مدیریت جامع آبخیز زاگرس تنها راه حفظ سلامت اکوسیستم است

حمید نوری در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایانا با تأکید بر لزوم بازنگری در نگرش به زاگرس، گفت: این اکوسیستم  یکی از کلیدی‌ترین منابع زیستی کشور است که نقش بی‌بدیلی در تأمین امنیت آب و خاک، پایداری زیست‌محیطی و رفاه اجتماعی دارد.

مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه نگاه سنتی به مدیریت منابع آبخیز، تنها بر نیازهای انسانی متمرکز است، اظهار داشت: مدیریت جامع آبخیز به معنای درک روابط متقابل میان تمامی اجزای اکوسیستم از جمله خاک، آب، پوشش گیاهی، و حتی جامعه انسانی، و تلاش برای حفظ تعادل و پایداری این روابط است. 

وی افزود: در این رویکرد، اکوسیستم به عنوان یک سامانه یکپارچه با توانایی خودتنظیمی در برابر تغییرات و بحران‌ها مد نظر قرار می‌گیرد.

نوری با اشاره به زاگرس به عنوان یکی از مهم‌ترین حوضه‌های آبخیز کشور، توضیح داد: سلامت اکوسیستم به معنای توانایی بازگشت به تعادل پس از آسیب‌های ناشی از تغییرات اقلیمی، فرسایش خاک و تغییرات کاربری زمین بوده ولی متأسفانه بیش از ۶۲ درصد از این منطقه در وضعیت بحرانی قرار دارد و نیازمند توجه جدی است.

وی ضمن اشاره به اسناد بین‌المللی نظیر برنامه فاز نهم یونسکو و اسناد ملی همچون قانون حفاظت خاک و آیین‌نامه اجرایی آن گفت: توسعه پایدار حوضه آبخیز زاگرس نیازمند اتخاذ راهبردهایی چندبخشی و جامع است؛ که از مهم‌ترین این راهبردها می‌توان به تقویت همکاری‌های میان‌سازمانی، حفاظت از تنوع زیستی، و توسعه نظام روستایی اشاره کرد.

نوری به پروژه‌‌ منارید که با اهدافی همچون کاهش فقر، بازسازی اکوسیستم و مدیریت منابع طبیعی در زاگرس اجرا شده‌است؛ اشاره کرد و گفت: این پروژه‌ با استفاده از مدل‌های مفهومی پیشرفته و شاخص‌های ارزیابی سلامت آبخیز، دستاوردهای مثبتی را در حوزه حفاظت محیط‌زیست به همراه داشته‌است.

وی با تأکید بر این‌که تحقق اهداف مدیریت جامع آبخیز، تنها با همکاری گسترده سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی امکان‌پذیر است؛ افزود: یکی از اقدامات مهم در این راستا، تهیه پایگاه داده‌ای بزرگ و جامع است که تمامی اطلاعات مربوط به سلامت، کاربری زمین و مخاطرات طبیعی مناطق مختلف زاگرس را پوشش دهد. 

وی ادامه داد: این پایگاه داده، نقشه راهی برای اجرای برنامه‌های سلامت‌محور در اکوسیستم زاگرس فراهم کرده و امکان برنامه‌ریزی دقیق‌تر و هدفمندتر را فراهم می‌کند.

نوری از مسئولان و پژوهشگران دعوت کرد تا با رویکردی مشترک و بهره‌گیری از دانش و فناوری‌های نوین، برای حفظ و احیای این سرمایه گران‌بها تلاش کنند.

خبرنگار: شهرزاد مسعودی