اولویت توسعه اقتصاد دریا و بهره‌برداری پایدار از منابع دریایی است

به گزارش ایانا درنشست خبری گردهمایی سالیانه موسسه تحقیقات علوم شیلاتی که باحضور رئیس و معاونین منوسسه و روسای مراکز و پژوهشکده‌ها روز سه‌شنبه ۲۹ مهرماه برگزار شد،

محمد صدیق مرتضوی اظهار داشت:  گردهمایی ۱۴۰۴ موسسه تحقیقات علوم شیلاتی با حضور ۱۳ مرکز و پژوهشکده فعال در آب‌های شمال و جنوب کشور برگزار شد و هدف اصلی آن، توسعه همکاری‌های متقابل میان دستگاه‌های اجرایی و تقویت هم‌افزایی بین مؤسسات تحقیقاتی بود.

رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور ادامه داد: این گردهمایی در سه روز برگزار شد که در روز نخست، سه معاون وزیر جهاد کشاورزی، شامل روسای سازمان‌های تات، شیلات ایران و دامپزشکی کشور حضور داشته و هر یک درباره انتظارات، رویکردها و الزامات همکاری میان نهادهای ذی‌ربط سخن گفتند؛ همچنین معاون ترویج سازمان تات، در زمینه انتقال یافته‌های تحقیقاتی و همکاری‌های مشترک توضیحاتی ارائه کرد.

مرتضوی افزود: در روز اول این گردهمایی  معاون ترویج سازمان تات، در زمینه انتقال یافته‌های تحقیقاتی و همکاری‌های مشترک، و رئیس مؤسسه فنی و مهندسی کشاورزی در خصوص پروژه‌های مشترک و موضوعات مرتبط با هوشمندسازی و استفاده از هوش مصنوعی در حوزه شیلات مطالبی بیان کردند؛ استفاده از فناوری‌های هوشمند یکی از محورهای مورد تأکید در اسناد بالادستی و برنامه هفتم توسعه است و مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در این زمینه برنامه‌های مشترکی با ستاد هوشمندسازی وزارت جهاد کشاورزی در دست اجرا دارد.

وی همچنین به حضور عبدالعلی‌زاده، مشاور رئیس‌جمهور در حوزه اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد دریا محور در این نشست اشاره کرد و افزود: ظرفیت‌ها و رویکردهای مؤسسه تشریح شد و مقرر شد همکاری‌ها در زمینه توسعه اقتصاد دریا و بهره‌برداری علمی و پایدار از منابع دریایی گسترش یابد.

مرتضوی گفت: در روز دوم گردهمایی، معاون پژوهش و فناوری سازمان تات، رویکردهای پژوهشی جدید سازمان را تشریح کرد و بر ضرورت اثربخشی تحقیقات در عرصه عمل تأکید داشت؛ به‌گونه‌ای که یافته‌های علمی از سطح مقاله فراتر رفته و در مزارع و سایت‌های پرورش آبزیان به‌کار گرفته شوند.

 وی با تشریح مأموریت‌ها، ساختار و برنامه‌های مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، گفت: این موسسه یکی از قدیمی‌ترین مؤسسات وابسته به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی است که مأموریت اصلی آن انجام پژوهش‌های کاربردی برای دستیابی به پایداری و امنیت غذایی در بخش شیلات است.

رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، افزود: فعالیت‌های مؤسسه بر اساس وظایف تعیین‌شده و اسناد بالادستی از جمله سند برنامه هفتم توسعه، سند امنیت غذایی و سیاست‌های کلی اقتصاد کشور سامان یافته است.

مرتضوی با اشاره به محورهای اصلی فعالیت این مؤسسه اظهار داشت: پایش و ارزیابی ذخایر آبزیان یکی از مأموریت‌های مهم ماست، چرا که بخش زیادی از تولیدات دریایی کشور از طریق صید تأمین می‌شود و لازم است ذخایر ژنتیکی دریا به‌گونه‌ای مدیریت شود که پایداری اکوسیستم حفظ و امکان احیای طبیعی آن فراهم شود؛ برای تحقق این هدف، اعمال محدودیت‌های صیادی و تعیین میزان قابل برداشت از ذخایر آبزیان از جمله اقدامات کلیدی ماست.

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، محور دوم فعالیت‌های این مؤسسه را تکثیر و پرورش آبزیان دریایی عنوان کرد و افزود: با توجه به محدودیت‌های موجود در صید، رویکرد جهانی بر کاهش فشار صیادی و توسعه آبزی‌پروری است؛ در این راستا این موسسه گونه‌های جدیدی را معرفی کرده و بر افزایش راندمان تولید و آموزش در حوزه پرورش آبزیان متمرکز است.

وی ادامه داد: مدیریت ذخایر ژنتیکی و حفظ تنوع زیستی نیز از دیگر برنامه‌های مهم موسسه تحقیقات علوم شیلاتی است، به دلیل مواجه بودن با بهره‌برداری بیش از ظرفیت ، آلودگی و تخریب زیست‌گاه‌ها در بسیاری از پهنه‌های آبی کشور، در این زمینه اقداماتی در جهت حفاظت از ذخایر ژنتیکی و احیای تنوع زیستی انجام می‌شود.

مرتضوی تولید محصولات فناورانه مبتنی بر پژوهش‌های علمی را از دیگر محورهای مؤسسه برشمرد و گفت: این محصولات می‌توانند در ابعاد تجاری موجب افزایش ارزش افزوده و بهره‌برداری پایدار شوند.

وی افزود: انتقال یافته‌های تحقیقاتی به بهره‌برداران و ذی‌نفعان از مأموریت‌های اصلی مؤسسه است تا نتایج پژوهش‌ها در قالب دانش فنی وارد عرصه تولید شود.

مرتضوی اظهار داشت: مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور دارای ۹۴ آزمایشگاه شناسه‌دار عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی ریاست جمهوری است و بسیاری از این آزمایشگاه‌ها دارای استانداردهای ایزو ۱۷۰۲۵ هستند؛ همچنین این مؤسسه با شش شناور تحقیقاتی در آب‌های شمال و جنوب کشور فعالیت می‌کند.

وی با اشاره به این‌که حفاظت و احیای ایستگاه‌های دریایی از دیگر موضوعات مورد توجه مؤسسه است؛ افزود: طبق ماده ۶۰ برنامه هفتم توسعه، مقرر شده است که مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست برای احیای زیستگاه‌های تخریب‌شده گونه‌های در معرض خطر اقدام کند.

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور با بیان این‌که یکی از مأموریت‌های ابلاغی وزارت جهاد کشاورزی، تدوین الگوی کشت محصولات مختلف از جمله در بخش آبزی‌پروری است؛ خاطرنشان کرد: این الگو با همکاری سازمان تحقیقات و سازمان شیلات ایران تهیه شده و پس از بررسی‌های یک‌ساله، در شهریور ماه سال جاری به استان‌ها ابلاغ شده است؛ نقش مؤسسه در این طرح، پایش و نظارت بر حسن اجرای الگو و تأمین الزامات فنی آن است.

مرتضوی با تأکید بر این‌که اقتصاد دریا محور زمانی می‌تواند به توسعه پایدار منجر شود که بهره‌برداری حداکثری از دریا با حفظ محیط‌زیست همراه باشد؛ افزود: شرط اصلی توسعه پایدار، حفظ اکوسیستم‌های طبیعی در کنار استفاده بهینه از ظرفیت‌های آن‌هاست.

خبرنگار: شهرزاد مسعودی