سطح زیرکشت گل و گیاهان زینتی به ۸۱۰۰ هکتار رسید

حسین بیات در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایانا با اشاره به این‌که در حال حاضر حدود 8 هزار و 100 هکتار از سطح زیرکشت کشور به گل و گیاهان زینتی اختصاص دارد؛ افزود: طبق آمار رسمی از این میزان ۴ هزار و 800  هکتار در فضای باز و ۳ هزار و 300  هکتار در گلخانه‌ها است. 

رئیس پژوهشکده گل و گیاهان زینتی کشور، اظهار داشت: تولید در چهار گروه اصلی شامل گل‌های شاخه‌بریده، گل‌های گلدانی و آپارتمانی، درخت و درختچه‌های زینتی در فضای باز و گیاهان فصلی برای فضاهای سبز شهری انجام می‌شود.

بیات با بیان این که تعداد بهره‌برداران این حوزه در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۰ هزار و ۶۰۰  نفر بوده است؛ گفت: ارزش صادرات گل و گیاهان زینتی در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۸ میلیون و چهارصد هزار دلار بود که در سال ۱۴۰۳ این رقم کاهش یافت و به حدود ۱۷ میلیون دلار رسید.

وی با اشاره به این‌که استان تهران دارای بالاترین سطح زیرکشت گل و گیاه در کشور است؛ افزود: پس از تهران استان‌های مازندران، مرکزی ، خوزستان و اصفهان از مراکز اصلی تولید بوده و همچنین استان‌های گیلان، فارس، البرز و برخی مناطق دیگر به صورت پراکنده در تولید فعال‌اند؛ استان ایلام نیز رتبه اول سطح زیرکشت گل نرگس در کشور را دارد.

بیات درباره جایگاه اقتصادی گل و گیاهان زینتی در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی تصریح کرد: مشکل اصلی در حوزه صادرات بوده و نسبت به سطح زیرکشت و تولید این گیاهان، ارزش صادراتی بسیار پایین است که دلایل آن متعدد بوده و به بخش‌های پیش از تولید، حین تولید، پس از تولید، ترابری و زیرساخت‌ها برمی‌گردد.

رئیس پژوهشکده گل و گیاهان زینتی با بیان این‌که این حوزه به دلیل ایجاد بازدهی اقتصادی بالا در حجم کم، ارزش افزوده بالایی دارد؛ افزود: همین امر باعث گرایش جوانان به تولید گل و گیاهان زینتی شده و ایران با دارا بودن انرژی ارزان، تابش خورشید مناسب و ظرفیت اقلیمی متنوع، می‌تواند در تولید این محصولات چه در گلخانه و چه در فضای باز به موفقیت‌های بیشتری برسد.

بیات با اشاره به وابستگی به واردات اندام‌های تکثیری مانند قلمه و پیاز گل و گیاهان زینتی به‌عنوان یکی از چالش‌های مهم تولید، گفت: پژوهشکده در زمینه تولید ساختارهای ژنی جدید گل‌های پیازی مانند آماریلیس، زنبق، فریزیا و گلایول اقدام کرده و همچنین در تولید اندام‌های تکثیری عاری از ویروس گل میخک طی یک فرایند ۱۰ ساله موفق بوده است. 

وی ادامه داد: در زمینه بسترهای کشت نیز وابستگی به واردات پیت و کوکوپیت وجود دارد که پژوهشکده پروژه‌هایی برای جایگزینی داخلی اجرا کرده است.

بیات با تأکید بر این‌که تنوع ارقام هر ساله افزایش می‌یابد؛ گفت: این  پژوهشکده  تا کنون موفق شده است به حدود ۸۰۰ تا ۸۵۰ ژنوتیپ جدیدگل داوودی باغچه‌ای، ۱۲۰ ژنوتیپ  جدید زنبق، 30 ژنوتیپ  جدید گلایول و ۴۰ ژنوتیپ جدید گل هیپستروم (آماریلیس) دست یابد که بخشی از آن‌ها به بخش خصوصی واگذار شده است.

وی اظهار داشت: پژوهشکده گل و گیاهان زینتی با تکثیر و استفاده از حشرات مفید مانند کنه‌های شکارچی، امکان کنترل آفات ریز و مکنده نظیر تریپس‌ها و سفیدبالک‌ها را فراهم و در حوزه پس از برداشت، اقدام به تهیه رنگ‌های مصنوعی و معرفی مواد افزایش‌دهنده عمر گل‌ها کرده است؛ همچنین کمک به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در مدیریت فضای سبز شهری با معرفی چمن‌های کم‌آب‌بر، از دیگر اقدامات این پژوهشکده است.

بیات ادامه داد: در سال جاری در خصوص استفاده از تکنولوژی های نوین در تولید گل و گیاهان زینتی، پروژه استفاده از نورهای مصنوعی برای افزایش راندمان تولید اندام‌های تکثیری گل‌ پیازی آماریلیس در پژوهشکده آغاز شده و  همچنین پروژه‌ای در زمینه  استفاده از تکنیک های جدید کشت بافت جهت تکثیر برخی از گیاهان زینتی با ارزش در حال تصویب است. 

رئیس پژوهشکده گل و گیاهان زینتی کشور با اشاره به این‌که تولید داخلی گل و گیاهان زینتی به طور کامل نیاز بازار کشور را پوشش می‌دهد؛ خاطرنشان کرد: بنابراین نگاه تولید باید صادرات‌ محور باشد و در صورت رفع مشکلات صادرات، سهم بالای این بخش در اقتصاد کشاورزی کشور متصور است.

وی با تأکید بر این‌که استفاده از نهاده‌های تولیدی داخلی و کاهش هزینه سازه‌های گلخانه می‌تواند قیمت تمام‌شده گل و گیاهان زینتی را کاهش دهد؛ افزود: سرانه مصرف گل شاخه‌بریده در ایران تنها ۱۸ شاخه در سال است، در حالی‌که در برخی کشورها این میزان به ۶۰ تا 120 شاخه می‌رسد؛ برای افزایش مصرف داخلی باید هزینه‌ها کاهش یابد تا محصولات برای مردم قابل دسترس‌تر شوند.

خبرنگار: شهرزاد مسعودی