سویا؛ دانه‌ای کوچک، نقشی بزرگ
سویا، به‌عنوان دانه‌ای کلیدی در تغذیه دام و طیور و یکی از ارکان امنیت غذایی، ظرفیت بالقوه بالایی برای تولید داخلی دارد، اما وابستگی به واردات نشان‌دهنده شکاف میان توان تولید و عملکرد واقعی است. بدون رفع موانع زیرساختی و حمایت واقعی از کشاورزان، این محصول حیاتی همچنان زیر سایه واردات باقی خواهد ماند.
تهران- ایانا- در سکوت بازارهای شلوغ و زمین‌های پهناور کشاورزی سویا، دانه‌ای کوچک به عنوان یکی از نمایندگان پرقدرت دانه‌های روغنی، نقش خود را در امنیت غذایی جهان ایفا می‌کند؛ این گیاه نه تنها در صنعت روغن‌گیری کاربرد داشته، بلکه به علت وجود میانگین پروتئین ۳۰ تا ۵۰ درصدی اهمیت بالایی در صنعت خوراک دام دارد و باعث بهبود وزن گیری ماکیان و دام می‌شود و مصرف این دانه از سال ۱۳۷۵ در صنعت خوراک دام و طیور کشور اهمیت دوچندان پیدا کرد.
کنجاله سویا از جمله مهم‌ترین منابع تغذیه طیور و منبع اصلی مهم‌ترین نهاده‌ی تولید گوشت در ایران و بسیاری از کشورهای جهان است. این محصول که از دانه سویا به‌دست می‌آید، در کنار ذرت بخش عمده خوراک دام و طیور را تشکیل می‌دهد. از این‌رو این دانه از مهم‌ترین بازیگران زنجیره تأمین غذایی، روغن خوراکی و حتی صنایع دارویی تبدیل شده است.
به گزارش انجمن غلات ایران، برترین تولید کنندگان سویا در جهان به ترتیب برزیل، ایالات متحده‌ی آمریکا، آرژانین، چین و هندوستان هستند. در ایران نیز بر اساس برنامه هفتم توسعه، افزایش سطح زیر کشت سویا به ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار هکتار در نظر گرفته شده که البته تحقق این امر نیازمند ایجاد زیر ساخت‌های لازم تدوین سیاست‌های جدید است. به گفته سعدالله منصوری مدیرکل دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی، در سال ۱۴۰۳ کشت سویا در سه استان اردبیل، گلستان ۱۸ تا ۲۰ هکتار برآورد شده است. میزان واردات آن نیز در همین چند ماه گذشته یک میلیون و ۵۰۰ هزار و ۴۵۳ دلار به ارزش ۹۰۶ میلیون و ۷۶۲ هزار و ۲۹۱ دلار بوده است.
با وجود نقش کلیدی سویا در زنجیره امنیت غذایی و خوراک دام، وابستگی به واردات این محصول، نشانه‌ای از شکاف عمیق میان ظرفیت بالقوه و عملکرد فعلی در حوزه تولید داخلی است که بدون رفع موانع زیرساختی، تأمین نهاده‌های کشت، و حمایت‌های واقعی از کشاورزان این شکاف پر نخواهد شد و دانه‌ای که یکی از ارکان اصلی تغذیه و صنعت دام‌پروری کشور است، همچنان زیر سایه واردات باقی خواهد ماند.
خبرنگار، صبا طاهری
دیدگاه تان را بنویسید