در گفت‌وگو با فعال حوزه کنترل کیفی گندم مطرح شد:
۵۰ درصد خسارات مزارع ناشی از هجوم ملخ‌ها
صدمات ملخ‌ها بسیار آشکار و سنگین است. در بخش اقتصادی، باعث کاهش شدید میزان تولید محصولات می‌شوند، با پایین آمدن تولید در بلندمدت نیاز به واردات پیدا می‌کنیم. از نظر محیط زیستی نیز متحمل خسارات بزرگی خواهیم بود؛ چراکه پوشش گیاهی مناطق در اثر حملات گروهی ملخ‌ها ظرف چند روز می‌تواند کاملاً از بین برود.
تهران - ایانا- این روزها، خوشه‌های گندم در مزارع با هجوم آفت ملخ دست و پنجه نرم می‌کند. این آفات مهاجر، که اغلب از مرزهای کشورهای همسایه وارد کشور می‌شوند، نه‌تنها تولید محصولات استراتژیک مانند گندم را تهدید می‌کنند، بلکه امنیت غذایی، پوشش گیاهی و حتی سلامت دام‌ها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند. در ادامه، مصطفی پارسیان، فعال حوزه کنترل کیفی گندم و تولید آرد در گفت‌وگو با ایانا، به بررسی ابعاد مختلف بحران آفت ملخ و راهکارهای مقابله با آن می پردازد.
وضعیت آفت ملخ در کشور چگونه است و چه استان‌هایی درگیر آن هستند؟
ما در بسیاری از استان‌های کشور درگیر آفت ملخ هستیم. در بعضی از استان‌ها، تا ۵۰ درصد خسارات مزارع ناشی از هجوم ملخ‌هاست. استان‌هایی مثل هرمزگان، سیستان و بلوچستان، کرمان، رفسنجان، و بخشی از شیراز و اصفهان هر ساله به صورت مستقیم با این آفات دست‌وپنجه نرم می‌کنند. فعالیت و حمله‌ی ملخ‌ها همیشه به صورت گروهی بوده و هر ساله به علت تخم‌ریزی‌های پی‌درپی، جمعیت آن‌ها افزایش پیدا می‌کند و در نتیجه کنترل آن‌ها سخت‌تر می‌شود.
این حملات چه نوع خساراتی به‌بار می‌آورند؟
صدمات ملخ‌ها بسیار آشکار و سنگین است. در بخش اقتصادی، باعث کاهش شدید میزان تولید محصولات می‌شوند، با پایین آمدن تولید در بلندمدت نیاز به واردات پیدا می‌کنیم. از نظر محیط زیستی نیز متحمل خسارات بزرگی خواهیم بود؛ چراکه پوشش گیاهی مناطق در اثر حملات گروهی ملخ‌ها ظرف چند روز می‌تواند کاملاً از بین برود. علاوه بر این، دامداری‌ها نیز به چالش میخورند؛ به این علت که فضله‌های این حشرات روی برگ و ساقه‌ی گیاه باقی می‌ماند و دام‌ها وقتی از این گیاهان تغذیه کنند، احتمال انتقال ویروس افزایش می‌یابد و این مسئله سلامت و تغذیه جامعه را تهدید می‌کند.
ملخ‌هایی که به ایران حمله می‌کنند از چه نوعی هستند و منشأ آن‌ها کجاست؟
در بین انواع مختلف، ملخ‌های صحرایی که هر ساله به جنوب کشور ما حمله می‌کنند، از خطرناک‌ترین آفات مهاجر گیاهی هستند. از نظر تراکم جمعیت، توانایی تکثیر و شدت خسارت، می‌توان گفت جزو مخرب‌ترین گونه‌ها هستند و هزینه‌های سنگینی را به کشاورزان تحمیل می‌کنند. مبدا بیشتر این ملخ‌های مهاجم، کشورهای همسایه است و به همین دلیل، از آن‌ها با عنوان ملخ‌های صحرایی مهاجر هم یاد می‌شود.
با توجه به شرایط موجود، چه راهکارهایی برای مقابله با این آفت پیشنهاد می‌کنید؟
راهکارهای مؤثری برای مقابله با هجوم ملخ‌ها وجود دارد که باید به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و هماهنگ اجرا شود. یکی از این راهکارها ایجاد پایگاه‌هایی با تجهیزات مناسب برای مواجهه با این هجوم‌هاست؛ به‌ویژه در مناطقی که دائماً مورد حمله قرار می‌گیرند یا منشأ اولیه‌ی حملات هستند، مثل سیستان و بلوچستان، فارس، اصفهان و هرمزگان. چون بخش بزرگی از این ملخ‌ها از کشورهای همسایه وارد می‌شوند، باید از طریق ارتباطات دیپلماتیک و همکاری با سازمان‌هایی مانند فائو، واکنش‌های پیشگیرانه و به‌موقع انجام شود. همچنین باید زمینه‌ای فراهم شود تا شرکت‌های دانش‌بنیان درگیر این مسئله شوند و بتوانند سموم تکنیکال و شیمیایی متناسب با نوع آفت تولید کنند تا کشاورزان عملکرد مؤثرتری در مقابله با آن‌ها داشته باشند. یکی دیگر از موارد مهم، تأمین بودجه و اعتبار کافی برای کشاورزانی است که در معرض تهدید قرار دارند، و ارائه راهکارهای کارشناسی و مشاوره‌ی دائمی از سوی متخصصان به این کشاورزان می‌تواند نقش مؤثری در کاهش خسارات داشته باشد. در مجموع، با ترکیب اقدامات میدانی، حمایت‌های دولتی، مشارکت دانش‌بنیان و همکاری بین‌المللی می‌تواند از شدت آسیب‌ها را بکاهد و در تامین امنیت غذایی کشور نیز موثر عمل کند.
خبرنگار، صباطاهری
دیدگاه تان را بنویسید