مدیرکل دفتر پیش‌آگاهی و کنترل عوامل خسارت‌زا:
هیچ قارچ‌کشی در طول دوره داشت پاسخ‌گو نیست/ لزوم بوجاری و ضدعفونی کردن بذرها
تهران- ایانا- مدیرکل دفتر پیش‌آگاهی و کنترل عوامل خسارت‌زا سازمان حفظ نباتات، گفت: بوجاری و ضدعفونی بذر قبل از کشت نه‌تنها مانع انتقال بیماری‌ها و علف‌های هرز به مزرعه می‌شود، بلکه از افزایش مصرف سموم و خسارت اقتصادی نیز جلوگیری می‌کند.
اکبر آهنگران در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا با تأکید بر این‌که فراوری بذر گندم و جو تنها شامل ضدعفونی نبوده و مرحله بوجاری به‌عنوان گام نخست بسیار اهمیت دارد؛ افزود: در این مرحله، بذور ناسالم، بذور علف‌های هرز، بذر گیاهان ناخواسته و حتی بذور آلوده به برخی عوامل خسارت‌زا از توده بذری جدا شده تا مانع ورود ناخواسته آلودگی یا علف هرز به مزرعه شود.
مدیرکل دفتر پیش‌آگاهی و کنترل عوامل خسارت‌زا سازمان حفظ نباتات ادامه داد: در صورت ورود بذور علف‌های هرز سمج و یا مقاوم به علف‌کش‌ها به مزرعه، کنترل آن‌ها بسیار دشوار و حتی غیرممکن خواهد بود؛ همچنین بوجاری از انتقال بذور آلوده به نماتد غلات جلوگیری کرده و بذر پاک و سالم را در اختیار کشاورز قرار می‌دهد.
آهنگران با اشاره به این‌که برخی بیماری‌های مهم غلات مانند لکه قهوه‌ای نواری جو و نیز سیاهک‌های گندم و جو، تنها از طریق بذر منتقل شده و در طول دوره داشت هیچ قارچ‌کشی برای کنترل آن‌ها وجود ندارد؛ تصریح کرد: بنابراین ضدعفونی بذر با قارچ‌کش‌های توصیه شده توسط حفظ نباتات، قبل از کاشت برای جلوگیری از آلودگی الزامی است.
وی با اشاره به آفات اول فصلی مانند سوسک سیاه و قهوه‌ای گندم که با تغذیه از گیاهچه‌های تازه سبز شده، موجب نابودی آن‌ها می‌شود؛ توصیه کرد: در مناطقی با سابقه وجود آلودگی، علاوه بر قارچ‌کش، از حشره‌کش‌های تاییدشده نیز برای ضدعفونی بذر استفاده شود تا گیاهچه‌ها در همان مراحل ابتدایی محافظت شود.
مدیرکل دفتر پیش‌آگاهی و کنترل عوامل خسارت‌زا سازمان حفظ نباتات با تأکید بر این‌که بخش محدودی از بذور مصرفی گندم و جو در کشور گواهی‌شده است؛ خاطرنشان کرد: این بذور تحت نظارت‌های کامل تولید و فرآوری شده و علاوه بر خلوص ژنتیکی، بوجاری و ضدعفونی نیز روی آن‌ها انجام می‌شود.
وی افزود: با این حال برخی کشاورزان همچنان از بذور خودمصرفی استفاده می‌کنند که در این موارد تأکید بر بوجاری و ضدعفونی کردن این بذور با قارچ‌کش‌ها و در صورت نیاز با حشره‌کش‌های مناسب است.
آهنگران اظهار داشت: اغلب قارچ‌کش‌ها و حشره‌کش‌های ثبت‌شده در جهان در کشور ما نیز موجود و ثبت شده است و کشاورزان می‌توانند طبق دستورالعمل‌های سازمان حفظ نباتات و توصیه کارشناسان گیاه‌پزشکی از آن‌ها استفاده کنند.
مدیرکل دفتر پیش‌آگاهی و کنترل عوامل خسارت‌زا با اشاره به این‌که در صورت ضدعفونی نشدن بذر، بیماری‌هایی مانند سیاهک به‌طور کامل مزرعه را درگیر کرده و هیچ راه کنترلی در طول دوره داشت وجود ندارد؛ افزود: در مورد آفات اول فصل نیز، کشاورز مجبور به چندین بار سم‌پاشی خواهد بود که علاوه بر افزایش هزینه و خطر خسارت، مصرف آفت‌کش را بالا برده که هم خسارت اقتصادی و هم پیامدهای محیط‌زیستی را به دنبال خواهد داشت.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر کارهای ترویجی زیادی انجام شده و اکنون ضدعفونی بذر در بین کشاورزان به‌صورت یک اقدام روتین درآمده است؛ با این حال همچنان رسانه‌ها نقش مهمی در افزایش آگاهی کشاورزان دارند.
آهنگران توضیح داد: نه تنها در ایران بلکه در دنیا نیز برای کنترل سیاهک‌ها به دلیل بذرزاد یا خاک‌زاد بودن این بیماری‌ها راهی جز ضدعفونی بذر با قارچ‌کش وجود ندارد و فعلاً هیچ جایگزین بیولوژیکی برای کنترل آن‌ها موجود نیست.
وی با اشاره به فعالیت گسترده شرکت‌های تولید بذر در کشور و تولید و عرضه بذور گواهی شده با رعایت دستورالعمل‌های موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال و سازمان حفظ نباتات توسط آن‌ها، گفت: این شرکت‌ها تحت نظارت کامل قرار داشته و بذوری که در اختیار کشاورزان قرار می‌دهند، محصولی استاندارد و سالم است؛ بنابراین استفاده از بذور گواهی شده به کشاورزان توصیه می‌شود.
آهنگران تأکید کرد: ضدعفونی بذر تنها راه مطمئن برای پیشگیری از بیماری‌های غیرقابل کنترل در طول دوره داشت است و رعایت این موضوع به‌طور مستقیم بر کاهش مصرف سموم، حفظ محیط‌زیست و افزایش عملکرد محصول تأثیر دارد.
خبرنگار: شهرزاد مسعودی
دیدگاه تان را بنویسید