سرانه مصرف گوشت قرمز ایرانیان به ۹.۷ کیلوگرم رسید

در چند روز گذشته قیمت گوشت قرمز بسته‌بندی شده در برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای روند صعودی داشت و نرخ‌های نامتعارفی را به خود دید به همین دلیل بسیاری از رسانه‌ها از طریق جوسازی رسانه‌ای و دستکاری آمارهای رسمی به دنبال القا کردن این قیمت به عنوان قیمت پایه گوشت قرمز در سراسر کشور بودند. 

به طوری که روزنامه سازندگی مدعی شده بود که «بر اساس گزارش مرکز آمار ایران میزان مصرف گوشت قرمز هر فرد شهری در 15 سال گذشته دست‌کم 40 درصد کاهش یافته و این میزان در روستاها 48 درصد بوده است.»

با این حال با یک حساب سرانگشتی و رجوع کردن به گزارش‌های مرکز آمار در خصوص میزان گوشت تولید شده در کشور، عرضه شده در کشتارگاه‌ها و میزان واردات رسمی گوشت قرمز از مبادی رسمی گمرک می‌توان به صراحت اعلام کرد که میزان مصرف گوشت قرمز در کشور افزایشی بوده است.

این درحالی است که طبق گزارش مرکز آمار ایران مصرف گوشت قرمز در سال 1400 و 1401 به بالاترین مقدار 15 سال اخیر رسیده است تا جایی که مصرف آنچنان افزایش یافته بود که دولت سیزدهم به دلیل وجود مازاد 4 میلیون رأسی دام صادرات دام را آزاد کرد.

 به طوری‌که سرانه گوشت عرضه شده از سوی کشتارگاه‌های کشور از 6.1 کیلوگرم به ازای هر ایرانی در سال 1385 و 1386 به 7.4 کیلوگرم در سال 1400 و 1401 رسیده است.

همچنین اگر رقم واردات و گوشت عرضه شده در خارج از کشتارگاه‌های رسمی (گوشت قربانی و گوشت کشتار شده در روستاها) را به این عدد اضافه کنیم سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور از 7.4 کیلوگرم تا سال 1390 به 9.7 کیلوگرم در سال 1400 و 1401 رسیده است.

از طرف دیگر بر اساس آمار رسمی فائو(سازمان خواروبار جهانی) در سال 2019 سرانه مصرف گوشت ایرانیان 11 کیلوگرم بوده که  حدود 7 کیلوگرم برای گوشت گاو و 4 کیلوگرم برای گوشت گوسفند اختصاص دارد.

به طوری که بر اساس گزارش‌های مرکز آمار کشور در سال گذشته 624 هزار و 592 تن گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور و 124 هزار و 918 تن گوشت قرمز کشتار شده در خارج از کشتارگاه‌های رسمی به بازار عرضه شده است که مجموع آنها به 781 هزار تن می‌رسد.

از طرف دیگر بررسی آمارهای گمرک نیز نشان می‌دهد در سال گذشته 31 هزار و 490 تن گوشت از مبادی رسمی به کشورمان وارد شده است به همین دلیل می‌توان گفت در مجموع در سال گذشته از طریق واردات و کشتار داخل 812 هزار و 490 تن گوشت قرمز مصرف شده است.

اگر این میزان تولید و واردات را تقسیم بر 84 میلیون و 256 هزار ایرانی مصرف کننده گوشت قرمز کنیم می‌توان گفت که سرانه مصرف گوشت قرمز 9 کیلو و 700 گرم است؛ این در حالی است که رسانه‌های خارجی معاند نظام و برخی رسانه‌های داخلی از جمله سایت خبری اعتماد با انتشار اینفوگرافیکی مدعی بودند میزان مصرف گوشت قرمز در کشور به زیر 4 کیلوگرم رسیده است.

از طرف دیگر طی 10ماهه ابتدایی سال‌جاری گوشت قرمز عرضه شده در کشتارگاه‌های کشور 514 هزار تن بوده که این مقدار از مجموع 12ماهه سال‌های 1380 تا 1400 بیشتر است.

همچنین بررسی آمار گمرک در 10 ماهه ابتدایی سال جاری حاکی از آن است که 39 هزار تن گوشت قرمز به ارزش 169 میلیون دلار وارد کشور شده است؛ طی یک ماهه اخیر نیز واردات شدت گرفته و تاکنون 300 تن گوشت قرمز وارد کشور شده و به نظر می‌رسد این روند تا پایان اردیبهشت سال آینده ادامه دار باشد.

گفتنی است هم‌اکنون جمعیت دام سبک کشور از گونه گوسفند و بز ۶۴ میلیون رأس و جمعیت دام سنگین ۷.۵ میلیون رأس شامل گاو و گوساله است که ۴۳ درصد از تولید گوشت قرمز کشور از محل دام سبک گوسفند و بز و 53 درصد آن نیز از طریق دام سنگین تأمین و روانه بازار مصرف می‌شود.

درحال حاضر میانگین قیمت هر کیلوگرم گوشت گرم شقه در میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران بین ۲۸۰ تا ۲۹۰ هزار تومان و این مقدار در خرده‌فروشی‌ها بین 300 تا 320 هزار تومان است، همچنین گوشت وارداتی منجمد شرکت پشتیبانی امور دام نیز به قیمت 150 تا 160 هزار تومان به فروش می رسد.

با این حال برای کاهش قیمت و تنظیم بازار، وزارت جهاد کشاورزی نیز با واردات گوشت قرمز هم‌اکنون هر کیلوگرم از این فرآورده پروتئینی را با قیمت 232 هزار تومان در سراسر کشور عرضه کرده است.

از مجموع این دام‌های سنگین کشور ۱.۷ میلیون رأس گاو اصیل شامل هلشتاین، سمینتال، جرزی و مونت بیلیارد و حدود ۳.۹ میلیون رأس گاو آمیخته و الباقی دام بومی گاومیش و شتر است.

 بیشترین گوشت قرمز از محل دام سنگین از گاو آمیخته تولید می‌شود، زیرا هم سرعت رشد بیشتری دارند و هم از جمعیت قابل توجهی برخوردارند و از این رو تولید گوشت آنان در واحدهای غیرصنعتی مقرون به صرفه است.

امین محمودی