معاون فنی یگان حفاظت منابع طبیعی کشور:
سلامت کوهستانها با امنیت و رفاه انسان گره خورده است
معاون فنی یگان حفاظت منابع طبیعی کشور، همزمان با روز جهانی کوهستان گفت: کوهستانها نهتنها زیباترین چشماندازهای طبیعی هستند، بلکه ستونهای حیاتی امنیت آب، تنوع زیستی و معیشت انسان به شمار میآیند و حفاظت از آنها باید به یک عزم ملی و جهانی تبدیل شود.
تهران – ایانا – معاون فنی یگان حفاظت منابع طبیعی کشور با گرامیداشت ۱۱ دسامبر روز جهانی کوهستان بر ضرورت بازنگری در شیوه مدیریت اکوسیستمهای کوهستانی و توجه ملی به این زیستبومهای حیاتی تأکید کرد.
ابراهیم پیرزادیان در گفتوگو با ایانا با اشاره به اینکه یازدهم دسامبر بهعنوان روز جهانی کوهستان فرصتی برای تأمل دوباره در ارزش این اکوسیستمهاست، گفت: «کوهستانها با دربرگرفته حدود ۲۷ درصد از سطح خشکیهای زمین، تنها چشماندازهای با شکوه و الهامبخش نیستند؛ بلکه نقشی بیبدیل در بقای جامعه انسانی دارند.»
او با بیان اینکه نخستین نقش کوهستانها ذخیرهگاه تنوع زیستی است، افزود: «ابن مناطق با اقلیمهای متنوع خود زیستگاه بیش از ۸۵ درصد از گونههای دوزیستان، پرندگان و پستانداران جهان بوده و آخرین پناهگاه بسیاری از گونههای اندمیک و در معرض خطر محسوب میشوند.»
پیرزادیان ادامه داد: «بیش از نیمی از جمعیت جهان برای تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت به رودخانههای سرچشمه گرفته از کوهستان وابستهاند بنابراین سلامت کوهستانها مساوی با امنیت آبی در مناطق پاییندست است.»
او با اشاره به نقش این مناطق در مهار تغییرات اقلیمی گفت: «پوشش گیاهی و خاک کوهستانها در جذب دیاکسیدکربن و تعدیل تغییرات اقلیمی بسیار مؤثرند؛ جنگلهای کوهستانی از کارآمدترین اکوسیستمها در ترسیب کربن به شمار میروند.»
معاون فنی یگان حفاظت منابع طبیعی، ادامه داد: « صدها میلیون نفر بهطور مستقیم در کوهستانها زندگی میکنند و معیشتشان به منابع طبیعی این مناطق وابسته است؛ همچنین گردشگری کوهستان سهم مهمی در اقتصاد محلی و ملی دارد.»
او با برجسته دانستن ارزشهای فرهنگی و معنوی کوهستانها، اظهار داشت: « این مناطق در هویت فرهنگی بسیاری از جوامع جایگاه رفیعی داشته و محل تفکر، آرامش و تزکیه روح است.»
پیرزادیان خاطرنشان کرد: «تغییرات اقلیمی، ذوب یخچالها، تغییر الگوی بارش، تخریب و قطعهقطعه شدن زیستگاهها، تغییر کاربری اراضی، بهرهبرداری ناپایدار از منابع از جمله چرای بیرویه و معدنکاوی غیراصولی، همچنین آلودگی و گسترش گونههای مهاجم، از مهمترین تهدیدهای کوهستانهاست.»
او به راهکارهای نوین برای همیاری با طبیعت و حفاظت از کوهستانها اشاره کرد و گفت: «نخستین راهکار حکمرانی یکپارچه و مشارکتی است که با تدوین و اجرای برنامههای مدیریت جامع حوزههای آبخیز با مشارکت جوامع بومی، ذینفعان، سازمانهای مردمنهاد و بخش خصوصی محقق میشود.»
معاون فنی یگان حفاظت منابع طبیعی کشور ادامه داد: «سنجش از دور (RS) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) ابزارهای مهمی برای پایش تغییرات پوشش گیاهی، تشخیص زودهنگام آتشسوزی و رصد تخریب هستند.»
او با بیان اینکه استفاده از پهپادها برای پایش مناطق صعبالعبور و سرشماری حیات وحش نیز از روشهای مؤثر است، افزود: «توسعه پلتفرمهای دیجیتال برای ثبت مشاهدات مردمی و گزارش تخلفات نیز باید جدی گرفته شود.»
پیرزادیان با اشاره به اقتصاد حفاظتمحور، گفت: «توسعه و ترویج اکوتوریسم مسئولانه، بازاریابی محصولات کشاورزی و دامی پایدار با برندهای ویژه کوهستان و ایجاد صندوقهای حمایتی برای جوامع محلی میتواند مسیر حفاظت از کوهستانها را هموار کند.»
معاون فنی یگان حفاظت منابع طبیعی کشور بر لزوم آموزش مداوم تأکید و خاطرنشان کرد: «باید جامعه محلی، گردشگران و ذینفعان با قوانین طبیعت و اکولوژی پایه آشنا شوند چرا که طبیعت بستر حیات بوده و منبع بهرهکشی بیرویه نیست.»
او افزود: «ایجاد و مدیریت مؤثر مناطق حفاظتشده کوهستانی و ایجاد کریدورهای زیستگاهی برای اتصال جمعیتها بهویژه برای کاهش آثار تغییر اقلیم، ضروری است.»
پیرزادیان به احیا و بازسازی اکوسیستم بهعنوان راهکاری دیگر اشاره کرد و اظهار داشت: «نهالکاری گسترده با گونههای بومی و مقاوم به خشکی و مدیریت صحیح مراتع میتواند تابآوری کوهستانها را افزایش دهد.»
او تأکید کرد: «گرامیداشت روز جهانی کوهستان نباید صرفاً یک مراسم نمادین باشد؛ بلکه باید به عزم ملی و جهانی برای اقدام عملی تبدیل شود.»
معاون فنی یگان حفاظت منابع طبیعی کشور، افزود: «حفاظت از کوهستانها بهعنوان مناطقی با تنوع زیستی بسیار بالا، نیازمند نگاهی نو، راهکارهای مبتکرانه و مشارکت جمعی است؛ رفاه انسان در گرو سلامت کوهستانهاست و این حقیقت باید اساس هر حرکت پایدار باشد.»
خبرنگار: شهرزاد مسعودی
دیدگاه تان را بنویسید