پتاسیل بالای گیاهان دارویی برای ارزآوری در کشور و خودکفایی دارویی

احمد رضا بخشی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایانا بیان کرد: کشور ما در زمینه گیاهان دارویی جزو کشورهایی است که تراکم بالایی دارد و از طرفی پراکندگی محصولات دارویی و دمنوش‌ها هم در کشور بسیار بالا است.

وی ادامه داد: ما به هر گیاهی که در کشور نگاه می‌کنیم جنبه دارویی هم دارد به‌عنوان مثال، گیاه شیرین بیان، یک گیاه خودرو است و اصولا در غرب کشور برداشت می‌شود ما این گیاه رابرداشت و به کشور آلمان صادر می‌کنیم که بزرگ‌ترین خریدار آن هم شرکت مرک آلمان ( Merck KGaA  ) است. این شرکت از گیاه شیرین بیان عصاره می‌گیرد، انواع داروهای خاص را تولید می‌کند و با قیمت‌های چند برابری به ما می‌فروشند.

بخشی افزود: تمام گیاهان حتی زعفران هم خاصیت دارویی دارد یعنی، شما می‌توانید از زعفران عصاره‌هایی بگیرید و با توجه به فرآوری‌های خاصی که روی آن انجام می‌شود می‌توانید ماده موثره دارویی تهیه کنید.

خام فروشی گیاهان دارویی ضربه به اقتصاد کشور

وی اضافه کرد: بالاترین نقطه ضعفی که ما امروز در کشور داریم دربحث فرآوری این محصولات است، متاسفانه ما این محصولات را خام فروشی (مانند نفت و گاز )می‌کنیم در صورتی که اگر این محصولات را فرآوری کنیم ارز آوری آن پنج برابر خواهد شد.

بخشی گفت: اگر سیستم‌های فرآوری گیاهان دارویی در کشور مهیا شود و در استان‌ها قرار بگیرد بسیار مطلوب است. پایین آوردن هزینه‌ها، اشتغال‌زایی محلی و کیفیت بالایی که بعدا به دست خواهد آمد از اثرات این اقدام است زیرا اگر فرآوری کالا در تهران اما تولید آن در جنوب کشور باشد از کیفیت آن کم می‌شود، البته من قائل به این هستم که ما در تهران هم فرآوری گیاهان دارویی را لازم داریم ولی در کل، کارخانه‌های بزرگ باید در کنار مزارع استان‌ها باشند تا کالا تازه به دست آن‌ها برسد.

وی افزود: دلیل دیگر برای این مطلب هم صرفه‌جویی در قیمت‌های حمل و نقل و انرژی است و ما در اجرایی شدن این مسئله باید به سیاست‌گذاری‌های  حوزه کشاورزی و صنعت آب و امنیت سرمایه‌گذاری نگاه کنیم.

مدیر عامل انجمن چای، دمنوش و فرآورده‌های گیاهی ایران گفت: اولین مسئله مهم برای سرمایه‌گذار، امنیت اقتصادی او هست که متاسفانه ما در این زمینه با بخش‌نامه‌ها و قوانین بسیار متعددی مواجه هستیم که امنیت اقتصادی سرمایه‌گذار را به خطر می‌اندازد و این فقط شامل صنایع غذایی نیست و در هر زمینه‌ای که بخواهید فعالیت کنید نیازمند چندین مجوز از چندین نهاد و ارگان هستید.

بخشی اضافه کرد: یکی از دلایل خوشحالی ما از حضور محمدعلی نیکبخت در مسند وزارت جهاد کشاورزی این است که وی از بدنه بخش کشاورزی بوده است و اشراف کافی را در این زمینه دارد. 

وی ادامه داد: باید سیستم‌های کشاورزی در کشور متمرکز در وزارت جهاد کشاورزی شود، یعنی اگر قرار است سازمان ملی استاندارد و سازمان غذا و دارو در این زمینه نقش داشته باشند باید یک محل متمرکز در وزارت جهاد کشاورزی داشته باشند.

بخشی خاطرنشان کرد: کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی به‌عنوان متخصصین امر می‌توانند به سازمان‌های دیگر کمک و فرایند تصمیم سازی را تسهیل کنند و خیلی از مشکلاتی که ما امروز با آن مواجه هستیم به این واسطه از بین برود.

وی توضیح داد: مهم‌ترین محصول صادراتی ما زعفران است، بعد از آن به محصولات باغی می‌رسیم که پسته مهم‌ترین محصول صادراتی باغی کشور است. متاسفانه عدم نظارت دقیق چند سالی است باعث ضرر و زیان این بخش شده است و بعد از پسته، خرما از محصولات پرطرفدار صادراتی ایران است.

فراوری محصولات ، ارزآوری آن را به 5 برابر می رساند

بخشی ادامه داد: سال گذشته صادرات محصول زعفران ( خام و بدون فرآوری ) تقریبا 600 میلیون دلار ارزآوری داشته است و این نشان دهنده آن است که با توجه به سیاست‌گذاری‌هایی که می‌شود ما می‌توانیم به سقف دو میلیارد دلار ارزآوری از صادرات زعفران در سال برسیم که این کار با  کارشناسی و کمک اساتید بزرگ صنایع غذایی و همکاری با دانشگاه‌های صنایع غذایی، کشاورزی، همدلی وزارت جهاد، وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد اتفاق می‌افتد.

وی افزود: اگر این محصولات فرآوری شود ارزآوری آن پنج برابر می‌شود و نیاز خیلی از شرکت‌های داروسازی داخلی برطرف می‌شود زیرا تمام شرکت‌هایی که از شرکت‌های آلمانی یا سوئیسی در زمینه دارو خرید می‌کنند همان محصولی را می‌خرند که ریشه آن گیاهان دارویی کشور عزیز ما است.

بخشی بیان کرد: انجمن تخصصی محصولی چای دمنوش و فرآورده‌های ایران، فقط به گفتن مشکلات در کشور نمی‌پردازد زیرا مشکلات را همه می‌دانند مهم این است که ما به‌عنوان یک کنشگر واقعی برای مشکلات موجود راه‌حل ارائه می‌دهیم، برای تک تک این مسائل برنامه اجرایی داریم و ضمانت اجرای آن را برعهده می‌گیریم.

وی اضافه کرد: برای فرآوری گیاهان دارویی یه حمیت ملی لازم است. برنامه‌ریزی دقیق پنج ساله با چشم‌انداز 20 ساله می‌طلبد که این طرح را در دستور کار داریم و نیاز داریم تا قوانین حداقل پنج سال تغییر نکند.

بخشی گفت: بهترین کشور صادراتی ما کشور آلمان، سوئیس و سوئد است اما به دلیل تحریم‌ها محصولات ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می‌شود و متاسفانه با برندهای کشور خلیج فارس به آلمان و سایر کشورها صادر می‌شود.

وی در پایان گفت: با توجه به اینکه انجمن ما یک انجمن ملی است از دست‌اندرکاران بخش تولید و فرآوری در حوزه‌هایی که تحت پوشش انجمن ما هستند خواهش می‌کنیم که همه باهم متحد شویم و توافق‌نامه امضا کنیم تا بتوانیم به کمک هم برای بهبود وضعیت در صنایع غذایی قدم برداریم. یعنی هیچ‌گونه تعارضی بین یک اتحادیه با یک انجمن، با یک تشکل وجود ندارد  و همه باید یک دید ملی داشته باشیم و در این راستا باهم کار کنیم.