رئیس موسسه تحقیقات علوم باغبانی:
باغبانی باید از «آب آبی» عبور کند
به گفته رئیس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، راهبردهای مؤسسه بر پایه پایداری منابع و افزایش بهرهوری تنظیم شده و ظرفیت تولید بخش باغبانی باید متناسب با حدود ۱۵ میلیارد مترمکعب منابع آب پایدار کشور تعیین شود.
تهران- ایانا- رئیس موسسه تحقیقات علوم باغبانی اظهار داشت: «بخشی قابل توجه این گردهمایی به موضوع تعامل و همکاری با بخش خصوصی اختصاص یافته است تا دستاوردهای مؤسسه به صورت مؤثر به تولیدکنندگان منتقل شود.»
به گزارش ایانا، محیالدین پیرخضری در گردهمایی دو روزه اعضای هیأت علمی و محققان مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی با بیان اینکه فعالیت رسمی موسسه به شکل کنونی از سال ۱۳۹۵ آغاز شده است، افزود: «برنامههای تحقیقاتی مؤسسه بر اساس اسناد بالادستی از جمله برنامه هفتم توسعه، سند امنیت غذایی، توسعه دانشبنیان و سیاستهای اقتصاد مقاومتی تدوین شده است.»
او با اشاره به جایگاه بخش کشاورزی در اقتصاد کشور گفت: «بیش از پنجاه درصد درآمد ارزی بخش کشاورزی از محصولات باغبانی است و با وجود رتبه دار بودن تولید ایران در ۳۰ گونه باغبانی، این بخش با چالشهای جدی مواجه است.»
پیرخضری مهمترین چالشهای بخش باغبانی را مشکلات ساختاری، لزوم گذار از شیوههای سنتی، بحران تغییر اقلیم، پیری باغات، قدیمی بودن ارقام، ضعف دانش فنی، خلأهای قانونی، ضعف استانداردها، پایین بودن سرمایهگذاری و همچنین بالا بودن سن بهرهبرداران و ضعف مکانیزاسیون و ضایعات بالا بیان کرد.
او گفت: «راهبردهای مؤسسه بر پایه پایداری منابع و افزایش بهرهوری تنظیم شده و ظرفیت تولید بخش باغبانی کشور باید بر مبنای حدود ۱۵ میلیارد متر مکعب منابع آب پایدار تنظیم شود.»
رییس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی با بیان اینکه توسعه ارقام متحمل به تنشهای گرمایی، سرمایی و کمآبی در اولویت قرار دارد، گفت: «برخی گونههای جدید معرفی شده قابلیت تحمل گرمای تابستان را دارند و به عنوان محصولات با ارزش افزوده بالا میتوانند سطح قابل توجهی از تولید را به خود اختصاص دهند.»
او اظهار داشت: «یکی از این گونهها که از سال ۱۳۹۷ وارد کشور شده، بلوری است که اکنون جزو اقتصادیترین کشتها در کشور به شمار میرود و طبق اعلام صورتگرفته، و در هر هکتار میتواند تا هشت میلیارد تومان درآمد ایجاد کند.»
رییس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی افزود: «بر اساس مطالعات انجامشده، به ازای هر متر مکعب آب، بیش از ۹۶ دلار ارزش اقتصادی برای این نوع کشت برآورد شده است.»
پیرخضری با اشاره به اجرای بیش از ۱۰ پروژه سایبان در سطح کشور گفت: «این پروژهها موجب کاهش تنشها، کاهش خسارتها، کاهش مصرف آب و افزایش کیفیت محصولات تولیدی صادراتمحور شده است.»
او توسعه بیش از یکهزار و ۲۰۰ هکتار باغ تحت پوشش سایبان در کشور را از دیگر نتایج این برنامهها دانست و گفت: «توسعه باغات متراکم و مبتنی بر تراکم بیشتر و استفاده از ارتفاع، از جمله در گلابی، گیلاس و دیگر محصولات باغی از برنامههای اصلی مؤسسه بوده است.»
رییس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی با بیان اینکه تاکنون بیش از ۱۲۸ رقم و ۵۰ ژنوتیپ جدید معرفی شده است، افزود: «یکی از خلأهای جدی کشور، نفوذ پایین این ارقام در بخش خصوصی و باغات کشور است و لازم است استانها برای انتقال این دستاوردها به بخش خصوصی همکاری کنند.»
پیرخضری با اشاره به آغاز برنامههای اصلاحی برخی گونه ها مانند توت فرنگی و بذور هیبرید گلخاه ای از سال ۱۳۹۷ گفت: «این ارقام با شرایط خاک و اقلیم کشور سازگار بوده و در برخی گونهها مانند فلفل، گوجهفرنگی و خیار معرفی رسمی ارقام جدید از سال آینده آغاز خواهد شد.»
او اظهار داشت: :تدوین سند ملی گلخانه، و تدوین لایحه نظام جامع باغبانی جهت رفع خلأهای قانونی موجود از طریق همکاری با معاونت امور باغبانی در مراحل نهایی است.
رییس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی گفت: «بانکهای ذخایر ژنتیکی با بیش از پنج هزار و ۹۰۰ رقم و ژنوتیپ در ۱۷۰ هکتار از داراییهای راهبردی کشور است و بیش از ۳۰ میلیارد تومان سالیانه برای نگهداری این منابع هزینه میشود.»
پیرخضری با تأکید بر نقش بخش خصوصی افزود: «مراکز رشد و پژوهشکده های تخصصی برای تولید و انتقال دانشوفناوری در سطح کشور به ارائه خدمات علمی و فنی مشغول هستند.»
او با اشاره به ضرورت تربیت نیروی متخصص گفت: «پرورش تکنسینها، کارگران و کارشناسان ماهر در دستور کار قرار گرفته، چرا که شیوههای سنتی دیگر پاسخگوی نیازهای فعلی نیست.»
رییس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی به تعریف ۱۰ طرح تحقیق و توسعه مسئلهمحور اشاره کرد و گفت: «مقرر شده است تفاهمنامههایی برای اجرای این طرحها در مقیاسهای وسیع و استانی منعقد شود.»
پیرخضری با بیان اینکه توسعه باغبانی باید از وابستگی به «آب آبی» عبور کند، افزود: «ظرفیت «آب سبز» کشور بیش از ۲۶۰ میلیارد متر مکعب است و باید از این ظرفیت بهرهبرداری شود.»
او با تأکید بر نقش باغبانی در امنیت غذایی گفت: «بیش از ۲۰ گونه در کشور قابلیت تولید اقتصادی در شرایط دیم دارند و همچنین بیش از ۳۵ گونه سبزی و صیفی وحشی وجود دارد که باید به جای برداشت از طبیعت، اهلیسازی و کشت شوند.»
رییس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی با اشاره به بحران تغییر اقلیم گفت: «پدیدههایی نظیر کاهش یخبندانها و تغییر الگوی دما، خطرات جدی برای تولید ایجاد کرده و لازم است پروژه های تحقیقاتی تخصصی برای پایش این تغییرات اجرا شود.»
پیرخضری گفت: «سه میلیون هکتار باغات کشور این ظرفیت را دارند که سالانه بخشی از کربن را تثبیت کنند و تحقق این هدف نیازمند تدوین قوانین پیشرو و ایجاد نظام گواهی کربن در بخش کشاورزی است.»
رییس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی از تدوین طرحهایی برای شناسایی مزیت نسبی محصولات هر استان خبر داد و گفت: «این طرحها به سیاستگذاران کمک میکند تا از تولیدات فاقد مزیت و گرفتار شدن کشاورزان در چرخه فقر جلوگیری شود.»
پیرخضری با اشاره به برگشت خوردن برخی محصولات صادراتی اظهار کرد: «تدوین استانداردهای سلامت و کیفیت محصولات از جمله پسته و محصولات باغی در دستور کار قرار گرفته است تا نوع و میزان مصرف سموم مشخص و مدیریت شود.»
او افزود: «مدیریت شوری خاک و کاهش کیفیت آب و خاک، از دغدغههای مهم است و طرحهای پژوهشی برای تدوین دادههای دقیق مصرف آب محصولات در استانهای مختلف در حال اجراست تا از آمارسازی و اختلافنظرهای موجود جلوگیری شود.»
رییس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی با اشاره به توسعه باغبانی نوین در قطعات کوچک گفت: «این رویکرد میتواند بهرهبرداریهای کوچک را اقتصادی کند.»
پیرخضری از آغاز برنامههای ایجاد باغات نیمه متراکم جدید بادام با سه ژنوتیپ امیدبخش خبر داد و گفت: «هوشمندسازی باغات و ایجاد الگوهای اقتصادی باغبانی برای سرمایهگذاری، از اولویتهای آینده است.»
خبرنگار: شهرزاد مسعودی
دیدگاه تان را بنویسید