رئیس شورای جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی:
جنگلها و مراتع سپر دفاعی خاک کشور هستند
تهران- ایانا- رئیس شورای جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، با اشاره به نقش حیاتی پوشش گیاهی طبیعی کشور شامل جنگلها و مراتع، وجود آنها را در جلوگیری از فرسایش خاک، افزایش حاصلخیزی، جذب آب و تقویت منابع آب زیرزمینی بسیار مؤثر عنوان کرد.
کامران پورمقدم در گفتوگو با خبرنگار ایانا، گفت: «این اکوسیستمها علاوه بر حفاظت آب و خاک، عامل اصلی افزایش و حفظ تنوع زیستی کشور بوده و مجموعه منابع طبیعی شامل جنگل، مرتع و خاک، ضامن امنیت زیستی و بهتبع آن امنیت غذایی کشور محسوب میشود.»
بهگفته رئیس شورای جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی، پوشش گیاهی طبیعی کشور شامل جنگلها و مراتع، مهمترین عامل جلوگیری از فرسایش و تخریب خاک است و نقش تعیینکنندهای در حفظ حاصلخیزی و پایداری این منبع حیاتی دارد.
وی با اشاره به اینکه کشور تحت تأثیر شدید تغییرات اقلیمی و کاهش بارشها قرار گرفته و همین موضوع اکوسیستمهای جنگلی و مرتعی را بسیار مستعد حریق کرده است، گفت: «افزایش شدت و تعداد آتشسوزیها، به درختان جنگلی، بوتههای مرتعی و علوفه کف جنگل آسیب میزند و موجب کاهش انبوهی پوشش گیاهی و اختلال در پویایی اکوسیستم میشود.»
پورمقدم ادامه داد: «آتشسوزیها علاوه بر آسیب به پوشش گیاهی، بر حیاتوحش و تنوع زیستی تأثیر گذاشته، خاک جنگل و مرتع را در معرض فرسایش قرار داده و حاصلخیزی آن را کاهش میدهد.»
رئیس شورای جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی، درخصوص آتشسوزی اخیر در مازندران توضیح داد: «این حریق در منطقه «چهارباغ» در حوزه شهرستان چالوس و اطراف روستای «الیت» رخ داد که این محدوده از سال ۱۳۸۰ منطقه حفاظتشده محیط زیست است؛ بنابراین ، دارای انباشت قابلتوجه لاشبرگ و بقایای گیاهی بوده که به دلیل خشکی بالا بسیار قابل اشتعال بود.»
وی اظهار داشت: «پیشگیری از حریق در چنین مناطقی نیازمند طرح جامع مدیریت حریق و اجرای اقدامات فنی مانند ایجاد آتشبر، پایش مستمر جنگلها و آموزش جوامع محلی، گردشگران، جنگلبانان و محیطبانان است.»
پورمقدم با تأکید بر اینکه آتشسوزی جنگل الیت اگرچه خساراتی را به پوشش کف جنگل و درختان جنگلی وارد کرد، اما درسهای مهمی برای مدیریت جامع آتش سوزی جنگلها به همراه داشت، گفت: «اکنون یک طرح جامع مدیریت حریق با دستور رئیس سازمان منابع طبیعی، در حال تدوین است؛ در این طرح، نقاط ضعف و قوت حریق اخیر احصا و تیم فنی ویژهای با همکاری دانشگاهها تشکیل شده است تا برنامه جامع کنترل، پیشگیری و اطفاء حریق برای تمام شهرستانهای کشور تدوین و تکمیل شود.»
وی ادامه داد: «سازماندهی مجدد نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی برای واکنش سریع، تأمین و ارتقای تجهیزات کمکی مانند دمندهها و تجهیزات پیشرفته پایش، بازآموزی فنی نیروهای حفاظتی، آموزش جوامع محلی و شبکهسازی میان همه دستگاهها از جمله وزارت دفاع، هلال احمر و بسیج، از اجزای اصلی این طرح است.»
پورمقدم با اشاره به اینکه تاکنون مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی در حوزه جنگلها و مراتع ورود نداشته و در دستورالعملهای آنها امکان حمایت از تجهیزات مرتبط با جنگلشناسی، جنگلداری، مرتع و بیابان وجود نداشته است، اظهار داشت: «به نظر میرسد درصورت بازنگری در دستورالعملهای این مرکز، سازمان منابع طبیعی بتواند از ظرفیتهای مکانیزاسیون برای بهروزرسانی تجهیزات فنی خود استفاده کند.»
وی درباره تأمین تجهیزاتی مانند هلیکوپتر برای اطفای حریق تأکید کرد: «موضوع استفاده از هواپیما و هلیکوپترهای آبپاش باید توسط خود سازمان منابع طبیعی و با مشارکت وزارت دفاع دنبال شود، زیرا علاوه بر خرید تجهیزات، آموزش خلبانان متخصص و ماهر برای پرواز در جنگلهای کوهستانی، نوع تجهیزات پروازی و نگهداری آنها نیز ضروری است و این موارد نیازمند برنامهریزی مشترک دو دستگاه است.»
رئیس شورای جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی در توضیح چرایی تأخیر در درخواست کمک از ترکیه برای اطفای آتشسوزی الیت با اشاره به اینکه قانون مدیریت بحران، همه دستگاهها را در زمان وقوع حریق موظف به همکاری میکند، گفت: «در اطفای حریق سطحبندی داریم؛ در سطح A نیروهای همان منطقه وارد میشوند و اگر کنترل نشود و به سطح B برسد، از استانهای معین و دستگاههای ملی کمک خواسته میشود و چنانچه امکان کنترل آتشسوزی با تجهیزات و نیروهای داخلی نباشد آنگاه از طریق کمکهای بین المللی اقدام میشود.»
وی با بیان اینکه در حادثه جنگل الیت اقدامات اولیه توسط نیروهای اطفاء حریق به دلیل صعب العبور بودن منطقه و عدم دسترسی مناسب بهموقع انجام نشد، افزود: «اگرچه منابع طبیعی مسئول انفال است، اما این منطقه تحت مدیریت سازمان محیط زیست و ثبت میراث جهانی هیرکانی بوده و نیاز به نظارت ویژه توسط آن سازمان دارد؛ و در گام نخست محیطبانی وظیفه انجام اقدامات پیشگیرانه را دارد.»
پورمقدم ادامه داد: «سرعت سرایت حریق در این جنگل بسیار بالا و از نوع سطحی و زیرسطحی بود؛ آتش در لاشبرگها پنهان میشد و با حرکت در دره ها همزمان چند کانون حریق ایجاد میکرد و با وجود شناسایی یک کانون اولیه، ناگهان بخش وسیعی از جنگل درگیر شد.»
او با اشاره به اینکه ۹۰ درصد عملیات توسط نیروها و امکانات داخلی انجام شد، تأکید کرد: «اساسیترین نقش را اقدامات زمینی جنگلبانان ،جوامع محلی، کوهنوردان و هلالاحمر و نیز ایجاد آتشبر برای جلوگیری از سرایت حریق داشت؛ دو فروند هواپیمای ایلیوشین، پنج تا شش هلیکوپتر و نیروهای عملیاتی کشور بخش اصلی اطفا هوایی را بر عهده داشتند.»
پورمقدم افزود: «ورود بالگردهای ترکیه که امکان پرواز در ارتفاع پایین را داشتند، به مهار کانونهای پراکنده و صعبالعبور کمک کرد که این نقش موثر تجهیزات تحصصی در اطفاء حریق جنگل را نشان داد.»
رئیس شورای جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی درباره طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت اظهار داشت: «هدف این طرح با تأکید بر مردمیسازی و مشارکت عمومی در توسعه پوشش درختی، افزایش سرانه پوشش جنگلی کشور از ۱۷۰۰ مترمربع به حدود ۲۵۰۰ مترمربع برای هر فرد است.»
وی با بیان اینکه اکنون در سال سوم اجرای طرح، تولید نهال در کشور به اندازه کافی انجام شده و سالانه ۲۵۰ میلیون اصله نهال برای کاشت آماده میشود، افزود: «نقش طرح زراعت چوب در پیشبرد اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت بسیار مهم بوده و بخش قابل توجهی از کاشتها در قالب این طرح انجام شده است.»
پورمقدم ادامه داد: «همچنین توسعه جنگلکاری در مناطق تخریبشده و اجرای پروژههای بیابانزدایی و تثبیت کانونهای بحرانی بیابانی بخشی دیگر از برنامههای این طرح ملی است.»
خبرزنگار: شهرزاد مسعودی
دیدگاه تان را بنویسید