ارزش اقتصادی صفات کلیدی گاوهای بومی مشخص شد/ مطالعه‌ای جامع در ایلام

حسن خمیس‌آبادی در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا اظهار د اشت: مطالعه‌ای گسترده در مرکز تحقیقات استان ایلام با هدف بررسی دقیق ترکیب هزینه و درآمد و تعیین ارزش اقتصادی صفات مختلف گاوهای بومی در سیستم‌های پرورش روستایی اجرا شد.

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور با بیان این‌که در این مطالعه اطلاعات زیستی، اقتصادی و عملکردی ۵۰۰ رأس دام مولد از نقاط مختلف استان ایلام گردآوری شد؛ افزود: برای برآورد ارزش اقتصادی هر صفت، از مدل زیست‌اقتصادی استفاده شد و حساسیت این ارزش‌ها نسبت به تغییر قیمت سه عامل کلیدی شامل شیر، گوساله و کنسانتره در بازه ۱۰ تا ۵۰ درصد مورد آزمون قرار گرفت.

وی افزود: طبق نتایج در بخش درآمد، فروش گوساله نر با سهم 64/88 درصد بیشترین سهم و در بخش هزینه، تغذیه گوساله‌های ماده از زمان شیرگیری تا ۱۸ ماهگی با سهم 29/53 درصد بیشترین هزینه را به خود اختصاص داد.

خمیس آبادی با اشاره به این‌که ارزش اقتصادی برای صفات مختلف شامل میانگین تولید شیر یک دوره تولیدی، سن نخستین زایش، فاصله بین زایش‌ها، طول عمر تولیدی، وزن شیرگیری، وزن دام بالغ، وزن فروش گوساله‌های نر، نرخ گوساله‌زایی، زنده‌مانی گوساله، زنده‌مانی گاو بالغ و زنده‌مانی تلیسه برآورد شد؛ افزود: در میان این صفات، زنده‌مانی، وزن فروش گوساله‌های نر، نرخ گوساله‌زایی، طول عمر تولیدی و تولید شیر از اهمیت اقتصادی بالاتری برخوردار بوده و می‌تواند بهره‌وری و سودآوری را افزایش دهد.

وی با بیان این‌که تحلیل‌ها نشان می‌دهد اندازه گله تأثیر قابل‌توجهی بر سود نهایی سیستم پرورش دارد؛ گفت: در حال حاضر متوسط اندازه گله در استان ایلام حدود پنج رأس دام مولد است که این تعداد کم باعث می‌شود هزینه‌های ثابت و جاری تولید بر تعداد محدودی دام سرشکن شده و سود نهایی به ازای هر رأس دام در بسیاری از موارد منفی شود.

خمیس‌آبادی با اشاره به این‌که افزایش تعداد دام‌های گله باعث سرشکن شدن موثر‌ هزینه‌های ثابت و برخی هزینه‌های جاری، مثبت شدن سود نهایی و بهبودبخشی وضعیت اقتصادی دامدار می‌شود؛ تصریح کرد: به همین دلیل ارتقای مقیاس پرورش و استفاده از روش‌های نوین مدیریت می‌تواند پایداری اقتصادی واحدهای دامداری را تقویت کند.

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور تأکید کرد: صفات دارای اهمیت اقتصادی بالا به‌ویژه زنده‌مانی، وزن فروش گوساله‌های نر، نرخ گوساله‌زایی، طول عمر تولیدی و تولید شیر باید به عنوان اولویت اصلی در برنامه‌های اصلاح نژادی گاوهای بومی استان ایلام مدنظر قرار گیرد.

وی تصریح کرد: نتایج این مطالعه می‌تواند به عنوان یک راهنمای علمی و عملی در اختیار سیاست‌گذاران، دامداران و مراکز تحقیقاتی قرار گرفته، بهره‌وری اقتصادی گاوهای بومی را افزایش دهد و پایداری تولید در مناطق روستایی را تقویت کند.

خبرنگار: شهرزاد مسعودی