نیاز به توسعه کیفی باغات

مهدی طاهری در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا با اشاره به هدف برگزاری «رویداد ملی مدیریت باغ‌ها در شرایط کم‌آبی و تغییر اقلیم» عنوان کرد: با توجه به تغییراتی همچون سرما، گرما، تگرگ و ... که در اقلیم رخ داده و همچنین کمبود بارش‌ها و تخلیه‌ سفره‌های آب زیرزمینی در کشور، باغبانی تحت‌تاثیر قرار گرفته است. در باغات انگور، گردو و مشابه آن، کشاورزان با کم‌آبی شدید روبه‌رو شده‌اند.

وی افزود: در طول سال‌های گذشته، توسعه‌ باغات زیادی در کشور اتفاق افتاده و سطح زیرکشت باغات در مقایسه با زراعت بسیار بیشتر شده است. همچنین با توجه به کمبود آب و نوسانات اقلیمی، جمعیت علف‌های هرز، آفات و بیماری‌ها و تنش‌های زنده و غیرزنده افزایش داشته است. این شرایط تولید کشور را با مشکل مواجه کرده است.

 رئیس موسسه تحقیقات علوم باغبانی اضافه کرد: برنامه‌ریزی شده تا اقدامات آموزشی و ترویجی خود را با توجه به مسائل فوق اجرا کنیم. در این راستا برنامه‌های آموزشی با کمک 20 محقق مجرب موسسه تدوین شد و در نظر داریم امسال برنامه‌های آموزشی و انتقال دانش مقابله با تغییرات اقلیمی و کمبود آب را برای کارشناسان و کشاورزان اجرا کنیم تا مشکلات حوزه‌ باغبانی کاهش یابد.

طاهری عنوان کرد: سطح زیر کشت باغات ما در طول 25 سال گذشته در محصولات عمده سیب، مرکبات، انگور، خرما و خیار افزایش پیدا کرده است. همچنین در صادرات محصولات کشاورزی نیز مسائلی وجود دارد، بنابراین کشور در محصولات فوق و نظایر آن با مازاد تولید مواجه شده است.

 وی ادامه داد: رژیم غذایی مردم نیز تغییر کرده است و به‌عنوان مثال در مقابل سیب، مصرف موز افزایش داشته است. بنابراین نیاز است که الگوی مصرف جامعه اصلاح شود و شامل اولویت‌ها باشد.

طاهری با بیان اینکه نیاز است تغییر الگوی کشت در باغبانی کشور انجام شود، ادامه داد: به‌عنوان مثال محصول سیب زیاد و گلابی کم است، بنابراین نیاز به تناسب در کشت محصولات باغبانی وجود دارد. همچنین سطح زیرکشت خشکباری‌ها کاهش پیدا کرده و برخی از این محصولات به کشور وارد می‌شود. بنابراین نیاز است تغییر گونه و ارقام مورد توجه ویژه قرار بگیرد.

انتقال چهره به چهره دانش به کشاورزان روش موفق آموزش و ترویج

رئیس موسسه تحقیقات علوم باغبانی گفت: برنامه‌ریزی شده تا برخی محصولات باغی در گلخانه‌های سبزی و صیفی که توجیه اقتصادی ندارند، کشت شود. در این رابطه به کشاورز را آموزش می‌دهیم. به‌عنوان مثال ما سیب پاییزه زیاد داریم و با مازاد تولید سیب پاییزه مواجه هستیم لذا برنامه‌ریزی شده تا سیب تابستانه را افزایش دهیم و در تمام فصول سیب را داشته باشیم.

 طاهری ادامه داد: بسیاری از متخصصان باغبانی کشور معتقدند که کشور ما از نظر علمی بسیار غنی است اما در انتقال دانش، چالش‌هایی وجود دارد. اثربخشی برگزاری کلاس‌های آموزشی اندک است و نیازمندیم رو در رو کارشناسان مجربی را آموزش دهیم تا چهره به چهره باغات را بازدید کنند و با کشاورزان صحبت کنند. مشکلات را ارزیابی کرده و تجربیات کشاورزان موفق در داخل و خارج را به آنها آموزش دهند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر ماهیت باغداری تخصصی به سمت باغداری سرگرمی در حال تغییر است، بیان کرد: در باغات کشور تقسیم اراضی افزایش پیدا کرده و ماهیت باغداران نیز در حال تغییر است. به‌عنوان مثال یک باغدار اصیل، باغ را می‌فروشد و آن باغ تقسیم می‌شود و دست افراد غیرمتخصص و غیرعلاقمند می‌افتد و باعث هدررفت منابع می‌شود.

رئیس موسسه تحقیقات علوم باغبانی تاکید کرد: در حال حاضر، درخت‌داری و باغداری از درخت‌کاری و باغ‌کاری اهمیت بیشتری دارد و باید توسعه کیفی و بهره‌وری در واحد سطح را افزایش دهیم. در محصولات موفق باغی، مقدار تولید در واحد سطح به دلیل تغییرات اقلیمی و کمبودها در حال کاهش است.

 «رویداد ملی مدیریت باغ‌ها در شرایط کم آبی و تغییر اقلیم» ۷ الی ۳۰ خرداد‌ماه با حضور جمعی از محققان حوزه باغبانی کشور برگزار می‌شود.