عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی: سیاستمداران درک غلطی از حمایت دارند
پیش‌شرط‌های تحقق شعار سال: رفع انحصار، فساد، قوانین دست‌وپاگیر و رانت
در ادبیات اقتصادی حمایت به معنای بسترسازی برای ایجاد انگیزه در سرمایه‌گذاران و حضور جدی‌تر آن‌ها…
سال‌ها است که حمایت از تولید داخل و کالای ایرانی از سوی مسئولان و سیاست‌گذاران به جلوگیری از واردات و ایجاد انحصار معنا شده است. اتفاقی که برای صنعت خودروسازی کشور افتاد؛ تعرفه‌های بالای واردات، هیچ‌گاه اجازه رقابتی شدن به خودروسازان ایرانی نداد و تنها حمایتی بی‌دریغ و بدون شرط را نصیب آن‌ها کرد تا در بازاری انحصاری محصولات خود را به متقاضیانی که چاره‌ای جز انتخاب خودروهای تولیدی آن‌ها نداشتند، عرضه کنند. این نوع حمایت بارها و بارها از سوی کارشناسان اقتصادی و فعالان صنعتی نقد شد، اما نتیجه چندانی نداشت و حمایت‌های نامناسب از خودروسازان آن‌ها را به‌شدت در مقابل رقابت آسیب‌پذیر کرد. این امر باعث شده تا محمدقلی یوسفی، معتقد باشد سیاستمداران درک غلطی از حمایت دارند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی، به خبرنگار «خبرگزاری ایانا» توضیح داد که «برای حمایت از تولید ملی باید چند دهه قبل چاره‌جویی می‌شد. آن زمان می‌شد با یک نقشه راه هدفمند به سرعت مشکلات توسعه‌ای کشور را برطرف کرد و در این صورت اکنون با مشکلات فعلی روبه‌رو نبودیم. مهم‌ترین مشکلی که در بحث حمایت از اقتصاد داخلی وجود دارد، درک غلط سیاستمداران از آن است. حمایت تنها به معنای جلوگیری از واردات و ایجاد انحصار برای عده دیگر نیست. همچنین، حمایت تنها به معنای تعیین تعرفه‌های بالا برای همیشه نیست، چراکه این اقدام به تنهایی باعث می‌شود عده‌ای بدون هیچ تلاش یا کار جدی به درآمدهای بالا دست پیدا کنند. در ادبیات اقتصادی حمایت به معنای بسترسازی برای ایجاد انگیزه در سرمایه‌گذاران و حضور جدی‌تر آن‌ها در بخش‌های مولد است.»
به گفته او، این امر نیازمند عزم ملی است وگرنه گفتن چنین حرف‌هایی تنها در سطح شعار دادن باقی می‌ماند که طبیعتاً نمی‌تواند گره‌ای از مشکلات باز کند.
یوسفی افزود: «در اقتصاد مردم نقش مهمی دارند و باید روانشناسی آن‌ها را شناخت. مردم در اقتصاد مانند سربازان در حین جنگ نیستند، آن‌ها خود تصمیم می‌گیرند چه کنند، بنابراین اگر زمینه‌های مناسب فراهم شده باشد مردم نیز بدون هیچ مشکلی محصولات ایرانی را خریداری می‌کنند. هم‌اکنون برخی از محصولات داخلی توانسته‌اند بازار را به دست بگیرند؛ زیرا کیفیت بالایی دارند. در بخش کشاورزی برنج، گندم، میوه، میوه‌های خشک و... با توجه به کیفیت بالای محصولات ایرانی، سهم اصلی بازار را از آن خود کردند. در صنایع دیگری چون فرش، پتو، موکت و ماکارونی هم محصولات داخلی توفیق بسیاری داشتند.»
او یادآوری کرد: «هرچند برای حمایت از تولید داخل، جذب سرمایه‌گذاری خارجی یک عامل اصلی است و با توجه به تشدید فشارهای جهانی این مهم در آینده نزدیک به سرعت عملی نمی‌شود؛ ولی مقابله با فساد، حذف قوانین دست و پاگیر، رفع انحصار و... نیاز به یک اراده قوی در داخل دارد.»
مدرس اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی اصلاح نظام بانکی، سیستم مالیاتی و مقابله با فساد را ضروری‌ترین نیازهای امروز کشور برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی دانست و افزود: «نیاز به سرمایه‌گذاری خارجی از آنجایی ناشی می‌شود که بخش مهمی از صنایع کشور دچار فرسودگی شدند و باید تکنولوژی آن‌ها به‌روز شود.»
یوسفی ادامه داد: «البته با توجه به افزایش فشارهای غرب به ایران احتمالاً دولت در این زمینه توفیق چندانی نخواهد داشت. در این صورت باید مشکلات داخلی اقتصاد را برطرف کرد. معضلاتی چون انحصار، فساد، قوانین دست‌وپاگیر و رانت به تعامل با جهان مربوط نیست و چنانچه این مسائل هم برطرف شوند، کمک بزرگی به بهبود وضعیت اقتصادی کشور می‌کند و درنتیجه تولیدات داخلی بهبود می‌یابد.»/
دیدگاه تان را بنویسید