دو پاتک به نقض برجام
دنیای اقتصاد: حسن روحانی، دیروز طی دو نامه جداگانه خطاب به محمدجواد ظریف و علی‌اکبر صالحی نسبت به «نقض برجام» واکنش نشان داد. روحانی در نامه به ظریف دستور داده است: «نسبت به اجرای مراحل پیش‌بینی شده در «برجام» برای رسیدگی به موارد نقض، اقدام کرده و دیگر پیگیری‌های حقوقی و بینالمللی لازم را نیز به‌طور جدی معمول دارد.» او در نامه به رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز فرمان داده است که در توسعه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشور در چارچوب تعهدات بینالمللی ایران دو ماموریت انجام دهد؛ اول: «برنامه‌ریزی برای طراحی و ساخت پیشران هسته‌ای برای بهره‌گیری در حوزه حمل‌ونقل دریایی، با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی» و دوم:« مطالعه و طراحی «تولید سوخت» مصرفی پیشران هسته‌ای، با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی.» به‌نظر می‌رسد دستور روحانی به ظریف به سازوکا‌ر‌های درون برجام برای رسیدگی به بدعهدی‌های طرف‌های مقابل در اجرای برجام معطوف است؛ اما دستور رئیس‌جمهور به صالحی، دستوری فنی است که می‌توان برداشت‌های متفاوتی درباره آن داشت.
براساس برجام، ایران می‌تواند تحقیق و توسعه غنی‌سازی را به شیوه‌ای که به انباشت اورانیوم غنی شده منتج نشود، ادامه دهد؛ اما این تردید نیز وجود دارد که طرف مقابل آن را نقض برجام تلقی کند.
در پی اهمال، تعلل و نقض برجام توسط آمریکا و پیرو تصمیمات شورای‌عالی امنیت ملی و هیات نظارت بر برجام، رئیس‌جمهوری دستورهای جداگانه‌ای را خطاب به وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی صادر کرد. متن نامه‌های جداگانه حسن روحانی به محمدجواد ظریف و علی اکبر صالحی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای دکتر ظریف
وزیر محترم امور خارجه
نظر به اینکه دولت آمریکا نسبت به اجرای تعهدات خود در برجام تاکنون تعلل و اهمال نموده و با توجه به تمدید اخیر قانون تحریم‌های ایران (آیسا) که جمهوری اسلامی ایران از پیش چنین اقدامی را به‌عنوان نقض برجام اعلام کرده بود، در اجرای مصوبات شورای‌عالی امنیت ملی و هیات نظارت بر اجرای برجام، به وزارت امور خارجه دستور داده میشود نسبت به اجرای مراحل پیش‌بینی شده در «برجام» برای رسیدگی به موارد نقض، اقدام نموده و دیگر پیگیری‌های حقوقی و بینالمللی لازم را نیز به‌طور جدی معمول دارد. مقتضی است گزارش اقدامات را ظرف یک ماه به اینجانب ارائه نمایید.
به‌نظر می‌رسد که نامه رئیس‌جمهوری به ظریف در واقع استفاده از ظرفیت‌های درون برجام به‌خصوص بندهای حقوقی آن است که می‌تواند درخصوص نقض احتمالی برجام و در زمانی که تمدید تحریم‌ها اجرایی شود مورد استفاده قرار گیرد.از سوی دیگر، نامه رئیس‌جمهوری به صالحی نیز به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای دکتر صالحی
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران
نظر به اینکه دولت آمریکا نسبت به اجرای تعهدات خود در برجام تاکنون تعلل و اهمال نموده و با توجه به تمدید اخیر قانون تحریم‌های ایران (آیسا) که جمهوری اسلامی ایران از پیش چنین اقدامی را به‌عنوان نقض برجام اعلام کرده بود، در اجرای مصوبات شورای‌عالی امنیت ملی و هیات نظارت بر اجرای برجام، به سازمان انرژی اتمی ایران دستور داده میشود در توسعه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشور در چارچوب تعهدات بینالمللی جمهوری اسلامی ایران، ماموریت‌های زیر را اجرا نماید:
1. برنامه‌ریزی برای طراحی و ساخت پیشران هسته‌ای جهت بهره‌گیری در حوزه حمل‌ونقل دریایی، با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی.
2. مطالعه و طراحی «تولید سوخت» مصرفی پیشران هسته‌ای، با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی.
مقتضی است طرح و برنامه زمان‌بندی شده جهت تحقق بندهای فوق را حداکثر ظرف سه ماه به اینجانب ارائه نمایید. براساس برجام و در پیوست هسته‌ای بخش الف مربوط به غنی‌سازی، تحقیق و توسعه غنی‌سازی و ذخایر آمده است: «ایران تحقیق و توسعه غنی‌سازی را به شیوه‌ای که به انباشت اورانیوم غنی شده منتج نشود ادامه خواهد داد. به نظر می‌رسد موضوع تحقیق و توسعه در خصوص پیشران‌های هسته‌ای تضادی با برجام ندارد، اگر به غنی‌سازی و افزایش سوخت هسته‌ای منجر نشود. همچنین برخی از سایت‌ها با تفسیر دستور رئیس‌جمهور به صالحی برای طراحی پیشران هسته‌ای معتقدند که این عزم ایران را برای غنی‌سازی تا 50 درصد در مقابل تمدید تحریم‌های ایران نشان می‌دهد.
طبق سازوکار برجام اقدام خواهیم کرد
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران پس از حضور در جلسه روز گذشته کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی درباره نامه رئیس جمهور به وی و رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: «نامه‌ای که رئیس جمهور نوشتند درباره اقداماتی است که از جانب سازمان انرژی اتمی در حوزه پیشران‌ها باید صورت بگیرد و برنامه ریزی و طراحی انجام شود که در حوزه تخصصی من نیست.» به گزارش خبرگزاری صدا و سیما او ادامه داد:« در حوزه‌ای که مسئولیت ماست ما تا به امروز دو نامه به مسئول کمیسیون مشترک که خانم موگرینی است، فرستاده‌ایم.» ظریف گفت:«یک مورد آن در اوایل یا اواسط سال بود و منجر شد به اینکه جلسه وزرای کمیسیون مشترک در حاشیه اجلاس مجمع عمومی در نیویورک برگزار شود. مورد بعدی بعد از تصویب مجلس نمایندگان آمریکا بود که نامه‌ای در این زمینه ارسال شد.»
دیدگاه تان را بنویسید