معاون تحقیقات کنترل و گواهی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال:
فصل جابه‌جایی نهال با تغییرات اقلیمی عقب افتاد / تأکید بر خرید نهال استاندارد از نهالستان‌های مجوزدار
بنابراظهارات عبدالرضا کاوند ثبت و گواهی بذر و نهال، با وجود قرار گرفتن در روزهای ابتدایی آذر، به‌دلیل نرسیدن دما به حد لازم و خزان‌نشدن کامل بسیاری از نهال‌ها، فصل استاندارد برداشت و جابه‌جایی نهال‌های ریشه‌لخت در سال جاری با تأخیر آغاز شده است.
تهران–ایانا– به گفته معاون تحقیقات کنترل و گواهی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال با کاهش دما و رسیدن درجه حرارت به حوالی صفر و زیر ۷ درجه، رشد نهال‌ها متوقف شده، برگ‌ها خزان کرده، جوانه‌ها به خواب رفته و نهال در دوره رکود فیزیولوژیک قرار می‌گیرد
عبدالرضا کاوند در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا در این باره بیان کرد: «بهترین زمان برداشت و جابه‌جایی نهال‌های ریشه‌لخت از آغاز خزان و ورود نهال به خواب زمستانه تا پیش از تورم جوانه‌هاست؛ بازه‌ای که معمولاً در ایران از اواسط آبان و اوایل آذر آغاز شده و تا اواخر اسفند یا اوایل فروردین سال بعد ادامه دارد.»
او با اشاره به تغییرات اقلیمی سال جاری، افزود: «با وجود قرار گرفتن در روزهای آغازین ماه آذر، افت دما به‌حد انتظار نرسیده و بسیاری از نهال‌های میوه هنوز به‌طور کامل خزان نکرده‌اند؛ بنابراین آغاز فصل جابه‌جایی نهال‌های ریشه‌لخت با تأخیر همراه شده است.»
او تأکید کرد: «نهال‌های گلدانی به دلیل قرار داشتن ریشه در بستر کشت، قابلیت جابه‌جایی در تمام فصول سال را دارند؛ اما نهال‌های ریشه‌لخت تنها در دوره رکود فیزیولوژیک باید منتقل شوند.»
معاون مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال با ارائه توصیه‌های فنی به نهالستانها و باغداران، گفت: «جابه‌جایی نهال ریشه‌لخت پیش از آغاز خواب فیزیولوژیک، استقرار نهال در محل جدید را با مشکل مواجه و میزان افت آن را افزایش می‌دهد؛ ناظران این مؤسسه در سراسر کشور موظف به پایش وقوع رکود فیزیولوژیک و خزان کامل نهال‌ها در نهالستانها هستند تا برداشت و جابه‌جایی فقط در شرایط استاندارد انجام شود و رعایت اصول بهداشتی هنگام برداشت، شست‌وشوی محیط ریشه، ضدعفونی و بسته‌بندی نهال نیز از الزامات فنی است.»
کاوند با بیان این‌که یکی از نکات حساس در جریان برداشت، جلوگیری از تداخل فیزیکی ارقام است، افزود: «ارقام و پایه‌ها از نظر نیاز سرمایی، نیاز به گرده‌افشان و تراکم کشت ویژگی‌های متفاوتی داشته و هرگونه اختلاط آن‌ها مشکلات جدی برای باغداران ایجاد خواهد کرد.»
او همچنین توصیه کرد: «خریداران پیش از تهیه نهال از نهالستان‌های مجوزدار، فهرست تولیدکنندگان دارای مجوز را در سایت موسسه به آدرس www.spcri.ir مشاهده کنند و هنگام مراجعه، مجوز رسمی نهالستان را رؤیت و از ناظران منطقه اطلاعات تکمیلی را برای تهیه نهال استاندارد و شناسه‌دار دریافت کنند.»
کاوند درباره خرید نهال در فضای مجازی هشدار داد و گفت: «شبکه‌های اجتماعی فرصت خوبی برای معرفی نهالستان‌های مجوزدار و تولیدات آن‌ها فراهم کرده، اما خریداران باید پیش از هرگونه پرداخت وجه، صرفاً در محل نهالستان و با مشاهده حضوری نهال خرید خود را انجام دهند؛ سابقه خریدهای غیرحضوری در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد افراد سودجو با ایجاد صفحات تبلیغاتی موجب خسارت به باغداران شده‌اند.»
معاون مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در توضیح نحوه نظارت این مؤسسه بر تولید نهال بیان کرد: «پس از ثبت درخواست تولیدکننده و بررسی شرایط آب، خاک و امکانات، در صورت دارا بودن شرایط، مجوز تولید صادر می‌شود؛ نظارت مؤسسه در طول دوره دوساله تولید نهال پیوندی ادامه دارد و در مراحل مختلف، ضوابط کمی و کیفی پایش می‌شود.»
او ادامه داد: «نهایتاً تنها نهال‌هایی که شناسه‌دار بوده و همه اطلاعات پایه، رقم، مجوز تولیدکننده و جغرافیای تولید روی شناسه درج شده باشد، اجازه عرضه دارند؛ اگرچه نظارت مؤسسه بر شبکه عرضه نهال مسئولیت رسمی این نهاد نیست، اما با همکاری صنوف کشاورزی و دیگر دستگاه‌ها تلاش می‌شود نظارت بیشتری در این بخش اعمال شود.»
کاوند با توضیح این‌که چیزی به نام مجوز حمل نهال در مقررات موسسه وجود نداشته و تنها گواهی لازم برای انتقال نهال بین مناطق مختلف، گواهی بهداشت نباتی است که توسط سازمان حفظ نباتات صادر می‌شود، گفت: «کمیته‌های فنی نهال در استان‌ها نیز در این باره با سازمان حفظ نباتات همکاری دارند.»
او با اشاره به این‌که از سال گذشته آمار تولیدات نهالستان‌های مجوزدار به تفکیک پایه و رقم در سامانه مؤسسه و همچنین سامانه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قابل مشاهده است، افزود: علاوه بر این، نهال‌های استاندارد دارای شناسه‌هایی هستند که به‌صورت برچسب روی نهال یا بسته‌های نهال الصاق شده و روی آن‌ها اطلاعات کامل تولیدکننده، مشخصات پایه و رقم و محل تولید درج شده است.»
کاوند ادامه داد: «یک بارکد الکترونیکی نیز روی شناسه افزوده شده تا خریداران با استفاده از گوشی هوشمند بتوانند اطلاعات نهال را مشاهده کنند؛ بانک اطلاعات شناسنامه‌های الکترونیک نهال‌ها در مؤسسه ذخیره و سال‌ها نگهداری می‌شود و این اطلاعات در آینده می‌تواند برای شناسنامه‌دار کردن باغ‌ها نیز مورد استفاده قرار گیرد.»
او درباره پایه‌ها و ارقام جدید دارای مجوز جابه‌جایی توضیح داد: «با توجه به تنوع اقلیم کشور، مجموعه‌ای از پایه‌های مقاوم، متحمل و نیمه‌متحمل از جمله پایه‌های متحملی مانند جی‌اف و جی‌ان و پایه‌های مقاومی همچون نماگارد در نهالستان‌های تحت نظارت وجود دارد؛ باغداران باید با توجه به میزان آب در اختیار، نوع تنش‌های محتمل و ویژگی‌های منطقه‌ای، با مشاوره کارشناسان باغبانی اقدام به انتخاب پایه و رقم کنند.»
کاوند با تأکید بر این‌که نهال موتور محرکه باغ و مهم‌ترین نهاده برای احداث آن است و باغداری سرمایه‌گذاری بلندمدت محسوب می‌شود؛ خاطرنشان کرد: «باغداران باید به همان میزان که برای آماده‌سازی زمین، تأمین آب، تصحیح و یکنواخت کردن هزینه می‌کنند، در انتخاب و خرید نهال نیز دقت و زمان کافی صرف کنند.»
او با بیان این‌که باغداران لازم است با مشاوران، ناظران فنی و نهالستان‌های مجوزدار مشورت کرده و نهال را از منابع معتبر و شناسه‌دار تهیه کنند، افزود: «زیرا نهال استاندارد و سالم می‌تواند حداقل ۳۰ درصد عملکرد باغ را نسبت به باغ‌هایی با آلودگی و نهال نامرغوب افزایش دهد؛ انتخاب نهال استاندارد نه‌تنها پایه‌گذاری باغ‌های جدید، بلکه اصلاح باغ‌های موجود را نیز تسهیل کرده و بدون افزایش سطح، بهبود عملکرد را به همراه خواهد داشت.»
خبرنگار: شهرزاد مسعودی
دیدگاه تان را بنویسید