سازمان امور عشایر به دنبال تسهیل فرآیند کوچ/کوچ ماشینی جایگزین کوچ سنتی شد

عباس پاپی زاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا، با اشاره به نقش عشایر در تولید گوشت قرمز و سایر فرآورده‌های دامی، گفت: جمعیت عشایر نسبت به جامعه شهری کمتر است اما آنها نقش مهمی در تولید و اقتصاد کشور ایفا می‌کنند و به اقتضای نوع زندگی مبتنی بر کوچ، بخشی از زیست بوم‌های عشایر در ییلاقات و بخشی دیگر در قشلاقات قرار دارد.

این مقام مسئول کوچ را بارزترین ویژگی زندگی جامعه عشایری توصیف کرد و افزود: حرکت فصلی آنان بین ییلاق و قشلاق برای تعلیف دام در مراتع و مطابق با شرایط اقلیمی است. کوچ عشایر در مناطق کوهستانی و دشت‌ها و به فواصل مختلف در بین ییلاق و قشلاق از طریق ایل راه‌ها صورت می‌گیرد.

پاپی زاده تاکید کرد: طی کردن مسیر کوچ و بهره مندی عشایر از امکانات و دسترسی برای تامین نیازها و مایحتاج زندگی، تامین نهاده‌های تولید، رساندن محصولات تولیدی به بازار مصرف و... از طریق ایل راه‌ها صورت می‌گیرد و عشایر با استفاده از این راه‌ها دام، احشام و امکانات زندگی خویش را از ییلاق به قشلاق و به مراتع مورد نظر و بالعکس انتقال می‌دهند.

رئیس سازمان امور عشایر ایران با اشاره به تخریب و تصرف برخی از ایل راه‌ها، تصریح کرد: گسترش شهرها در مسیر کوچ و به وجود آمدن شهرک‌ها و آبادی‌ها بر سر راه عبور دام و محدود شدن عرصه‌های منابع طبیعی در اثر گسترش کشاورزی و صنعت باعث ایجاد مشکلاتی از جمله مسدود شدن و تعرضات و تصرفات بی‌رویه ایل راه‌ها و از بین رفتن بخش عمده‌ای از مراتع میان بندها شده است.

وی با بیان اینکه عشایر کوچ ماشینی را جایگزین کوچ سنتی کردند، اضافه کرد: کاهش مدت زمان فرایند کوچ و ورود زودهنگام عشایر به مراتع قطب مخالف، عدم انطباق تقویم کوچ و زمان ورود به مراتع را موجب شده است. مجموعه این عوامل مشکلات و پیچیدگی‌هایی را در فرایند کوچ سبب شده از این رو سازمان امور عشایر و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به صورت مستقیم و نیروی انتظامی و سازمان دامپزشکی به شکل غیرمستقیم با عشایر در ارتباط هستند و نقش خود را در زمینه تسهیل در کوچ ایفا می‌کنند.

به گفته پاپی زاده؛ نقش آفرینی در خصوص تسهیل در فرآیند کوچ و چرا با همکاری دستگاه‌های ذیربط امری اجتناب ناپذیر است.

این مقام مسئول با اشاره به کار ویژه کارگروه ملی ساماندهی کوچ، افزود: سالانه به صورت مشترک جلساتی بین سازمان امور عشایر ایران و سازمان منابع طبیعی با حضور ۱۰ استان زاگرس نشین برگزار می‌شود. همچنین در استان‌های کشور نیز جلساتی در این زمینه به ریاست استاندار و یا معاونین وی تشکیل می‌شود و نمایندگان سازمان امور عشایر ایران در جلسات شرکت کرده و نقش موثری در ساماندهی کوچ ایفا می‌کنند.

بنا به اظهارات رئیس سازمان امور عشایر ایران؛ زمان کوچ و ورود و خروج دام از ییلاق و قشلاق و برعکس با توجه به وضعیت آب و هوایی و بارندگی‌ها، شدت خشکسالی و پوشش گیاهی مراتع در مناطق قشلاقی و ییلاقی توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری تعیین می‌شود.

پاپی زاده در پایان به اهم اقدامات سازمان در راستای مدیریت کوچ اشاره کرد و افزود: آبرسانی سیار به عشایر کوچنده، نصب علائم در مسیر کوچ، هماهنگی جهت تامین امنیت کوچ توسط دستگاه‌های نظامی و انتظامی، صدور کارت شناسایی دامداری و تردد دام، بهسازی و تجهیز اتراقگاه‌های عشایری، بازگشایی و مرمت ایل راه‌ها و مسیر کوچ عشایر، تامین علوفه دام، بهسازی چاه‌های مالداری، مرمت سیل بندها و ایجاد آبگیر جهت کنترل سیل در مسیرهای کوچ، توزیع آرد یارانه‌ای، تهیه و توزیع پکیج تولید برق خورشیدی قابل حمل و... از مهم‌ترین اقدامات سازمان در راستای تسهیل فرآیند کوچ است.