خاورمیانه تشنه میشود
شهروند / افزایش جمعیت کرهزمین و کاهش منابع قابل استفاده آب در آن در دهههای آینده به افزایش تقاضای آب منجر خواهد شد، تا آنجا که شماری از کارشناسان درخصوص بروز درگیری در برخی از کشورها بر سر آب هشدار دادهاند. براساس ردهبندی موسسه منابع جهانی (World Resource Institute)، ١٤ کشور از ٣٣ کشوری که در آستانه بحران آب در سال ٢٠٤٠ قرار دارند در خاورمیانه واقع شدهاند و از این جمع بحرین، کویت، فلسطین، قطر، امارات متحده عربی، رژیم اشغالگر فلسطین، عربستان سعودی، عمان و لبنان با تهدید شدیدتری مواجه هستند.
به گزارش کریستین ساینس مانیتور، براساس این تحقیقات اکنون منطقه خاورمیانه پایینترین میزان امنیت منابع آب در جهان را دارد، چراکه بخش زیادی از آب خود را از استخراج آبهای زیرزمینی و نمکزدایی آب دریا به دست میآورد و به گفته کارشناسان، چالشهایی درخصوص آب در آینده نزدیک این منطقه قابل پیشبینی است. محققان موسسه منابع جهانی در یافتههای خود در این خصوص عنوان کردهاند: «به نظر میرسد میزان تقاضای جهانی برای آب طی دههای آتی افزایش یابد. افزایش سریع جمعیت منجر به افزایش مصرف مردم، مزرعهها و شرکتها خواهد شد و با حرکت بیشتر مردم به سمت شهرها، منابع نیز با فشار بیشتری مواجه خواهند شد و طبقه متوسط درحال ظهور نیز خواستار دستیابی به مواد غذایی بیشتر و تولید برق است».
اما به گفته این کارشناسان، «مشخص نیست که این آب موردنیاز قرار است از کجا تأمین شود. همچنین پیشبینی میشود که تغییرات اقلیمی برخی مناطق را خشکتر و برخی دیگر را مرطوبتر کند. همزمان با افزایش شدید بارش در برخی از مناطق، جوامع نیز با تهدید بیشتری از جانب حوادثی نظیر سیل و خشکسالی مواجه خواهد شد». این محققان همچنین بر این باورند که کمبود آب یکی از عوامل اساسی آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ٢٠١١ بود.
براساس این گزارش، «احتمالا خشکسالی و کمبود آب در سوریه، ناآرامیهایی که این کشور را در سال ٢٠١١ به جنگ داخلی کشاند دامن زده است. درنتیجه کاهش منابع آب و سوءمدیریت ٥/١ میلیون نفر از مردم این کشور، در درجه اول کشاورزان و دامداران، طریق معیشت خود را از دست دادند و با ترک زمینهایشان به مناطق شهری آمدند و به ناآرامیها دامن زدند». با این حال همه اخبار تا این حد ناگوار نیست.
به گفته «بستی اتو»، مدیر برنامه جهانی آب در موسسه منابع جهانی، کشورها میتوانند با مدیریت منابع آبی از تهدید و خطر کاهش منابع آبی بکاهند. وی سنگاپور را بهعنوان یکی از کشورهایی که از روشهای نوآورانهای برای مدیریت منابع آب استفاده میکند معرفی کرد. سنگاپور خود فاقد منابع آبشیرین است و در این خصوص به شدت نیازمند واردات از کشور همسایهاش مالزی است. اما این کشور طرحهایی را برای افزایش منابع آب خود در آینده و خودکفایی در این مورد اجرا کرده است.
خبرگزاری CNN نیز در گزارش خود از اقدامات این کشور مینویسد، مقامات سنگاپور مخازن بزرگی را در سراسر مناطق این کشور، حتی مناطق مسکونی نصب کردهاند و سد «مارینا» که با ٢٢٦ دلار هزینه بنا شده است اکنون در میان آسمانخراشهای این شهر به جاذبهای توریستی بدل شده است. نشریه گاردین نیز در گزارشی عنوان کرده است که مسئولیت کمبود آب فعلی در خاورمیانه تا حدودی برعهده زمینداران و مالکان است. در این گزارش عنوان شده است یکی از دلایل کمیابی آب اتلاف بیاندازه آن در کشاورزی است. علاوه بر آن، بسیاری از ثروتمندان این منطقه نیز چاههایی را برای دستیابی به سفرههای آب زیرزمینی حفر کردهاند. این مسأله در شهرهایی نظیر دمشق نیز به استخراج بیرویه آب و آلودگی منابع زیرزمینی منجر شده است. تحلیلگران برای مقابله با این بحران خواستار پایان یارانه آب برای مزارع بزرگ، افزایش قیمت انرژی برای دلسرد کردن افرادی که از پمپها و چاهها برای استخراج آب استفاده میکنند و همچنین بکارگیری از فنآوریهای آبیاری «هوشمند» برای کاهش اتلاف آب در مزارع هستند. موسسه منابع جهانی نیز از دولتها میخواهد تا با مدیریت و اقدامات حفاظتی نسبت به بحران پیشرو واکنش نشان دهند و به حفظ منابع پایدار آب برای سالهای آینده یاری رسانند.
دیدگاه تان را بنویسید