کاهش سطح تخم‌ریزی ملکه زنبور عسل در اثر گرما

ناصر تاج‌آبادی در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا بیان کرد: گرما و خشکسالی روی جمعیت و تولید زنبور تاثیر می‌گذارد. زنبور به طبیعت وابسته است و هر عاملی که باعث ایجاد مشکلات در طبیعت باشد، می‌تواند روی زنبور اثر بگذارد.

وی افزود: گرم شدن کره زمین از سویی و افزایش گرد و غبار از سوی دیگر، کمبود بارندگی‌ها، همه و همه از عواملی هستند که گیاه نتواند به خوبی رشد کند و شهد و گرده کافی را در اختیار زنبور قرار ندهد. در چنین شرایطی زنبور به میزان مطلوب رشد نخواهد کرد و پایین بودن جمعیت زنبور به خودی خود باعث کاهش تولید محصول می‌شود.

وی ادامه داد: در زمان‌هایی مانند این، زنبوردار حتماً باید اقدام به تغذیه دستی زنبورها کرده، برداشت عسل را کاهش دهد تا بتوانند جمعیت زنبورهای خود را برای سال آینده حفظ کند. همچنین زنبورهای خود را به نزدیکی مزارع آبی که کمتر از سم پاشی  استفاده کرده‌اند، کوچ دهند تا زنبور بتواند جمعیت خود را بازسازی کرده و به اصطلاح، زنبورسازی کند.

ضرورت تامین آب و شهد کافی

تاج آبادی اضافه کرد: در صورت گرمای شدید هوا، زنبورها به کوچ می‌روند و زمانی مستقر می‌شوند که سیر گرما رو به کاهش باشد. ولی در شرایطی که زنبورها به ناچار مستقر هستند، باید مواردی برای کنترل اثر گرما بر زنبورهای عسل رعایت شود. در صورتی که آب و شهد کافی در اختیار زنبورها باشد، آسیب کمتری خواهند دید و پرواز در گرما به حداقل خواهد رسیده، و زنبورها بیشتر پرواز خود را اوایل صبح و بعد از ظهر انجام خواهند داد.

وی گفت: به هر حال گرما روی سطح تخم‌ریزی ملکه تاثیر می‌گذارد و تخم‌ریزی کاهش پیدا خواهد کرد.

رئیس بخش تحقیقات زنبور عسل موسسه تحقیقات علوم دامی در توضیح راه‌های مختلف کنترل اثر گرما بر روی فعالیت زنبورهای عسل بیان کرد: یکی از این راه‌ها رنگ‌آمیزی درب کندو با رنگ سفید است که باعث کاهش جذب نور توسط کندو می‌شود. همچنین در صورتی که محل استقرار کندوها، در محل سایه درختان یا بوته‌ها نیست و امکان جابه‌جایی کندوها نیز وجود ندارد، می‌توان با نصب سایبان با استفاده از گونی‌های کنفی در ارتفاع دو متری از کندوها که مانع پرواز زنبورها نیز نشود، میزان تابش نور خورشید روی کندوها را کاهش داد.

وی افزود: موضوع بسیار مهم، استقرار کندوها در نزدیکی آب جاری و تمیز است. هرچه فاصله کندوها تا منبع آب کمتر باشد، زنبور انرژی کمتری برای حمل آب مصرف می‌کند. بهتر است دریچه پرواز کاملاً باز باشد تا زنبور بتواند به راحتی رفت و آمد کند. سوراخ‌های تهویه کندو کاملاً باز باشند تا تهویه به خوبی صورت بگیرد و فضای کافی داخل کندو در اختیار زنبور باشد تا از ازدحام زنبورهای و گرم‌تر شدن کندو جلوگیری شود.

اهمیت کندوی دو طبقه

تاج‌آبادی ادامه داد: در صورتی که امکانات در اختیار زنبوردار باشد، می‌تواند برای کندو طبقه بزند تا در مدتی که هوا بسیار گرم است، گرما به سمت بالا حرکت کرده،  و زنبور آسیب کمتری ببیند و تبادل هوایی بهتر صورت بگیرد. کندوهای کف باز در شرایط گرما عملکرد بهتری خواهند داشت و زنبور صدمه کمتری می‌بیند.