انحلال سازمان حفظ نباتات با تعهدات بین‌المللی ایران در تضاد است

اکرم اسدی در گفتوگو با خبرنگار ایانا، ضمن ابراز نگرانی جدی نسبت به مصوبه اخیر شورای عالی اداری درباره اصلاح ساختار وزارت جهاد کشاورزی و تضعیف جایگاه این سازمان، تأکید کرد: در شرایط حساس کنونی که کشور با چالش‌هایی چون تأمین غذا، تغییرات اقلیمی، تحریم‌های اقتصادی و تهدیدات زیست‌محیطی مواجه است؛ حفظ و تقویت زیرساخت‌های راهبردی کشاورزی از هر زمان دیگری ضروری است.

رئیس گروه پیش‌آگاهی و شبکه‌های مراقبت سازمان حفظ نباتات کشور با اشاره به این‌که سازمان حفظ نباتات بر پایه قانون مصوب سال ۱۳۴۶ مجلس شورای ملی و آیین‌نامه اجرایی هیئت وزیران تأسیس شده، اظهار داشت: این سازمان به عنوان نهاد تخصصی و قانونی نقش مهمی در صیانت از امنیت غذایی و پایداری تولیدات کشاورزی ایفا می کند.

وی افزود: این سازمان با هدف مقابله با آفات و بیماری‌های گیاهی، اجرای برنامه‌های قرنطینه گیاهی، کنترل واردات و صادرات محصولات کشاورزی و آموزش کشاورزان برای مبارزه به‌موقع با آفات و استفاده ایمن از سموم شکل گرفته است.

اسدی خاطرنشان کرد: سازمان حفظ نباتات نه تنها در حوزه کشاورزی بلکه در حفظ سلامت عمومی، محیط زیست و تجارت بین‌المللی نقش کلیدی داشته و تضعیف یا کوچک‌سازی این نهاد می‌تواند منجر به افزایش طغیان آفات، کاهش تولید و عملکرد محصولات کشاورزی ، تهدید سلامت عمومی به‌دلیل استفاده بی‌رویه از سموم و اختلال جدی در روند صادرات محصولات کشاورزی شود.

وی با بیان این‌که در این مصوبه بندهای مربوط به سازمان حفظ نباتات بدون در نظر گرفتن مأموریت‌ها، وظایف قانونی و تعهدات بین‌المللی آن تنظیم شده‌اند؛  مثال زد: در بند ۳۸ ذیل ماده ۲ تنها به بخشی از وظایف این سازمان اشاره شده و دیگر وظایف حاکمیتی آن نادیده گرفته شده است.

اسدی با تأکید بر این‌که بر اساس بند ۱ ماده ۴ قانون حفظ نباتات، قانون «پذیرش عهدنامه بین‌المللی حفظ نباتات» که در سال ۱۳۸۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده، صراحتاً اشاره شده است که ایران موظف به ایجاد یک سازمان ملی حفظ نباتات برای اجرای مفاد این عهدنامه است؛ افزود: بنابراین، انحلال یا کوچک.سازی این سازمان، به منزله خروج ایران از عهدنامه و از دست رفتن اعتبار گواهی‌های بهداشت گیاهی و در نهایت، توقف صادرات محصولات کشاورزی خواهد بود.

رئیس گروه پیش‌آگاهی سازمان حفظ نباتات با اشاره به بند ۴_۳ ذیل ماده ۳ این مصوبه که وظایف مربوط به حوزه های تحقیقاتی  و آزمایشگاهی این سازمان را به مؤسسه تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات) منتقل کرده است؛ گفت: سازمان حفظ نباتات از بدو تأسیس تاکنون، یک سازمان تحقیقاتی نبوده و صرفا سازمانی اجرایی است.

وی ادامه داد: فعالیت های آزمایشگاهی این سازمان تنها ابزار کار این سازمان برای تشخیص عوامل خسارت‌زای گیاهی در حوزه صادرات یا پایش و ردیابی  برای برنامه‌ریزی مدیریتی آفات و بیماری است.

اسدی با یادآوری اینکه بیش از دو دهه است فعالیت‌های آزمایشگاهی قابل واگذاری سازمان حفظ نباتات به بخش خصوصی سپرده شده و کلینیک‌های گیاه.پزشکی زیر نظر سازمان نظام مهندسی کشاورزی در این خصوص فعال هستند؛ افزود: همچنین کنترل کیفی آفت‌کش‌ها نیز به آزمایشگاه‌های همکار تفویض شده و نقش فعلی سازمان حفظ نباتات، صرفاً در حوزه سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کلان و حاکمیتی در زمینه کنترل آفات و بیماری‌های گیاهی متمرکز است.

اسدی بازنگری جدی در مفاد این مصوبه را ضروری دانست و تأکید کرد: لازم است ساختار فعلی سازمان حفظ نباتات حفظ شود تا این نهاد بتواند همچنان نقش خود را در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری کلان کشور در حوزه امنیت غذایی و حفاظت از تولیدات کشاورزی ایفا کند؛ چرا که در غیراین‌صورت امنیت غذایی کشور با تهدید جدی مواجه خواهد شد.

خبرنگار: شهرزاد مسعودی