طراحی احیای خاک‌های تخریبی در حاشیه شهرها و روستاهای استان بوشهر

مهدی اعتمادی، مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر با اشاره به اینکه امسال از سوی سازمان ملل شعار «خاک‌های سالم برای شهرهای سالم» انتخاب شده است، اظهار داشت: خاک تنها بستر کشاورزی نیست بلکه جزو زیرساخت‌های حیاتی شهرها محسوب می‌شود و کیفیت آن مستقیماً با سلامت مردم، کیفیت زندگی، اکوسیستم شهری و تاب‌آوری شهرها ارتباط دارد.

وی با تأکید بر اینکه شرایط اقلیمی خاص، محدودیت آب، گرمای شدید و شوری خاک در استان بوشهر موجب شده نقش خاک در تأمین غذای پایدار و حفاظت از فضای سبز شهری حیاتی‌تر شود، افزود: در این شرایط، خاک سالم می‌تواند ضمن کنترل روان‌آب‌ها و جذب بهتر باران، از فرسایش جلوگیری کند و در مقابله با گردوغبار و گرما موثر باشد.

اعتمادی با بیان اینکه خاک‌های متراکم یا تخریب‌شده توان ارائه این خدمات حیاتی را از دست می‌دهند، تصریح کرد: امسال سه رویکرد اصلی در مدیریت خاک و آب استان از جمله سنجش دقیق و پایش شاخص‌های سلامت خاک نظیر مواد آلی، شوری و فشردگی برای شناسایی مناطق آسیب‌دیده و نیازمند اقدام فوری دنبال شده است.

وی ادامه داد: دومین محور، تهیه نقشه‌های مدیریت‌پذیر خاک در اراضی کشاورزی استان بوشهر با استفاده از داده‌های پایش و ابزارهای GIS است که ظرفیت و محدودیت هر منطقه را مشخص و برنامه‌ریزی دقیق برای نوع کشت و روش آبیاری را ممکن می‌سازد.

مدیر آب و خاک جهاد کشاورزی استان بوشهر با اشاره به اینکه مدیریت علمی و مشارکتی خاک در شهر و روستا از دیگر رویکردهای کلیدی است، خاطرنشان کرد: استفاده هوشمندانه از پوشش گیاهی، توسعه فضای سبز پایدار، کاهش سطح خاک‌های آسفالته و احیای خاک‌های تخریب‌شده، از جمله راهکارهایی است که در این زمینه پیگیری می‌شود.

وی با تأکید بر ضرورت آموزش و مشارکت فعال مردم، گفت: تا زمانی که فرهنگ حفاظت از خاک در سطح جامعه نهادینه نشود، هیچ برنامه‌ای موفق نخواهد بود و بهره‌برداران باید به صورت مستقیم در این فرآیند مشارکت داشته باشند.

اعتمادی با بیان اینکه نقشه‌برداری مدیریت‌پذیر خاک پایه اصلی برنامه‌ریزی علمی در کشاورزی آینده‌نگر است، اظهار امیدواری کرد: با تکیه بر این نقشه‌ها می‌توان الگوی کشت مناسب هر منطقه را تعیین، عملکرد خاک را اصلاح و بهره‌وری آب را افزایش داد تا نتیجه نهایی هم به سود اکوسیستم و هم سلامت و اقتصاد جامعه باشد.