60 درصد نیاز کشور به تخم ماهی در داخل تولید می‌شود

مهدی شکوری در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا درباره وضعیت تولید تخم چشم زده در کشور با اعلام مطلب بیان کرد: از 323 میلیون عدد تخم چشم زده تولید شده در کشور، ۲۷۹ میلیون عدد (۸۶ درصد) تخم تمام ماده، ۳۹ میلیون عدد (۱۲درصد) تخم معمولی و 5 هزار عدد (2 درصد) تخم تریپلوئید ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان تولید شده است.

وی افزود: بر اساس برنامه تحولی، میزان تولید ماهیان سردابی در سال ۱۴۰۲ بالغ بر 212 هزار تن خواهد بود که برای تامین بچه‌ماهی مزارع سردابی کشور در سال جاری، نیاز به ۵۳۰ میلیون عدد تخم چشم زده پیش‌بینی می‌شود.

شکوری در ادامه به برنامه های کوتاه‌مدت و بلندمدت سازمان شیلات ایران برای افزایش کیفیت تخم چشم‌زده داخلی و کاهش وابستگی به واردات اشاره کرد و گفت: در بحث اقدامات کوتاه مدت به‌منظور افزایش تولید تخم چشم‌زده با کیفیت در مراکز تکثیر داخلی، تفاهم‌نامه‌های همکاری با مراکز علمی دانشگاهی کشور برای توانمندسازی مراکز تکثیر و تولید تخم چشم‌زده ماهی، با هدف تولید تخم تمام ماده، که رشد بیشتری نسبت به تخم معمولی دارد، امضا شد.

وی ادامه داد: با همکاری علمی دانشگاه صنعتی اصفهان از سال ۱۳۹۵، با استفاده از نرهای تغییر جنسیت داده در پنج مرکز تکثیر کشور، تخم تمام ماده در ایران تولید شده است و به تدریج در سایر مراکز تکثیر کشور نیز، تخم تمام ماده جایگزین تخم معمولی خواهد شد.

این مقام مسئول در ادامه به امضای تفاهم‌نامه همکاری با پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در سال ۱۴۰۱ اشاره کرد و گفت: در چهارچوب این تفاهم‌نامه، مقدمات لازم برای مساعدت علمی به بخش خصوصی و انتقال دانش فنی و فناوری‌های روزآمد تولید تخم چشم‌زده با کیفیت انجام خواهد شد.

وی افزود: همچنین دو مرکز تکثیر تمندر در استان لرستان ومرزن قزل در استان مازندران، با همکاری کشور فرانسه در حال تولید تحت لیسانس تخم چشم‌زده تمام ماده در داخل کشور هستند. مجموع تولید این دو مزرعه، حدود ۷۰ میلیون عدد تخم چشم‌زده ماهی است. همچنین مزرعه قزل دانش نهاوند استان همدان با ظرفیت ۲۰۰ میلیون عدد تخم در حال راه‌اندازی و وارد شدن به چرخه تولید تخم چشم‌زده است.

شکوری ادامه داد: اقدامات بلند مدت نیز از سال ۱۳۹۵ با اجرای پروژه بهبود ژنتیکی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان در جمهوری اسلامی ایران آغاز و برنامه اصلاح نژاد ماهی قزل‌آلای رنگین کمان توسط سازمان شیلات با همکاری سازمان بین‌المللی فائو در قالب برنامه همکاریTCP ، در کشور تدوین و در مرکز شهید باهنر کلاردشت و با همکاری اتحادیه سردابی کشور اجرا خواهد شد.

وی همچنین از برنامه عملیاتی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور با هدف خودکفایی در مولدسازی و تولید تخم چشم زده ماهی قزل‌آلا خبر داد و اعلام کرد: این برنامه به‌منظور خودکفایی کشور در تامین تخم چشم زده ماهی قزل‌آلا تدوین، و مرکز اصلاح نژاد شهید مطهری یاسوج، به‌منظور انجام این پروژه با بودجه دولتی در حال تجهیز است. با شروع برنامه طی شش سال، کشور از واردات تخم ماهی بی‌نیاز خواهد شد.

به گفته معاون توسعه آبزی‌پروری سازمان شیلات ایران، در حال حاضر گونه های عمده و تجاری ماهیان پرورشی کشور عبارتند از ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان، کپور معمولی، کپور ماهیان چینی( کپور علف‌خوار، کپور نقره‌ای، کپور سرگنده)، خاویاری (فیل ماهی، تاس‌ماهی، سیبری، استرالیاد)، تیلاپیا، میگوی آب شیرین، میگوی پاسفید غربی (وانامی) سی‌باس، و ماهیان زینتی؛ همچنین سازمان شیلات ایران برنامه‌ریزی برای اهلی‌سازی گونه‌های بومی کشور و پرورش ماهیان آزاد دریای خزر، سفید دریای خزر، سوف، هامور، سوکلا، بنی، شیربت، کتان، و غنزه را در دست دارد.