گزارش دفتر بازرسی در خصوص هیرکان:
هیرکان 35 روز پس از رها سازی زنده بوده است/ عدم اعلام مرگ هیرکان به علت نگرانی از احتمال تحویل ورکان به باغ وحش/ کمیته ارزیابی و رهاسازی گونه های شاخص و حائز اهمیت حیات وحش در مورد ورکان تصمیم میگیرد
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اگرچه اظهارات غیر واقع معاون اداره کل و عدم اعلام مرگ پلنگ به گونهای که عنوان شده بهمنظور پیشگیری از ورود افراد سودجو در زمینه خرید و فروش گونههای حیات وحش و نگرانی وی از احتمال جلوگیری از رهاسازی پلنگ نر بوده است، اما بیتوجهی افراد ذیربط به ضوابط اداری از جمله عدم اطلاع به هنگام تلف شدن پلنگ با هر توجیهی که باشد، مراتب مطابق قوانین و ضوابط دستگاه های دولتی و سازمانها در کمیته مربوطه مورد بررسی و مورد اقدام قرار میگیرد.
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اگرچه اظهارات غیر واقع معاون اداره کل و عدم اعلام مرگ پلنگ به گونهای که عنوان شده بهمنظور پیشگیری از ورود افراد سودجو در زمینه خرید و فروش گونههای حیات وحش و نگرانی وی از احتمال جلوگیری از رهاسازی پلنگ نر بوده است، اما بیتوجهی افراد ذیربط به ضوابط اداری از جمله عدم اطلاع به هنگام تلف شدن پلنگ با هر توجیهی که باشد، مراتب مطابق قوانین و ضوابط دستگاه های دولتی و سازمانها در کمیته مربوطه مورد بررسی و مورد اقدام قرار میگیرد.
به گزارش ایانا از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست، مرتضی فرید مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص نتیجه بررسیها در مورد مرگ هیرکان پلنگ ماده رها شده در طبیعت گلستان، گفت: با بررسی سامانهای که سینگالهای ارسالی ردیابهای ماهوارهای توسط آن تجزیه و تحلیل میشد، مشخص شد هیرکان که پس از هماهنگیهای اولیه و نصب ردیاب ماهوارهای در تاریخ 2 شهریورماه 1395 در پارک ملی گلستان رها سازی شده بود تا تاریخ 6 مهرماه 1395 یعنی 35 روز پس از رهاسازی زنده بوده و اظهارات بعدی مبنی بر زنده بودن هیرکان صحیح و مطابق با واقعیت نبوده است .
فرید افزود: پس از غیرعادی شدن وضعیت سیگنال ردیاب ماهوارهای، چهار تن از افراد مرتبط با موضوع یعنی سیدمجتبی حسینی معاون اداره کل، فرزاد اکبرنژاد کارشناس حیات وحش اداره کل، سیاوش روشنیان مسئول نگهداری و حمیدرضا نجاری سرپرست معاونت پارک ملی گلستان با مراجعه به منطقه، با لاشه متلاشی شده پلنگ ماده رهاسازی شده مواجه میشوند .
وی ادامه داد: افراد مذکور پس از مشاهده لاشه، ردیاب را در همان محل زیر یک درخت قرار داده و باقیمانده لاشه را در داخل کیسه پلاستیکی به محل اداره پارک ملی گلستان منتقل و برای بررسی DNA در داخل فریزر قرار میدهند .
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص برخی ادعاهای مطرح شده در مورد جابجایی ردیاب ماهوارهای، بیان کرد: اینکه عنوان شده چندین ماه ردیاب در پارک ملی گلستان چرخیده، صحت ندارد و بررسی سامانه مربوطه و اطلاعات موجود در آن حاکی از آن است که ردیاب از تاریخ 28 سپتامبر 2016 برابر با 6 مهر 1395 ثابت بوده و جابجایی در سامانه ثبت نشده است .
این مقام مسئول همچنین در ارتباط با برخی ادعاها مبنی بر اخذ حمایتهای مالی از IUCN و مراکز بینالمللی، عنوان کرد: هیچگونه اعتباری از طرف این مراکز به اداره کل و یا سازمان حفاظت محیط زیست اختصاص داده نشده و در بررسیهای به عمل آمده نیز مستندی در این زمینه مشاهده نشد. ضمن آنکه اصولا بهرهگیری از کمکهای بینالمللی، ساز و کار و فرآیند مشخص خود را داشته و این ادعا نشان از بیاطلاعی از روندها است .
فرید با بیان اینکه اظهارات غیر واقع معاون اداره کل و عدم اعلام مرگ پلنگ به گونهای که عنوان شده بهمنظور پیشگیری از ورود افراد سودجو در زمینه خرید و فروش گونههای حیات وحش و نگرانی وی از احتمال جلوگیری از رهاسازی پلنگ نر بوده است، گفت: اگر چه این تصمیم شخصی وی و کتمان موضوع از طرف سایر افراد و عدم اعلام آن به معاونت ذیربط یا دفتر بازرسی سازمان حفاظت محیط زیست اقدامی اشتباه بوده و سازمان به طور قطع و بیاغماض با اینگونه رفتارها مخالفت دارد و به هیچ وجه دستوری از سوی سازمان به استانها در این زمینهها صادر نمیشود .
وی افزود: بیتوجهی افراد ذیربط به ضوابط اداری از جمله عدم اطلاع به هنگام تلف شدن پلنگ با هر توجیهی که باشد، مراتب مطابق قوانین و ضوابط دستگاههای دولتی و سازمانها در کمیته مربوطه مورد بررسی و مورد اقدام قرار میگیرد .
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست گفت: جدای از نحوه رسانهای شدن این موضوع و محدودیتها و ایراداتی که در فرآیند نگهداری و رهاسازی پلنگ ماده وجود داشته، تردیدی نیست که باید جنبههای مثبت آموزشی و علمی نگهداری و رهاسازی پلنگ به عنوان یک تجربه مهم که قبلا سابقهای در کشور نداشته، مد نظر قرار گیرد و شرایط برای تحقیقات و فعالیتهای بعدی فراهم ساخته شود .
این مقام مسئول ادامه داد: آنچه در جریان رهاسازی هیرکان به دست آمد، بیشک گرانقیمت است. تجربیات دوران نگهداری و رفتارشناسی پلنگ و حفظ خصلت وحشی بودن آن همچنین پژوهشها و تحقیقات کاربردی بعدی که میتواند بر پایه تجربیات فعلی صورت گیرد تنها برخی از دستاوردهای رهاسازی هیرکان در طبیعت است .
فرید با بیان اینکه طبق اظهارات افراد حاضر در محل، سمت راست سر پلنگ تلف شده آثار پارگی وجود داشته که حاکی از درگیری پلنگ تلف شده با یک گونه قویتر بوده است، عنوان کرد: همچنین بقایای میش شکار شدهای در معده پلنگ وجود داشته که نشان دهنده توانایی جانور در شکار طعمه بوده است .
وی با تاکید بر این موضوع که پلنگ رهاسازی شده به مدت 35 روز که زمان قابل توجهی به شمار میرود، در طبیعت دوام آورده، موفق به شکار و تداوم زندگی خود شده و نهایتا توسط گونه رقیب و قویتر و احتمالا به دلیل اختلاف بر سر قلمرو از بین رفته است، بیان کرد: این در حالی است که با مقایسهای ساده بین این پروژه و پروژه احیاء ببر که میلیاردها ریال هزینه از خرید تجهیزات تا ساخت محل نگهداری و غیره شد، نشان دهنده فاصله زیاد این دو پروژه است زیرا ببرها حتی به مرحله انتقال به سایت احداثی نیز نرسیدند .
کمیته ارزیابی و رهاسازی گونههای شاخص و حائز اهمیت حیات وحش در مورد ورکان تصمیم میگیرد
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص شرایط پلنگ نر و رهاسازی یا عدم رهاسازی ورکان در طبیعت، گفت: روشن است که "کمیته ارزیابی و رهاسازی گونههای شاخص و حائز اهمیت حیات وحش" به ریاست معاونت محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در مورد دومین پلنگ یعنی ورکان تصمیمگیری خواهد کرد .
این مقام مسئول اشارهای هم به سابقه نگهداری دو قلاده توله پلنگ نر و ماده در اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان داشت و یادآوری کرد: در مرداد 1393 دو قلاده توله پلنگ نر و ماده که جلوی درب اداره حفاظت محیط زیست کردکوی رها شده بودند به اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان در گرگان منتقل شدند که البته این انتقال به دلیل وجود محدودیتها و با توجه به ضرورت دسترسی و نظارت مستمر بر زندگی این توله پلنگها بود گرچه اداره کل نیز فضای چندان مناسبی برای نگهداری آنها وجود نداشت .
گزینه اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان برای ورکان و هیرکان از ابتدا رهاسازی بود
فرید با بیان اینکه آماده سازی مکان دیگر و انتقال توله پلنگها که بر آن ها نام هیرکان و ورکان گذاشته شده بود، مشکلات و ملاحظات خود را داشت، عنوان کرد: اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان از ابتدا بنا را بر عدم تحویل توله پلنگها به باغ وحشها گذاشت و گزینه رهاسازی آن ها را با نصب رد یاب در نظر گرفت و بنابراین با وجود مشکلات نگهداری، تلاش شد با نوع رژیم غذایی و عدم رویارویی با انسان، پلنگها را برای رها سازی آماده کند.
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست افزود: مسئولیت نگهداری توله پلنگها در ابتدا به فردی به نام دکتر مسعود شکیبا و سپس به سیاوش روشنیان به دلیل فعالیتهای تجربی و سابقه همکاری وی در زمینه مراقبت و نگهداری حیات وحش با اداره کل و نیز به عنوان کارشناس اداره نظارت بر حیات وحش واگذار شد .
وی ادامه داد: طبق بررسیهای انجام شده تغذیه دو قلاده پلنگ عمدتا از حیوانات وحشی آسیب دیده تلف شده و شکار شده غیر مجاز بوده و جهت نگهداری و تغذیه هیرکان و ورکان از مشاوره و تجربه افراد صاحب نظر استفاده شده بود .
تحویل گونههای حیات وحش به باغ وحشها، آخرین گزینه سازمان حفاظت محیط زیست است
فرید تاکید کرد: برای سازمان حفاظت محیط زیست، اصل رهاسازی گونههای حیات وحش بهمنظور بازگشت به طبیعت در مقایسه با گزینه تحویل حیات وحش به مراکز مجاز و جداسازی از چرخه طبیعت که به مرگ اکولوژیک آنها منتج میشود ارجحیت داشته و تحویل به باغ وحشها آخرین گزینه است .
وی گفت: در خصوص هیرکان و ورکان نیز از آنجا که آماده سازی فضای مناسب و نگهداری حیوان در مکان بزرگتر در مدت زمان کوتاه فراهم نشد و معرفی به باغ وحشها هم جزو برنامههای اداره کل نبود، بنابراین پس از هماهنگی های اولیه و نصب ردیاب ماهوارهای در تاریخ 2 شهریورماه 1395 نسبت به رهاسازی توله پلنگ ماده به نام هیرکان در پارک ملی گلستان اقدام شد .
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست گفت: این اتفاق در حالی رخ داد که گزینه واگذاری پلنگها به باغ وحش راحتترین گزینه برای محیط زیست گلستان بوده و موجب خلاصی اداره کل از زحمت و هزینه نگهدای آن ها میشد. بنابراین نگهداری از هیرکان و ورکان با هزینه و زحمت فراوان تحمل شد که آینده توله پلنگها به هیچ وجه با اسارت در باغ وحشها گره نخورد و نباید از این تلاش مجدانه که حدود دو سال به طول انجامید، غافل شد .
دیدگاه تان را بنویسید