بحران آب نیازمند اقدام ملی و بازنگری در حکمرانی است

 علی‌مراد اکبری در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا تأکید کرد: بحران آب در ایران به مرحله‌ای پیچیده و چندوجهی رسیده و بدون یک اقدام ملی گسترده، راهکارهای موجود در آینده نیز کارایی خود را از دست خواهند داد.

معاون اسبق آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، با اشاره به درهم‌تنیدگی منابع آب با سیستم‌های انسانی و طبیعی گفت: سیاست‌گذاری آب به‌تنهایی قادر به حل این بحران نیست، آب به عنوان منبع زیربنایی کشور در کشاورزی، صنعت و معیشت، به سمت کمیابی، پولی‌شدن و خروج از عرضه رایگان حرکت می‌کند.

وی ضمن انتقاد از نگاه صرفاً فنی در وزارت نیرو تصریح کرد: هندسه آب با سیاست آب تفاوت دارد و مدیریت آب باید در قالب سیاست‌ها، تدابیر و راهبردهای کلان دیده شود.

بازتخصیص منابع و اصلاح الگوی کشت

اکبری با ارائه راهکارهایی برای بازتخصیص منابع آبی، بر لزوم تدوین راه‌حل‌های اقتصادی تأکید کرد و گفت: درمناطق خشک مرکزی کشور، باید بخشی از کشت‌های سنتی به محیط‌های کنترل‌شده مانند گلخانه‌ها منتقل شود و این اقدام لزوما باید با برنامه‌ریزی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی همراه باشد.

معاون اسبق آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی پیشنهاد کرد: دولت با ارائه یارانه و تخصیص مشروط حق‌آبه، کشاورزان را به سرمایه‌گذاری در سامانه‌های مدرن آبیاری و گلخانه‌ای بیش از پیش تشویق کند.

ناکارآمدی کشاورزی در جنوب خوزستان

اکبری با نگاه به سیاست‌های گذشته در حوزه خودکفایی کشاورزی گفت: مدیریت غلط منابع آب موجب انتقال آب‌های شیرین به خاک‌های شور شده است؛ در جنوب خوزستان، با وجود مصرف بالای آب، تولید گندم در حالی بسیار پایین است که ظرفیت‌های بالایی برای توسعه صنایع پایین‌دست نفت و گاز در منطقه وجود دارد و با مصرف کم آب می‌تواند خوزستان را به قطب صنعتی کشور تبدیل کرد.

وی اصلاح حکمرانی آب را مشروط به خروج آن از انحصار دولت دانست و گفت: باید از ظرفیت جامعه مدنی، بخش خصوصی و سرمایه‌های اجتماعی بهره گرفت و حکمرانی مشارکتی را جایگزین ساختار فعلی کرد.

ارتقای بهره‌وری و آمایش سرزمین

اکبری با اشاره به تدوین سند بهره‌وری آب در استان‌های مستعد از جنوب‌غرب تا شمال‌شرق کشور گفت: هدف این برنامه را افزایش بهره‌وری از ۱.۵ کیلوگرم بر مترمکعب به سطوح بالاتر است.

معاون اسبق آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی خواستار تدقیق ظرفیت اکولوژیکی آبی کشور و اولویت‌بندی برنامه‌های توسعه بر اساس این ظرفیت‌ها شد.

استفاده از پساب‌ها و محدودیت برداشت در سواحل

اکبری با پیشنهاد اینکه منابع پساب کشور (حدود ۱.۷ میلیارد مترمکعب) برای صنعت، فضای سبز و زراعت چوب به‌کار گرفته شده و کارگروهی بین‌دستگاهی برای مدیریت این منابع تشکیل شود، خواستار تصویب قانونی برای ممنوعیت استفاده از آب‌های سطحی و زیرزمینی در شعاع ۱۰۰ کیلومتری سواحل جنوبی و ۲۰ کیلومتری سواحل شمالی شد و جایگزینی آن با آب دریا را ضروری دانست.

معاون اسبق آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی بر ضرورت فعال‌سازی دیپلماسی آب برای تأمین منابع مشترک و مدیریت حق‌آبه‌های مرزی تأکید، و آن را اقدامی حیاتی در شرایط کنونی قلمداد کرد.

خبرنگار: شبنم مسعودی