روز ملی صادرات: جهش کشاورزی ایران در آیینه بازارهای جهانی و ضرورت بازنمایی آن در فضای مجازی

امروز، بیست و نهم مهرماه، روز ملی صادرات، فرصتی مغتنم برای قدردانی از تلاشگران عرصه تولید و تجارت و بازنگری در راهبردهای کلان اقتصادی کشور است. در این میان، بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از ستون‌های اصلی امنیت غذایی و توسعه پایدار، نقشی بی‌بدیل و استراتژیک در سبد صادرات غیرنفتی ایران ایفا می‌کند. این بخش نه تنها ضامن تامین نیازهای داخلی، بلکه پیشران قدرتمندی برای ارزآوری و معرفی ظرفیت‌های کم‌نظیر ایران در بازارهای جهانی است.

نگاهی به آمار: کشاورزی، پیشتاز صادرات غیرنفتی

برای درک عمیق‌تر جایگاه این بخش، کافی است به آمار و ارقام نگاهی بیندازیم. بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران، در سال ۱۴۰۳ (به‌عنوان مثال و بر اساس روندهای سال‌های اخیر)، بخش کشاورزی و صنایع غذایی وابسته، سهمی قابل توجه از کل صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده است. محصولاتی نظیر پسته (با ارزش صادراتی بالغ بر ۱.۲ میلیارد دلار)، زعفران (که ایران با تولید بیش از ۹۰٪، بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده جهانی آن است)، خرما، کشمش ، میوه‌های تازه و خشکبار، و همچنین محصولات شیلاتی و لبنی، پرچم‌داران صادرات کشاورزی ایران هستند.

این آمارها تنها اعداد و ارقام خشک نیستند؛ بلکه روایتگر داستان تلاش میلیون‌ها کشاورز، باغدار، دامپرور و کارگر ایرانی هستند که با وجود چالش‌هایی همچون تحریم‌های ظالمانه، محدودیت‌های آبی و نوسانات بازار، چرخ تولید را پویا نگاه داشته و محصولاتی با کیفیت جهانی تولید کرده‌اند. هر دلار ارزآوری از این محل، به معنای ایجاد اشتغال پایدار در روستاها، جلوگیری از مهاجرت، و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی کشور است.

چرا انعکاس در فضای مجازی یک ضرورت استراتژیک است؟

در دنیای امروز که مرزهای فیزیکی در برابر قدرت ارتباطات دیجیتال رنگ باخته‌اند، موفقیت در عرصه صادرات تنها به تولید محصول باکیفیت محدود نمی‌شود. «بازنمایی» و «روایت‌گری» این موفقیت‌ها، به‌ویژه در فضای مجازی، به اندازه خود فرآیند صادرات اهمیت دارد. دلایل این اهمیت را می‌توان در چند محور کلیدی خلاصه کرد:

برندسازی ملی و اعتمادسازی (Nation Branding): فضای مجازی بستری است برای ساخت و تقویت "برند کشاورزی ایران". انتشار تصاویر و ویدئوهای حرفه‌ای از مزارع زعفران قائنات، باغ‌های پسته کرمان، نخلستان‌های خوزستان و کارخانه‌های بسته‌بندی مدرن، تصویری قدرتمند، پیشرفته و قابل اعتماد از ایران به خریداران بالقوه در سراسر جهان مخابره می‌کند. این امر به مقابله با تبلیغات منفی و ایران‌هراسی نیز کمک شایانی می‌نماید.

بازاریابی مستقیم و حذف واسطه‌ها: شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، لینکدین و پلتفرم‌های تجاری B2B، این امکان را برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان فراهم می‌کنند تا به‌طور مستقیم با مشتریان نهایی و تجار خارجی ارتباط برقرار کنند. این ارتباط مستقیم، ضمن کاهش هزینه‌ها و حذف واسطه‌های غیرضروری، به درک بهتر نیازهای بازار هدف و سفارشی‌سازی محصولات منجر می‌شود.

نمایش استانداردها و کیفیت: با نمایش فرآیندهای کاشت، داشت، برداشت، فرآوری و بسته‌بندی مطابق با استانداردهای بین‌المللی (مانند گواهی‌های ISO, HACCP و ارگانیک) در قالب محتوای دیجیتال، می‌توان به خریداران جهانی این اطمینان را داد که محصول ایرانی از کیفیت و سلامت لازم برخوردار است. این شفافیت، کلید ورود به بازارهای رقابتی و حساس اروپایی و آمریکای شمالی است.

جذب سرمایه‌گذاری و انتقال فناوری: انعکاس موفقیت‌ها و پتانسیل‌های بخش کشاورزی در فضای مجازی، توجه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را به این حوزه جلب می‌کند. یک پروژه موفق صادراتی که به‌درستی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازتاب داده شود، می‌تواند الهام‌بخش و مشوقی برای ورود سرمایه‌های جدید و در نتیجه، انتقال فناوری‌های نوین به بخش کشاورزی کشور باشد.

 ایجاد همبستگی و غرور ملی: در داخل کشور نیز، دیدن موفقیت کشاورزان و صادرکنندگان در عرصه‌های بین‌المللی، موجب تقویت روحیه، ایجاد حس غرور ملی و تشویق جوانان به فعالیت در این حوزه مولد و ارزشمند می‌شود.

روز ملی صادرات، تنها یک روز در تقویم نیست؛ بلکه نماد اراده ملی برای گذار از اقتصاد تک‌محصولی و تکیه بر توان داخلی است. بخش کشاورزی ایران با ظرفیت‌های عظیم و نیروی انسانی سخت‌کوش خود، در خط مقدم این جهاد اقتصادی قرار دارد. وظیفه ما به‌عنوان فعالان عرصه رسانه و روابط عمومی، آن است که این تلاش‌ها را به بهترین شکل ممکن روایت کنیم.

باید با استفاده هوشمندانه و حرفه‌ای از ابزارهای قدرتمند فضای مجازی، داستان کیفیت، اصالت و سلامت محصول ایرانی را به گوش جهانیان برسانیم و راه را برای فتح بازارهای جدید هموارتر سازیم. چرا که در اقتصاد امروز، آنچه دیده نمی‌شود، گویی وجود ندارد.

مهیار کاردر نوری؛ کارشناس روابط عمومی و رسانه