استان اصفهان؛ طلایه‌دار تولید در کشاورزی کشور

استان اصفهان با برخورداری از اقلیم متنوع، منابع انسانی توانمند، فناوری‌های نوین و زیرساخت‌های مناسب، یکی از قطب‌های اصلی کشاورزی کشور به‌شمار می‌آید. این استان با در اختیار داشتن حدود ۵۶۸ هزار هکتار اراضی با قابلیت کشاورزی (معادل پنج درصد مساحت استان و سه درصد اراضی کشاورزی کشور)، سهم مهمی در تأمین امنیت غذایی کشور ایفا می‌کند.

تولیدات دامی؛ اصفهان در صدر تولید شیر کشور

استان اصفهان با تولید یک میلیون و ۹۳۰ هزار تن شیر خام در سال گذشته، معادل ۱۵ درصد از کل شیر تولیدی کشور، رتبه نخست کشور را کسب کرده و پرچمدار تولید شیر در کشور است.

در حوزه تولید گوشت طیور نیز اصفهان پیشتاز است و در سال گذشته با ثبت رکورد جدید، میزان جوجه‌ریزی از مرز ۹۸ میلیون قطعه عبور کرده که نسبت به سال پیش از آن حدود ۱۳ میلیون قطعه افزایش داشته است.

این استان در تولید تخم‌مرغ با ۲۰۹ هزار تن، معادل ۱۶ درصد تولید کشور، رتبه اول را به خود اختصاص داده است.

زنبورداری؛ تنوع تولید و رتبه‌های برتر

استان اصفهان با چهار هزار و ۳۲۴ زنبورستان و ۷۶۲ هزار کلنی زنبور عسل، از مراکز اصلی تولید محصولات زنبورعسل در کشور بوده و با تولید سالانه بیش از ۶۸۰۰ تن عسل، رتبه ششم کشور را دارد. تولید سالانه ۱۷۵ تن موم و ۱۱ تن بره‌موم نیز اصفهان را در رتبه پنجم کشوری قرار داده است.

این استان همچنین با تولید ۵۸ تن گرده گل، رتبه چهارم و با تولید ۴۶۰ کیلوگرم ژله رویال و ۱/۸ کیلوگرم زهر زنبور، به‌ترتیب رتبه ششم و نخست کشور را در اختیار دارد. شهرستان‌های نجف‌آباد، اصفهان، شهرضا، خمینی‌شهر و خوانسار، بیشترین سهم تولید این محصولات را دارند.

دامپروری و نهاده‌ها؛ زیرساختی برای تولید پایدار

در یک سال اخیر، بیش از دو میلیون و ۱۳۶ هزار تن نهاده دامی از طریق سامانه بازارگاه در استان توزیع شده که نقش مهمی در بهبود تولیدات دامی داشته است. استان اصفهان همچنین با تولید سالانه بیش از ۷۴ هزار تن گوشت قرمز، رتبه دوم کشور را داراست.

زراعت؛ ۴.۶ میلیون تن تولید سالانه

مجموع اراضی زراعی قابل کشت استان حدود ۴۸۶ هزار هکتار است که در سال‌های نرمال از نظر بارندگی، ۷۰ درصد آن زیر کشت محصولات زراعی می‌رود. این محصولات شامل غلات، حبوبات، علوفه‌ای، جالیزی، سبزی و صیفی است و تولید سالانه آن حدود ۴.۶ میلیون تن برآورد می‌شود.

در سال زراعی ۱۴۰۳–۱۴۰۴، کشت پاییزه در استان شامل ۴۸ هزار هکتار گندم آبی، ۲۷ هزار هکتار گندم دیم، ۵۰ هزار هکتار جو آبی و سه هزار هکتار جو دیم بوده است. همچنین حدود ۱۷۰ هکتار کلزا و سطحی برای کشت گلرنگ نیز اختصاص یافته است.

شهرستان فریدن به‌عنوان قطب تولید سیب‌زمینی استان، سطح زیر کشت ۳۵۰۰ هکتار و تولید ۱۲۰ هزار تن داشته و ارقام مورد کشت در این منطقه شامل بامبا، جلی، آگریا و سانته است.

باغداری؛ تنوع اقلیمی، تنوع محصولات

مجموع اراضی باغی استان حدود ۸۵ هزار هکتار و بیشتر شامل انواع سیب درختی، انار، به، انگور، بادام، پسته، گلابی و زردآلوست. مجموع تولیدات باغی و گلخانه‌ای استان اصفهان در شرایط عادی حدود ۸۸۶ هزار تن برآورد می‌شود.

در مناطق گرم و خشک این استان محصولاتی نظیر خرما، انار و پسته، در مناطق سرد و کوهستانی بادام و گردو و در نواحی معتدل انواع محصولات دانه‌دار و هسته‌دار کشت می‌شود. تولید چغاله‌بادام در شهرستان کاشان با سطحی معادل ۸۲ هکتار و عملکرد حدود ۱۱۰۰ کیلوگرم در هر هکتار از محصولات اقتصادی این منطقه به‌شمار می‌رود.

گلخانه‌ها؛ ظرفیت صادرات و بهره‌وری

سطح گلخانه‌ها و محیط‌های کنترل‌شده استان به سه هزار و ۱۳۰ هکتار رسیده و از این میزان ۲۳۰ هکتار به تولید گل‌های زینتی اختصاص دارد. تولید گل و گیاهان زینتی حدود ۱۰ درصد سطح گلخانه‌ها را تشکیل داده و در این بخش حدود ۱۳۵ میلیون گلدان، اصله یا شاخه گل در سال تولید می‌شود. استان اصفهان با تولید حدود ۱۱ میلیون گلدان گل شب‌بو رتبه اول کشور را داشته و عمده تولید این گل در دُرچه شهرستان خمینی‌شهر صورت می‌گیرد.

در ۹۰ درصد سطح گلخانه‌های استان اصفهان محصولاتی همچون خیار، گوجه‌فرنگی، فلفل، بادمجان، توت‌فرنگی و سبزیجات برگی کشت، سالانه ۳۹۸ هزار تن محصول تولید و ۱۵۰ هزار تن آن به روسیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود.

اصفهان با تأمین ۱۲/۳۳ درصد از محصولات گلخانه‌ای کشور، چهارمین استان تولیدکننده در این بخش بوده، توسعه گلخانه‌های هوشمند برای مدیریت منابع و افزایش بهره‌وری در حال اجراست و تاکنون ۱۴۵ هزار هکتار از اراضی استان به سیستم‌های نوین آبیاری تجهیز شده‌اند.

شیلات؛ ظرفیت صادراتی و تولید متنوع

بیش از پنج هزار نفر در استان اصفهان به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در صنعت پرورش ماهی فعالیت دارند. سالانه بیش از ۱۰ هزار تن ماهی خوراکی در استان تولید شده که سهم عمده آن متعلق به ماهی قزل‌آلا (۸ هزار تن)، در مناطق غرب و جنوب استان مانند فریدونشهر و گلپایگان است.

همچنین کپور در نجف‌آباد، گلپایگان و مبارکه و ماهی خاویاری در کاشان، آران‌وبیدگل، گلپایگان و شاهین‌شهر تولید می‌شود.

استان اصفهان در صادرات شیلات نیز فعال است؛ به‌گونه‌ای که ۱۸۰۰ تن خوراک ماهی کپور و ۱۵۰۰ تن پودر ماهی از این استان به ترکیه صادر شده و بیشتر خاویار که تولید آن کمتر از ۱۰ تن است نیز صادر می‌شود.

استان از ظرفیت تبدیل‌شدن به قطب صادرات شیلات کشور برخوردار است.

ماهیان زینتی؛ اصفهان، پیشتاز در تنوع

استان اصفهان با تولید سالانه بیش از ۸۱ میلیون قطعه ماهی زینتی در ۱۲۰ گونه مختلف، سرآمد کشور در این بخش بوده و حدود ۸۰ درصد این ماهیان به سایر استان‌ها و خارج از کشور (از جمله عراق، ترکیه و سپس به اروپا) صادر می‌شود. گونه‌های زنده‌زا، تخم‌گذار، گوشت‌خوار، گیاه‌خوار، سردآبی و گرم‌آبی از تنوع بالای تولید در استان حکایت دارد.

خبرنگار: شهرزاد مسعودی