نیاز به رشد چهار برابری ارزش محصولات بیوتکنولوژی کشاورزی

به گزارش خبرنگار ایانا، غلامرضا صالحی جوزانی روز شنبه در نشست خبری دومین رویداد فناوری‌های نوین کشاورزی با اشاره به چالش‌های مهم بخش کشاورزی و منابع طبیعی کشور تا سال (1430) بیان کرد: یکی از این چالش‌ها افزایش جمعیت کشور تا حدود 100 میلیون نفر و نیاز کشور به حدود 200 میلیون تن محصولات کشاورزی خواهد بود. در حال حاضر نیاز کشور 150 میلیون تن است.

وی ادامه داد: افزایش میانگین دما به میزان حداقل یک درجه و کاهش 30 درصدی منابع آب در دسترس از دیگر چالش‌های بخش کشاورزی است. از 100 میلیارد متر مکعب آب‌های تجدید پذیر در کشور، منابع آبی به کمتر از 70 میلیارد متر مکعب خواهد رسید.

صالحی جوزانی گفت: وجود حدود هفت میلیون هکتار زمین شور در کشور چالش دیگری است. این میزان افزایش خواهد یافت. ضریب نفوذ دانش در بخش کشاورزی کشور  زیر پنج درصد است و این مسئله یکی دیگر از  چالش‌های بخش کشاورزی است.

وی افزود: واردات حدود سه میلیارد دلار انواع نهاده‌های فن‌آورانه کشاورزی (بذر هیبرید، برخی کودهای شیمیایی، آفت کش‌های شیمیایی، هسته‌‎های اولیه طیور و آبزیان، واکسن و داروهای دامی، ماشین‌های پیشرفته، افزودنی‌های صنایع غذایی و استارترها و ...) سایر چالش‌های مهم بخش کشاورزی و منابع طبیعی کشور تا سال (1430) است.

صالحی جوزانی با اشاره به اهمیت فن‌آوری‌های نوین کشاورزی (زیست فناوری) گفت: لزوم توسعه کشاورزی دانش‌بنیان مبتنی بر فن‌آوری‌های نوین کشاورزی (بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی) برای رفع چالش‌های بخش کشاورزی بر کسی پوشیده نیست. این فن‌آوری‌ها شامل اصلاح ژنتیکی مبتنی بر ژنوم و ویرایش ژنی، مهندسی ژنتیک، بیوانفورماتیک و ابرداده‌ها، کشاورزی در فضای بسته (کشاورزی عمودی، بیوراکتورهای یک بار مصرف، هیدروپونیک، ایروپونیک و آکواپونیک)، کشاورزی با آب دریا، کشاورزی در بیابان، گوشت مصنوعی، پرینتر سه بعدی، نانوتکنولوژی، ریزجلبک‌ها، پلتفرم بلاکچین (ارز دیجیتال)، کشاورزی دقیق و هوشمند، پهبادها، فرآورده‌های زیستی، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء هستند.

حدود 20 درصد بازار بیوتکنولوژی مربوط به کشاورزی است

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در خصوص اهمیت اقتصادی بیوتکنولوژی در سطح جهانی و کشور بیان کرد: وضعیت بازار بیوتکنولوژی حدود هزار میلیارد دلار است و تا سال 2030 به حدود سه هزار میلیارد دلار خواهد رسید. حدود 20 درصد آن (200 میلیارد دلار) مربوط به کشاورزی است.

وی ادامه داد: در ایران در حال حاضر حدود 200 شرکت دانش بنیان، واحد فن‌آور و هسته‌های فن‌آور مرتبط با بیوتکنولوژی کشاورزی فعال هستند که ارزش محصولات آنها حدود 500 میلیون دلار است و لازم است؛ این میزان حداقل به دو میلیارد دلار برسد.

طی سال گذشته تاکنون ۳۰ قرارداد انتقال فن‌آوری منعقد شده است

صالحی جوزانی با اشاره به فعالیت‌های هشت ماه گذشته پژوهشگاه گفت: ایجاد ارتباط با معاونت‌های اجرایی وزارت متبوع (6 شورای راهبردی تحقیقات)، نیازسنجی فن‌آوری از معاونت‌های اجرایی در قالب شوراهای راهبردی تحقیقات، ایجاد ارتباط با بخش خصوصی (حداقل 60 شرکت خصوصی)، برگزاری بیش از 40 جلسه تحقیق و توسعه نوآوری باز و B2B با شرکت‌های خصوصی، انتخاب فن‌آوری‌ها (بذور گیاهی، هسته‌های اولیه سالم گیاهان باغی، کودهای زیستی، کیت‌های تشخیصی آلاینده‌ها و عوامل بیمارگر، استارترهای صنایع لبنی و پروبیوتیک‌ها، افزودنی‌های خوراک دام و  ... ) و عقد ۱۵ الی ۲۰ قراردادهای انتقال فن‌آوری‌های موجود (افزودنی‌های خوراک دام، پروبیوتیک‌ها و استارترهای صنایع غذایی) است.

وی افزود: همچنین عقد قراردادهای توسعه فناوری در زمینه ارقام زراعی و بذور هیبرید، هسته‌های سالم گیاهان باغی، کودهای زیستی متحمل به شوری و گرما، افزودنی‌های خوراک دام، کیت‌های تشخیصی آلاینده‌ها، و...، عقد تفاهم‌نامه همکاری با ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان غذا و کشاورزی برای حمایت و تسهیل اجرایی شدن قراردادهای رویداد فناوری‌های نوین، عقد قراردادهای مراکز نوآوری پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در مشهد و تبریز نیز سایر فعالیت‌های هشت ماه گذشته پژوهشگاه است.

وی تاکید کرد: در ۲۵ سال گذشته ۳۵ قرارداد انتقال فن‌آوری منعقد شده اما طی سال گذشته تاکنون ۳۰ قرارداد انتقال فن‌آوری منعقد شده است که موجب امیدواری است.

احداث دو مرکز نوآوری تا سال آینده

صالحی جوزانی تاکید کرد: یکی از مهمترین برنامه‌های جاری پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در جهت تسریع تجاری‌سازی فناوری‌های خود و شبکه سازی بخش خصوصی در زمینه فن‌آوری‌های نوین کشاورزی، ایجاد مراکز نوآوری با مدیریت بخش خصوصی در داخل پژوهشگاه است. خبر خوش اینکه دو مرکز نوآوری در سال جاری و احتمالا اوایل سال آینده در پژوهشگاه راه‌اندازی خواهد شد که جزئیات آن در آینده‌ای نزدیک اعلام خواهد شد.

وی با اشاره به گزارش رویداد اول در سال گذشته گفت: در سال گذشته اولین رویداد فن‌آوری‌های نوین کشاورزی را با موضوع کشت بافت و بذر در مردادماه 1401 در محل نمایشگاه بین‌المللی تهران را با حضور مسئولین بلندپایه، سفرای کشورهای مختلف، موسسات تحقیقاتی، انجمن‌های صنفی، شتاب‌دهنده‌ها و با حضور بیش از 60 شرکت بخش خصوصی برگزار کرد. با توجه به فعالیت و شبکه‌‍سازی‌های قبل از رویداد، در روز رویداد 12 قرارداد انتقال فن‌آوری و پروژه سفارشی با بخش خصوصی و تفاهم‌نامه همکاری از جمله تفاهم‌نامه هشت جانبه تولید هسته‌های اولیه سالم ارقام مختلف میوه، سبزی و صیفی و گیاهان زینتی و تفاهم‌نامه راه‌اندازی شبکه و انجمن شتابدهی فناوری‌های نوین کشاورزی منعقد و رونمایی شد.

لازم به ذکر است دومین رویداد فن‌آوری‌های نوین کشاورزی ۲۵ مرداد ماه در نمایشگاه بین‌المللی تهران با حضور معاون علمی رئیس جمهور و وزیر جهاد کشاورزی برگزار می‌شود.