جنگل‌های شیشم خوزستان در خطر انقراض

سجاد عالی محمودی سراب، عضو هیئت‌علمی این مرکز در وبینار آموزشی با عنوان «بررسی کمی و کیفی توده جنگلی شیشم در منطقه دیونی شهرستان دزفول» که در تاریخ چهارم مرداد در شبکه شاک برگزار شد، با اشاره به بررسی‌های انجام‌شده روی توده‌های جنگلی شیشم (Dalbergia sissoo) در منطقه دیونی شهرستان دزفول، هشدار داد که این اکوسیستم ارزشمند به دلیل فشارهای انسانی و محیطی در وضعیت نامناسبی است.

وی با ابراز نگرانی تأکید کرد: متأسفانه شاخص‌های کلیدی سلامت جنگل از جمله تراکم درختان، پوشش تاجی، رشد قطری و ارتفاعی، وضعیت فیزیولوژیک درختان و توان بازتولید طبیعی، همگی در مرحله بحرانی قرار دارند.

 فشارهای انسانی، عامل اصلی تخریب

عالی محمودی سراب، چرای بی‌رویه دام، قطع درختان، آتش‌سوزی، تصرف اراضی برای ساخت‌وساز و کشاورزی را از جمله عوامل تخریب این جنگل‌ها دانست و افزود: متأسفانه در سال‌های اخیر، پدیده سرخشکیدگی نیز در برخی درختان مشاهده شده که نیاز به بررسی تخصصی دارد.

وی با اشاره به تخریب چند دهه‌ای این توده جنگلی، اظهار داشت: چوب مرغوب شیشم همواره موردتوجه صنایع چوب بوده، اما متأسفانه ازبین‌رفتن عرصه‌های مستعد و انحصار رویشگاه به مناطق صخره‌ای و آبراهه‌ها، فرایند احیا را با چالش‌های جدی مواجه ساخته است.

 لزوم اقدام فوری برای نجات آخرین رویشگاه‌های شیشم

این پژوهشگر خاطرنشان کرد که رویشگاه دیگر شیشم در خوزستان (دشت سوسن) کاملاً از بین رفته و توده دیونی دزفول تنها باقی‌مانده این گونه باارزش در استان است. وی از نهادهای مسئول خواست با مشارکت جوامع محلی و استفاده از ظرفیت‌های علمی و اجرایی، اقدامات فوری برای حفاظت و احیای این جنگل‌ها انجام دهند.

 جنگل‌زدایی در زاگرس؛ تهدیدی برای اکوسیستم و اقتصاد

عالی محمودی سراب در ادامه با تأکید بر لزوم شناسایی عوامل جنگل‌زدایی در رویشگاه‌های زاگرسی، گفت: گونه‌هایی مانند شیشم پتانسیل بالایی برای زراعت چوب و بهره‌برداری اقتصادی دارند، اما مدیریت پایدار این منابع نیازمند آگاهی‌بخشی به جوامع محلی و برنامه‌ریزی دقیق است.

وی یادآور شد: درک فرایندهای زیست‌محیطی و اجتماعی جنگل‌زدایی، کلید ارائه راهکارهای مؤثر برای حفظ این اکوسیستم‌های حیاتی محسوب می‌شود.