بحران آب، خوشه‌های انگور را نحیف و کشمش را بی‌رمق می‌کند

تهران، ایانا- در دل تابستانی سوزان و تشنگی خاک، آن‌چه آرام و بی‌صدا رنج می‌کشد، بوته‌های انگوری‌ست که روزگاری، خوشه‌هایی پرقند و درخشان در دل تاکستان‌ها می‌پروراندند. امروز اما در بسیاری از مناطق کشور، به‌ویژه در اقلیم نیمه‌خشک استان قزوین، سایه بحران آب سنگین‌تر از همیشه بر سر باغداران افتاده است. خوشه‌های انگور لاغر شده‌اند، کشمش‌ها دیگر طعم سابق را ندارند، و آینده‌ این محصول راهبردی بیش از پیش در هاله‌ای از نگرانی فرو رفته است.

انگورهای تشنه، کشمش‌های کم‌رمق

محمد کریمی، کشاورزی باتجربه از حوالی قزوین، با نگاهی نگران از آنچه بر کشاورزی‌اش می‌گذرد می‌گوید: «وقتی آبیاری به‌موقع انجام نشود یا کمبود آب داشته باشیم، اولین چیزی که تغییر می‌کند، ظاهر انگور است. حبه‌ها کوچک می‌مانند، رشد سلولی ناقص است و خوشه‌ها سبک و بی‌جان می‌شوند. این یعنی کشمشی که به‌دست می‌آید هم کم‌وزن است و هم بدشکل.»

او ادامه می‌دهد: «کم آبی نه فقط اندازه و وزن میوه را تغییر می‌دهد، بلکه در طعم، مزه و ترکیبات مفید انگور هم اختلال ایجاد می‌کند. همچنین تنش آبی باعث کاهش فتوسنتز می‌شود، آنتی‌اکسیدان‌ها و قندها کم می‌شوند، و کشمشی که به‌دست می‌آید نه شیرین است، نه خوش‌رنگ و خوش‌طعم.»

حفر چاه‌های غیرمجاز؛ زخمی بر پیکر‌ تاکستان‌ها

با این حال، همه‌چیز در اختیار کشاورزان نیست. کم‌بارشی و اقلیم خشک همیشه بوده است، اما امروز، مشکل بزرگ‌تر حفر چاه‌های غیرمجاز و افزایش بی‌ضابطه زمین‌های کشاورزیست. وقتی بی‌رویه زمین زیر کشت می‌ررود و آب به تعداد کم تقسیم می‌شود، عملاً همه آسیب می‌بینند.

تاکستان‌های قزوین، تلنگری‌ست بر واقعیتی که در سراسر کشور در حال گسترش است. انگور و کشمش تنها یک محصول نیستند؛ نمادی از تاریخ، معیشت و آینده کشاورزی ایران‌اند. اگر راهی برای مهار بحران آب پیدا نشود و اگر قوانین به درستی اجرا نشوند، نه‌تنها کشمش ایرانی کیفیت و بازارش را از دست خواهد داد، بلکه زندگی هزاران کشاورز نیز دچار مشکل خواهد شد.

 خبرنگار، صبا طاهری