دریا بدون دانش، مواج نمی‌ماند

محمد صدیق مرتضوی

 سرپرست مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور

سال ۱۴۰۴ با شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» که از سوی مقام معظم رهبری با درایت و آینده‌نگری انتخاب شده، مسیری روشن برای حرکت به سمت رشد و پیشرفت اقتصادی کشور ترسیم کرده است. در این مسیر، ما به‌عنوان متولیان علمی کشور، وظیفه داریم نقش و مسئولیت خود را در جهت تحقق این شعار ملی بازتعریف کنیم.

بی‌گمان، تولید، محور اصلی هر اقتصاد پویایی است، اما آنچه به این محور، قدرت و دوام می‌بخشد، پژوهش و دانش است. در مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سال‌هاست که با تکیه بر دانش بومی، نوآوری‌های فناورانه و تعهد به توسعه پایدار، مسیر علمی و عملی این صنعت استراتژیک را هموار کرده‌ایم. امروز، بیش از هر زمان دیگری، بذرهای این تلاش‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری هدفمند و نگاه کلان به آینده‌اند.

شیلات، صرفاً یک صنعت نیست؛ بلکه زیست‌بومی زنده و ظرفیت استراتژیکی برای امنیت غذایی، اشتغال‌زایی و توسعه پایدار کشور است. از دریای خزر تا خلیج فارس و از تالاب‌ها تا دریاچه‌ها، منابع آبی ایران بستری بی‌نظیر برای تولید ثروت ملی فراهم کرده‌اند. اما تحقق این ظرفیت‌ها، بدون تکیه بر دانش روز و فناوری‌های نوین، نه تنها امکان‌پذیر نیست بلکه می‌تواند منجر به تخریب منابع و اتلاف سرمایه‌ها شود.

ما در مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور به‌خوبی آگاهیم که سرمایه‌گذاران امروز به دنبال تضمین بازدهی، ثبات و پایداری هستند. این اطمینان تنها زمانی به دست می‌آید که تصمیمات تولیدی بر پایه داده‌های دقیق، تحلیل‌های علمی و استفاده از فناوری‌های نوین اتخاذ شود.

ما همراه و پشتیبان بخش خصوصی هستیم؛ از اولین مرحله مطالعه امکان‌سنجی گرفته تا تدوین الگوهای بهینه پرورش، مدیریت بیماری‌ها، بهبود ژنتیکی و بهره‌برداری پایدار از ذخایر طبیعی. هر پروژه تحقیقاتی پژوهشگران شیلات، پلی است میان علم و تولید، میان آرمان و عمل.

وقتی از سرمایه‌گذاری در شیلات سخن می‌گوییم، نباید آن را صرفاً به ساخت مزارع یا تأسیسات تولیدی محدود کنیم. سرمایه‌گذاری واقعی، یعنی سرمایه‌گذاری بر زیرساخت دانشی این صنعت؛ تقویت زنجیره‌ای که از پژوهش آغاز شده و به تجاری‌سازی منتهی می‌شود.

این سرمایه‌گذاری یعنی حمایت از جوانانی که در آزمایشگاه‌ها و مزارع تحقیقاتی، بی‌وقفه در پی یافتن راه‌حل‌هایی برای افزایش بهره‌وری، کاهش تلفات و سازگاری با تغییرات اقلیمی هستند. هرچند این نوع سرمایه‌گذاری در ابتدا کمتر به چشم می‌آید، اما دستاوردهای آن در بلندمدت ماندگار و اثرگذار خواهد بود.

ما در این مؤسسه، فراتر از پاسخگویی به نیازهای فوری صنعت، مأموریتی بلندمدت داریم: طراحی آینده‌ای که در آن شیلات ایران نه‌تنها تأمین‌کننده نیاز داخلی باشد، بلکه با برند علمی و زیست‌محیطی خود در بازارهای جهانی بدرخشد. دستیابی به این هدف، بدون تعامل گسترده میان سرمایه‌گذاران، سیاست‌گذاران و تولیدکنندگان ممکن نخواهد بود.

ما معتقدیم رشد تولید زمانی معنا پیدا می‌کند که هر حلقه از زنجیره تولید به پژوهش متصل باشد. سرمایه‌گذاری در تولید، پیامی روشن دارد: علم را باید در متن اقتصاد دید، نه در حاشیه آن. نخبگان و پژوهشگران کشور نباید تنها در صفحات گزارش‌ها و مقالات علمی باقی بمانند؛ آن‌ها باید به میدان تولید بیایند. سرمایه‌گذاران نیز باید درهای کارخانه‌ها و مزارع خود را به روی دانش بگشایند.

این هم‌افزایی همان نقطه عطفی است که می‌تواند صنایع دریایی و آبزی‌پروری ایران را از وضعیت کنونی به جایگاهی شایسته در منطقه و جهان ارتقا دهد. بی‌تردید، آینده از آن کسانی است که امروز به علم اعتماد می‌کنند.

ما در مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، این اعتماد را نه در شعار، بلکه در عمل پاس می‌داریم. با بیش از یک قرن تجربه، صدها پروژه تحقیقاتی، ده‌ها دستاورد کاربردی و شبکه‌ای از متخصصان دلسوز، آماده‌ایم نقشی پررنگ در تحقق شعار سال ایفا کنیم.

سال ۱۴۰۴ می‌تواند سال طلایی شیلات ایران باشد—اگر سرمایه‌ها به سمت تحقیق و توسعه هدایت شوند، اگر تولیدکنندگان به دانش تکیه کنند و اگر پژوهشگران در کنار عمل‌گرایان قرار گیرند. بیایید در این سال نه‌تنها دریا، که دل‌هایمان را به روی آینده بگشاییم.