تنها مدیریت مشارکتی نجات‌بخش جنگل‌هاست / تنوع ژنتیکی؛ آخرین امید زاگرس

به گزارش ایانا از روابط عمومی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور؛ نقی شعبانیان در روز سه‌شنبه -۶ خردادماه- در پنل تخصصی اطفای حریق جنگل های زاگرس برگزار شد، با اشاره به اهمیت حفاظت از منابع طبیعی، خواستار توجه ویژه و اقدام جدی در راستای کنترل بحران‌های زیست‌محیطی کشور شد.

مشاور رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ضمن تقدیر از همراهی و حمایت‌های مستمر وزارت کشور، تأکید کرد: همکاران ما در معاونت حفاظت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تمام توان در راستای کاهش آسیب‌ها و حل مشکلات جنگل‌ها فعالیت دارند و باید قدردان زحمات آنان بود.

وی با ارائه آماری از وضعیت جنگل‌های جهان، گفت: در حال حاضر حدود چهار میلیارد هکتار جنگل در سطح جهان وجود دارد که ۳۱ درصد از سطح خشکی زمین را پوشش می‌دهد که از این میزان، ۹۳ درصد جنگل‌ها طبیعی و تنها ۷ درصد آن‌ها جنگل‌های دست‌کاشت هستند. با وجود تلاش‌ها، متأسفانه سالانه حدود ۱۰ میلیون هکتار از جنگل‌های جهان از بین می‌رود که این آمار زنگ خطری جدی برای آینده زمین است.

این مسئول با اشاره به وضعیت نگران‌کننده جنگل‌های کشور افزود: تنها ۷/۸ دهم درصد از سطح ایران را جنگل‌ها پوشش می‌دهند، که در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر رقم بسیار پایینی است، و از نظر کیفیت نیز، شرایط اقلیمی، وابستگی‌های سنتی، ریزگردها و دیگر عوامل محیطی موجب تضعیف شدید اکوسیستم‌های جنگلی شده‌اند.

مشاور رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه براساس تحقیقات علمی، در ۵۰ سال اخیر، متوسط ارتفاع درختان زاگرس چهار متر کاهش یافته است و زادآوری جنسی درختان تقریباً متوقف شده است، گفت: پوشش تاج درختان به طور قابل‌توجهی کاهش یافته و بیش از ۶۰ درصد جنگل‌های زاگرس از نظر تاج‌پوشش در وضعیت بحرانی قرار دارند.

شعبانیان ادامه داد: مطالعات نشان می‌دهد که تنوع ژنتیکی برخی گونه‌های زاگرس هنوز حفظ شده و امیدهایی برای احیای این مناطق وجود دارد، اما فرسایش ژنتیکی در بسیاری از نقاط محسوس است. و امروز با پدیده‌ای فراتر از زوال درختی، با عنوان «زوال اکوسیستم زاگرس» روبه رو هستیم.

وی با تأکید بر اینکه راهکار مقابله با این بحران‌ها، مدیریت مشارکتی است، مطرح کرد: کشورهایی که تجربه مشابهی داشته‌اند، با تکیه بر مدیریت مشارکتی توانسته‌اند پوشش جنگلی خود را طی یک دهه تا ۳ درصد افزایش دهند که بیش از ۸۰ درصد آتش‌سوزی‌ها در این کشورها با چنین مدیریتی کاهش یافته است.

مشاور رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور خاطرنشان کرد: اکوسیستم جنگل بسیار پیچیده‌تر از مزارع کشاورزی است و برای هر تصمیم باید مطالعات دقیق علمی صورت گیرد.

وی تاکید کرد: ما فرصت اشتباه نداریم و باید با بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی، فنی و مشارکت مردمی، آینده‌ای پایدار برای زاگرس و منابع طبیعی کشور رقم بزنیم.