بلوچستان؛ قطب تولید سلطان میوه‌های گرمسیری

به گزارش ایانا به نقل از ایرنا؛ شهرستان‌های سرباز، قصرقند، نیکشهر، راسک و دشتیاری و قسمتی از کنارک و چابهار به دلیل آب و هوای مساعد و زمین‌های حاصلخیز نخستین مناطقی در ایران هستند که برداشت میوه گرمسیری انبه در آن آغاز می‌شود.

انبه میوه‌ای سرشار از خواص و ویتامین‌های بسیار، اسیدهای عالی، کربوهیدرات‌ها و مواد معدنی فراوان است و می‌توان آن را سلطان میوه‌های گرمسیری نامید و دارای منابع غنی از ویتامین A، B، C و پتاسیم، کلسیم و آهن است.

این میوه شیرین و خوش طعم از جمله پرمصرف‌ترین میوه‌ها در جهان است و رویش آن مختص مناطق گرمسیری بوده و قدمت آن به بیش‌از چهار هزار سال پیش بر می‌گردد و مصرف آن موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.

درختان انبه در مقابل سرما، گرما، باد گرم، تگرگ، باران های سیل آسا، زلزله، توفان و بارندگی مقاوم هستند و اوج گل دهی انبه در تعطیلات نوروز است که جلوه خاصی به طبیعت می‌دهد و فرصتی برای گردشگران فراهم می‌کند تا از زیبایی و عطر شکوفه های این درختان لذت برند.

میوه نارس انبه برای تهیه ترشی استفاده می‌شود و میوه رسیده آن نیز طعمی شبیه مخلوطی از هلو و آناناس دارد و این میوه آبدار و شیرین گرمسیری که به سلطان میوه‌های آسیایی معروف است طرفداران بسیاری داردمیوه انبه علاوه‌بر مصارف خوراکی، آشپزی و آب میوه گیری، به عنوان طعم دهنده، رنگ دهنده و عطر نیز کاربرد دارد و زمان گل دهی درختان انبه از ابتدای اسفند آغاز و تا پایان فروردین ادامه دارد که در این زمان عطر شکوفه‌های درختان انبه به استقبال بهار و سال نو می‌رود.

درخت انبه قد بلندی دارد و برگ‌های آن کاربرد زینتی دارد و زمان گلدهی درختان انبه آخر دی تا نیمه فروردین است، امروزه یک دوم کل محصولات انبه دنیا به کشور هند تعلق دارد و علاوه‌بر این کشور، انبه در آمریکای شمالی، مرکزی، جنوبی، کارائیب، جنوب و مرکز آفریقا، استرالیا، چین، پاکستان و آسیای جنوب‌شرقی پرورش داده می‌شود.

ارقام سندری، فجری، لیلیوم، بیگم پالی، چوسا، هیری، سرولی، پیوندی و محلی از مهمترین ارقام انبه در شهرستان‌های منطقه بلوچستان هستند که از هر هکتار انبه سه تا ۱۲ تن محصول برداشت میشود و مقدار محصول بستگی به آب و هوا و میزان فعالیت کشاورز و رسیدگی به درختان انبه دارد.

شیرین سازی آب‌ دریای عمان برای ۲۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی چابهار و دشتیاری

میوه گرمسیری انبه در چابهار هر ساله از سطح حدود ۱۰۰ هکتار از باغات کشاورزی شهرستان چابهار و دشتیاری آغاز و برداشت این محصول تا اواخر خرداد و تیر ادامه دارد.

از آنجایی‌که بیشتر میوه درخت انبه برای فرآوری ترشی استفاده می‌شود به همین منظور باغداران جنوب سیستان و بلوچستان محصول آن را به صورت سبز و نارس برداشت می‌کنند.

چابهار و دشتیاری با داشتن شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب و برخورداری از اقلیمی مستعد و طبیعی شرایط مناسبی را برای پرورش انواع میوه‌های گرمسیری، نیمه گرمسیری و تولید محصولات زراعی خارج از فصل داراست.

شیرین سازی آب‌های بیکران دریای عمان می‌تواند علاوه‌بر تامین آب آشامیدنی، همچنین آب کشاورزی موردنیاز زمین های پسکرانه سواحل زیبای مَکُّران را تامین کند و بیش‌از ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی حاصلخیز کشاورزی را به زیر کشت انواع محصولات گرمسیری، نیمه گرمسیری، سبزی و صیفی و زراعی قرار دهد.

در مجموع باید گفت که کشاورزی یکی از ظرفیت‌های مهم سواحل مَکُّران برای ایجاد اشتغال و تولید محصولات موردنیاز است که ایجاد اشتغال و درآمد آن کمتر از فعالیت حوزه صیادی دریای عمان نیست.

رونق بخش کشاورزی منجر به افزایش تولید و توسعه مناطق محروم همجوار تنها بنادر اقیانوسی ایران «چابهار و کنارک» و ایجاد هزاران شغل جدید می‌شود

ورود بخش خصوصی و صدور مجوزهای لازم از سوی دولت و همکاری بیشتر وزارت نیرو می‌تواند اشتغال را در سواحل مَکُّران متحول کند و علاوه‌بر رونق کشاورزی بخش تولید گوشت قرمز و پرورش دام سبک و سنگین نیز تکان جدی خواهد خورد.

برداشت حدود سه هزار تن انبه در سیستان و بلوچستان

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان بیان کرد: تاکنون حدود سه هزار تن انبه از سطح باغات این استان برداشت و روانه بازار مصرف شده است.

اردشیر شهرکی با بیان اینکه برداشت انبه از اردیبهشت آغاز و تا پایان تیر در سیستان و بلوچستان ادامه دارد، گفت: انبه در سطح یک‌هزار و ۵۰۰ هکتار از باغات میوه استان کشت می‌شود که یک‌هزار هکتار آن بارور و بقیه غیربارور است.

وی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود در پایان فصل برداشت حدود ۱۴ هزار تن از این محصول تولید و روانه بازار مصرف شود.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان با بیان اینکه شهرستان‌های سرباز، نیکشهر، قصرقند و چابهار عمده مناطق کشت انبه در این استان محسوب می‌شود، افزود: ۹۰ درصد انبه تولیدی در این استان به صورت سبز برای تهیه ترشی برداشت می‌شود.

وی بیان کرد: انبه میوه گرمسیریست و سرشار از ویتامین های A،B و C، کربوهیدرات ها، اسیدهای چرب، پروتئین ها ، اسیدهای عالی و مواد معدنی است.

از منظر کارشناسان سیستان و بلوچستان بهشت میوه های گرمسیری بحساب می آید به طوری که شرایط آب و هوایی گرم، مرطوب و تقریباً استوایی این استان را به خواستگاه متنوع ترین میوه‌های گرمسیری کشور تبدیل کرده، میوه‌هایی خاص که در مزه و نمونه کم نظیر بوده و توجه هر مخاطبی را به خود جلب می کند.

برداشت انبه تا تیر ماه ادامه دارد

مدیرجهاد کشاورزی چابهار بیان کرد: چابهار با داشتن شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب با برخورداری از اقلیمی مستعد و طبیعی شرایط مناسبی را برای پرورش انواع میوه‌های گرمسیری، نیمه گرمسیری و تولید محصولات زراعی خارج از فصل داراست.

نورالدین میرلاشاری مهمترین محصولات باغی چابهار را میوه‌های گرمسیری شامل موز، انبه، گواوا، چیکو، کنار پیوندی، تمر هندی، نارگیل و پاپایا عنوان کرد و افزود: از محصولات زراعی خارج از فصل مورد کشت در این شهرستان نیز می توان به کشت محصولات جالیزی، سبزی و صیفی جات نظیر پیاز، گوجه فرنگی، بادمجان، فلفل سبز، علوفه و کلزا اشاره کرد.

وی افزود: از آنجایی‌که میوه درخت انبه جهت مصارف فرآوری ترشی مورد استفاده قرار می‌گیرد به همین منظور به صورت سبز برداشت می‌کنند.

مدیرجهاد کشاورزی قصرقند گفت: برداشت انبه میوه‌ی گرمسیری بصورت نارس تا پایان تیر ادامه دارد و محصول برداشت شده به استان‌های خراسان رضوی، هرمزگان و فارس ارسال می‌شود.

عبدالناصر رئیسی افزود: در فصل برداشت انبه برای ۳۰۰ نفر از شهروندان قصرقندی به طور مستقیم و برای ۶۰۰ نفر هم طور غیرمستفیم شغل ایجاد می‌شود.

وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود امسال بیش‌از پنج هزار تن انبه از باغات قصرقند برداشت شود افزود: ۶۱۰ هکتار از سطح باغات شهرستان سرباز و راسک به کشت این میوه گرمسیری اختصاص دارد.

برداشت انبه تولیدی راسک و سرباز برای تهیه ترشی

مدیر جهاد کشاورزی راسک گفت: برداشت انبه از سطح ۶۱۰ هکتار باغ‌های انبه راسک و سرباز آغاز شده و پیش‌بینی می شود امسال هفت هزار و ۴۲۵ تن انبه از سطح ۴۵۰ هکتار باغات این شهرستان‌ها برداشت و به بازار مصرف عرضه شود.

فرامرز مبارکی ادامه داد: ۷۰ درصد انبه تولیدی این ۲ شهرستان جنوبی سیستان و بلوچستان بصورت کال برای تهیه ترشی انبه برداشت می‌شود.

وی بیان کرد: سرمایه گذاری در صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات بویژه میوه‌های گرمسیری یکی از نیازهای اصلی باغداران منطقه است که می‌تواند نقش مهمی در توسعه بخش کشاورزی و ایجاد اشتغال پایدار ایفا کند.

مدیر جهاد کشاورزی راسک اضافه کرد: انبه کال تولیدی باغات سیستان و بلوچستان در کارگاه‌های داخل استان و کارخانجات استان هرمزگان برای تولید ترشی انبه استفاده می‌شود.

سیستان و بلوچستان قطب تولید میوه‌های گرمسیری

سیستان‌ و بلوچستان با دارا بودن شرایط آب و هوایی تقریبا استوایی، گرم و مرطوب، خاستگاه تولید متنوع‌ترین میوه‌های گرمسیری در کشور است و حتی در تولید برخی میوه‌ها در ایران بی‌رقیب محسوب می‌شود و طرفیتی بی‌بدیل برای ارز آوری دارد.

سیستان و بلوچستان از نظر آب و هوایی متفاوت است به طوری که مناطق ایرانشهر، زابل و باهوکلات آب و هوای بیابانی و ناحیه زاهدان در مرز بین اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی قرار گرفته است.

مناطق سراوان، مهرستان، سیب سوران، خاش، چابهار، کنارک، نیکشهر، قصرقند و سرباز استان نیز آب و هوای نیمه بیابانی و ناحیه کوهستانی بم پشت در جنوب سراوان و امتداد آن به طرف مشرق تا کوههای بشاگرد آب و هوای نیمه بیابانی معتدل دارند و اقلیم مشرق ارتفاعات و فلات‌های مرتفع و کم وسعت میان آن نیمه بیابانی با زمستان‌های سرد است.

آب و هوای متنوع سیستان و بلوچستان زمینه را برای کشت انواع محصولات کشاورزی از جمله میوه‌های گرمسیری و سردسیری فراهم کرده به طوری که هم‌اینک از ۸۰ هزارهکتار باغات استان هشت هزار هکتار آن به کشت انواع میوه های گرمسیری اختصاص دارد.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که اگر تنها با ارزی که برای واردات میوه‌های گرمسیری بویژه موز اختصاص می‌باید در بخش کشاورزی سیستان و بلوچستان سرمایه‌گذاری شود علاوه‌بر جلوگیری از خروج ارز حتی برای کشور ارزآوری هم خواهد داشت.

سالانه میلیون‌ها دلار ارز برای ورد میوه‌های گرمسیری از کشور خارج می شود در حالی که می‌توان با توسعه باغات میوه‌های گرمسیری در سیستان و بلوچستان علاوه‌بر جلوگیری از خروج ارز زمینه اشتغال پایدار را در این استان پهناور ایجاد کرد.