روستا و عشایر؛ سهم ۸۷ درصدی در بهره‌برداری‌های کشاورزی کشور

به گزارش ایانا از مرکز آمار ایران طبق نتایج سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۴۰۳ بیش از 4 میلیون و ۲۹۲ هزار خانوار بهره‌بردار کشاورزی در کشور شناسایی شده‌ است که ۸۷ درصد از بهره‌برداری‌های آنان در مناطق روستایی قرار دارد.

بر پایه این آمار، بیش از ۷۰ درصد خانوارهای بهره‌بردار روستایی، خانوارهای معمولی ساکن هستند، در حالی که ۲۹ درصد از بهره‌برداران غیرساکن و یک درصد شامل عشایر کوچنده، شرکت‌های رسمی و مؤسسات عمومی می‌شود.

همچنین نتایج سرشماری حاکی از با سواد بودن ۷۷ درصد بهره‌برداران حقیقی ساکن در مناطق روستایی است؛ آماری که نشان از رشد سطح آگاهی و دانش در میان جامعه کشاورزی کشور دارد.

۱۵.۹ میلیون هکتار اراضی کشاورزی در مناطق روستایی

بر اساس این سرشماری، مساحت اراضی کشاورزی مناطق روستایی کشور ۱۵ میلیون و ۹۰۵ هزار هکتار برآورد شده است که از این میزان، ۱۴ میلیون و ۱۷۹ هزار هکتار اراضی زراعی و یک میلیون و ۷۲۶ هزار هکتار اراضی باغ و قلمستان را شامل می‌شود.

بیش از ۹۱ درصد از اراضی زراعی کشور در مناطق روستایی قرار داشته و در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ حدود ۸۰ درصد از این اراضی زیر کشت محصولات آبی و دیم رفته است؛ در این میان محصولات زراعی آبی ۴۱ درصد و محصولات دیم ۵۹ درصد از کل سطح کاشت را تشکیل می‌دهد.

در میان محصولات زراعی، گندم با سطح زیرکشت ۷ میلیون و ۷۴۹ هزار هکتار، همچنان اصلی‌ترین و گسترده‌ترین محصول کشور محسوب می‌شود.

۸۸ درصد باغ‌های کشور در روستاها

نتایج سرشماری عمومی کشاورزی ۱۴۰۳ نشان می‌دهد بیش از ۸۸ درصد مساحت اراضی باغی کشور در مناطق روستایی واقع شده که از این میان، ۷۳ درصد باغ‌ها ساده و تک‌محصولی و ۲۷ درصد باغ‌ها مخلوط هستند. این آمار نشان‌دهنده نقش پررنگ روستاییان در حفظ و توسعه باغ‌های میوه و تولید محصولات دائمی است.

دامداری؛ بیش از ۹۰ درصد در مناطق روستایی

فعالیت دامداری در کشور عمدتاً شامل پرورش دام سبک (گوسفند و بز) و دام سنگین (گاو، گاومیش و شتر) است.

طبق نتایج سرشماری بیش از ۹۰ درصد بهره‌برداری‌های دارای دام در اختیار خانوارهای روستایی است که بخش قابل توجهی از تأمین گوشت، لبنیات و سایر فرآورده‌های دامی کشور را بر عهده دارند.

عشایر کوچنده؛ نگهبانان ۳۴ درصد دام سبک کشور

بر پایه آخرین سرشماری از عشایر کوچنده که در سال ۱۴۰۰ به روش ثبتی مبنا انجام شد، ۲۵۱ هزار خانوار عشایری با جمعیتی بالغ بر یک میلیون و ۱۱۵ هزار نفر در کشور زندگی می‌کنند.

همچنین طبق نتایج سرشماری کشاورزی ۱۴۰۳، ۱۷ درصد بهره‌برداران دارای دام سبک، عشایر کوچنده بوده و این جامعه پرتلاش، ۳۴ درصد دام سبک کشور را در اختیار دارد.

نقش عشایر کوچنده در حفظ نژادهای بومی دام، بهره‌برداری پایدار از مراتع و تولید فرآورده‌های لبنی محلی، جایگاهی ارزشمند در اقتصاد و فرهنگ کشاورزی کشور به آنان بخشیده است.

سهم پررنگ روستا و عشایر در امنیت غذایی کشور

نتایج این سرشماری‌ها نشان می‌دهد روستاها و عشایر ایران ستون‌های اصلی تولید و امنیت غذایی کشور هستند؛ بیش از ۴.۲ میلیون خانوار بهره‌بردار، از مزارع زراعی تا باغ‌های میوه و از دامداری تا زنبورداری، نقش بی‌بدیلی در پویایی کشاورزی و تأمین نیازهای غذایی جامعه ایرانی دارند.