محیط زیست شریک راهبردی تولید است

فریدون عوفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا در راستای تحقق شعار سال «سرمایه‌گذاری برای تولید»، بر اهمیت حفاظت از محیط زیست به‌عنوان زیربنای توسعه پایدار تأکید کرد.

عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور با بیان این‌که خدمات بوم‌سازگان مانند تأمین آب، حفظ خاک، گرده‌افشانی، تنظیم اقلیم و کنترل آفات، زیربنای اصلی تولید پایدار در بخش‌های کشاورزی، صنعت، گردشگری و حتی سلامت جامعه است؛ گفت: این خدمات که به‌صورت رایگان توسط طبیعت ارائه می‌شود، برای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور حیاتی‌اند. 

وی افزود: اما متأسفانه چالش‌های محیط‌زیستی کشور از جمله تخریب منابع طبیعی، تغییرات اقلیمی و کاهش تنوع زیستی در سال‌های اخیر روندی نگران‌کننده داشته است.

عوفی هشدار داد: بیش از ۴۰۰ دشت کشور ممنوعه یا بحرانی اعلام شده، در حالی‌که سقف ایمن جهانی مصرف ۴۰ درصد است؛ حدود ۸۵ درصد منابع آب تجدیدپذیر ایران مصرف شده‌ و افت سالانه ۵۰ سانتی‌متر سطح آب‌های زیرزمینی نشان از وضعیت بحرانی منابع آبی دارد.

وی با بیان این‌که 83 درصد مراتع کشور در وضعیت فقیر یا بسیار فقیر قرار داشته و سالانه حدود ۲ میلیون هکتار از اراضی طبیعی کشور در معرض بیابان‌زایی قرار می‌گیرد؛ افزود: فرسایش خاک ایران 5/2 برابر میانگین جهانی است و سالانه حدود ۲ میلیارد تن خاک حاصلخیز از بین می‌رود.

عوفی به شدت کاهش یافتن مساحت جنگل‌های کشور به‌ویژه در زاگرس و هیرکانی اشاره کرد و گفت: سالانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار هکتار از پوشش جنگلی از بین می‌رود و جنگل‌های شمال و غرب کشور تحت فشار شدید ناشی از تغییر کاربری، آفات و خشکسالی است.

وی گفت: بیش از ۱۳۰ گونه جانوری ایران در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) قرار داشته و تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور به‌دلیل خشک‌شدن و تخریب، به کانون‌های گردوغبار تبدیل شده‌اند.

عوفی با تأکید بر لزوم سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را به‌عنوان راهکاری برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری معرفی، و حمایت از مشاغل سبز و استارتاپ‌های زیست‌محیطی مانند توسعه اکوتوریسم، مدیریت پسماند و کشاورزی پایدار را نیز پیشنهاد کرد.

وی اظهار داشت: احیای منابع طبیعی مانند جنگل‌ها، مراتع و تالاب‌ها، یک سرمایه‌گذاری پایدار و راهبردی بوده و اصلاح قوانین و ارائه مشوق‌های مالیاتی می‌تواند تولید مسئولانه را تشویق کند.

عوفی با اشاره به ضرورت همکاری میان دولت و بخش خصوصی افزود: دولت باید با توسعه ابزارهای مالی سبز و حمایت از پروژه‌های پایدار، انگیزه لازم را برای سرمایه‌گذاری در حفاظت از منابع طبیعی ایجاد کرده و بخش خصوصی نیز باید نگاه خود را از سود کوتاه‌مدت به منافع بلندمدت تغییر دهد.

وی خاطرنشان کرد: محیط زیست نباید به‌عنوان مانعی برای توسعه اقتصادی دیده شود؛ بلکه باید به‌عنوان شریک راهبردی در مسیر تولید شناخته شود. 

عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور گفت: توسعه پایدار تنها از طریق حفاظت از منابع طبیعی و تقویت خدمات بوم‌سازگان امکان‌پذیر است.

خبرنگار: شهرزاد مسعودی