گیاهان دارویی ظرفیتی عظیم برای تحقق جهش تولید

به گزارش خبرنگار ایانا در استان چهارمحال و بختیاری، چهارمحال و بختیاری با داشتن تنها 350 گونه گیاهی با خواص دارویی منحصر به فرد، یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید این دسته از گیاهان در کشور است که همه ساله بهار، مردم از این گیاهان در دشت ها و کوه ها برداشت می کردند که امسال با آمدن کرونا ویروس منابع طبیعی برداشت از گیاهان دارویی را ممنوع اعلام کرد.

در استان چهارمحال و بختیاری به دلیل وابستگی‌های معیشتی مردم به طبیعت، استفاده از گیاهان دارویی برای مداوای اغلب بیماری‌ها طی سالیان متمادی یکی از شیوه‌های موثر در درمان بوده است.

گیاهان دارویی تمام نیازهای درمانی مردم چهارمحال و بختیاری و استان های هم‌جوار را برآورده ساخته و خبری از داروهای شیمیایی و سنتزی تولید شده در لابراتوارها نبود.

مناطق کوهستانی و دره‌های چهارمحال و بختیاری مملو از گیاهان دارویی است که بیش‌تر آنها از گذشته‌های دور کاربرد دارویی مؤثری در بهبود بیماری‌ها داشته‌اند و شناخت و شیوه استفاده آنها از گذشته‌های دور در اذهان نسل ها باقی مانده است.

چهارمحال و بختیاری با داشتن تنها 350 گونه گیاهی با خواص دارویی منحصر به فرد، یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید این دسته از گیاهان در کشور است.

اگر می‌خواهیم این گیاهان را حفظ کنیم باید زمینه صنعتی شدن تولید فرآورده از آنها را فراهم کنیم چون با روش های فعلی، این گیاهان دارویی به صورت فرآوری نشده و خام از استان به سایر نقاط کشور و حتی خارج از کشور، صادر و پس از فرآوری دوباره به استان وارد می‌شوند.

شناسایی یک هزار و 300 گونه گیاهان دارویی در چهارمحال و بختیاری

یکی از کارشناسان و پژوهشگران رشته گیاهان دارویی استان چهارمحال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار ایانا در شهرکرد ؛ اظهار کرد:  استان چهارمحال و بختیاری استانی کوهستانی و مرتعی است که گیاهان دارویی بسیاری در آن رشد می کند.

محمد بنی طالبی عنوان کرد: شرایط خاص آب و هوایی در این استان مانند نزدیکی به خورشید و تابش مستقیم خورشید به علت ارتفاع بسیاری، وجود خنکی هوا در تابستان، وجود برف در بهار و تابستان در ارتفاعات، خاک مناسب در مراتع و کوهستانها و... از شرایط خاصی است که موجب رویش گیاهان دارویی خاصی در این استان شده است.

وی افزود: چهارمحال و بختیاری یکی از مهمترین رویشگاه های گیاهان دارویی بوده و دارای برخی گونه های انحصاری از گیاهان طبیعی دارویی است که می توان به گونه هایی از این گیاهان با نام های کرفس کوهی، زرین گیاه، مورد، مخلصه، هواچوبه، چوک، سوداب، مرزنجوش، شاه تره، ریواس و ... اشاره کرد که در فصل بهار به صورت خودرو در دامنه‌های مرتفع و مناطق کوهستانی استان رشد می کنند.

 بنی طالبی با اشاره به ارزش گیاهان دارویی این استان، تاکید کرد: وجود گیاهانی نظیر بابونه، گل ختمی و شیرین بیان در این استان برای درمان بسیاری از امراض به ویژه آلرژی های فصلی که در چهارمحال و بختیاری شایع است، بسیار مفید تشخیص داده شده است.

وی با اشاره به اینکه گیاه برنجاس یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در این استان رشد می کند، افزود: استفاده از گیاه گل برنجاس که در بیشتر نقاط طبیعت بختیاری به وفور یافت می شود، برای دستگاه گوارش بسیار مفید بوده و به تازگی در مراجع پزشکی و درمانی به عنوان یک شیوه درمانی مؤثر مطرح شده است.

بنی طالبی یکی از معروف ترین گیاهان دارویی این استان را کرفس کوهی عنوان کرد و گفت:  این گیاه در ارتفاعات و زمانی که برف در حال آب شدن است رویش می کند.

وی افزود: گیاه معطر و بومی کرفس کوهی نیز که مختص کوهستان های چهارمحال و بختیاری است باعث تقویت و افزایش هوشیاری در بین افراد می شود.

چهارمحال و بختیاری بکرترین رویشگاه گیاهان دارویی

اسفندیار شفیعی یکی دیگر از پژوهشگران عرصه گیاهان دارویی در گفتگو باخبرنگار ایانا درشهرکرد اظهار کرد: ظرفیت‌های متنوع و فراوان چهارمحال و بختیاری در بخش تولید و پرورش گیاهان دارویی بر کسی پوشیده نیست و می‌توان با ایجاد مزرعه‌های تولید گیاهان دارویی و حمایت از کارشناسان امر، با اهلی کردن این گیاهان، زمینه‌های انقراض آنها را هم از بین برد.

وی تصریح کرد: این استان و به ویژه مناطق غربی و جنوبی آن از بکرترین رویشگاه‌های گیاهان دارویی بوده است و علاوه بر آن دارای برخی گونه‌های انحصاری از گیاهان طبیعی دارویی است که از جمله می‌توان به گونه‌هایی همچون هواچوبه، زرین گیاه، کرفس کوهی، مورد، مخلصه، چوک، سوداب، مرزنجوش، شاه تره و ریواس اشاره کرد.

شفیعی با اشاره به این که گیاه برنجاس چهارمحال و بختیاری از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است، افزود: استفاده از گیاه گل برنجاسف که در اغلب نقاط استان یافت می‌شود، برای دستگاه گوارش بسیار مفید بوده و در بسیاری از مراجع پزشکی و درمانی به عنوان یک داروی مؤثر و شناخته شده از آن نام برده می‌شود.

وی با بیان این مسئله که تاکنون بیش از هشت هزار گونه گیاهی در کشور شناسایی شده است؛ می گوید: از این تعداد حدود هزار و 300 گونه آن در عرصه‌های طبیعی چهارمحال و بختیاری شناسایی و ثبت شده است.

شفیعی خاطر نشان کرد: درآمد حاصل از گیاهان دارویی براساس نحوه کاربرد آنها برای اسانس‌گیری، خام فروشی و میزان مصرف آب متفاوت است و توسعه کشت گیاهان دارویی به ‌دلیل ارزش اقتصادی بالا می‌تواند در کنار حفظ رویشگاه ‌های طبیعی به اشتغال پایدار و بهبود وضعیت معیشتی مردم کمک کند.

ممنوعیت صدور مجوز برداشت از گیاهان دارویی
 

هر ساله بهار مردم می توانستند از گیاهان خودرو دارویی در مراتع برداشت کرده و از ان ها استفاده کنند اما متاسفانه امسال به دلیل بیماری کرونا منابع طبیعی استان برداشت از این گیاه دارویی رو ممنوع اعلام کرد به گونه ای که مردم حق برداشت از هیچ گونه گیاه دارویی در مراتع را ندارند که در زیر مصاحبه رئیس مرتع اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در این خصوص آمده است.

رئیس مرتع اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: به‌منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، صدور هرگونه مجوز برداشت از گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی مرتعی ممنوع شد.

فرامرز مردانی رئیس مرتع اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا در شهرکرد اظهار کرد: به‌منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، صدور هرگونه مجوز برداشت از گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی مرتعی ممنوع شد.

وی افزود: هیچ‌گونه مجوز برداشت از گیاهان داروئی-صنعتی و خوراکی به‌صورت تازه و تر ازجمله کنگر، ‌ریواس، اسفناج وحشی، دنبلان کوهی، کرفس کوهی و... در استان صادر نمی‌شود.‌

مردانی تاکید کرد: یگان حفاظت ادارات کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان‌ از هرگونه بهره‌برداری از گیاهان داروئی-صنعتی و خوراکی مرتعی توسط جوامع ‌محلی، روستایی و... ممانعت به عمل آورده و با متخلفان برخورد قانونی می‌کند.‌

به گفته وی؛ با توجه به گروهی بودن عملیات برداشت گیاهان مرتعی و شیوه بهره‌برداری سنتی و امکان آلودگی ابزارهای برداشت و ‌جمع‌آوری گیاهان، برداشت گیاهان از طبیعت و مصرف آن به بازارهای متعدد می‌تواند منشا شیوع و سرایت غیر قابل کنترل ویروس کرونا ‌را‎ ‎هم در ‌جامعه‎ ‎بهره‌بردار و هم در میان مصرف کنندگان به همراه داشته باشد.‌ 

به گزارش ایانا، گیاهان دارویی می تواند در درمان بسیاری از بیماری ها موثر واقع شود و اکثر مردم چهارمحال و بختیاری آشنایی کامل بااین گیاهان را دارند و با آمدن فصل بهار شروع به برداشت این گیاهان خودرو می نمایند اما امسال به دلیل وجود بیماری کرونا برداشت از این گیاهان از سوی منابع طبیعی ممنوع اعلام شد و مردم حق برداشت از این گیاهان را تا پایان بیماری کرونا ندارند.