بخش کشاورزی و تندباد کرونا

عبدالحسین طوطیایی - پژوهشگر کشاورزی

کرونا واژه‌ای است که این روزها از هر کلمه دیگری بیشتر به گوش می‌رسد. توصیه‌های پزشکی مرتباً بر سکونت هر چه بیشتر افراد در منازل و حداکثر اجتناب از حضور در فضای خارج از خانه‌ها تأکید دارد. بسیاری از واحد‌های تولیدی و تجاری به تأسی از این توصیه‌ها به حالت تعطیل یا فعالیت حداقلی ناگزیر شده‌اند اما در این فوریت‌ها، برای صیانت از حدود پنج میلیون بهره بردار بخش کشاورزی و نیز حمایت از تولید محصولات آنها، راهکار‌های متناسبی پیش‌بینی نشده است. آنها با گیاهانی سرو کار دارند که در مراحل مختلف رشد و نمو خود نه به تعطیلات مندرج در تقویم‌ها ونه به سرایت مخاطره‌آمیز ویروس کرونا اعتنایی دارند.

بخش کشاورزی در بسیاری از بحران‌های طبیعی از قبیل تنش‌های اقلیمی، سیل، توفان‌های سهمگین و حتی در نوسانات اقتصادی از قبیل کاهش ارزش پول ملی یا رشد اقتصادی ناشی از درآمد نفت، در مقایسه با دیگر بخش‌های اقتصادی کشور بی‌دفاع است. اما بی‌گمان در برابر تندباد کرونا و دراین آماده باش عمومی نهاد خدماتی ناشی از آن، در غربتی باورنکردنی به انزوا رفته است. وقتی توصیه می‌کنیم که مردم در خانه‌های خود بمانند آیا می‌توانیم به آنان بگوییم از خوردن غذا هم خود را محروم نمایند؟ آیا می‌توانیم به محصول برنج پیشنهاد کنیم که برنامه نشاکاری خود را به‌دلیل خطر ابتلای کشاورزان به بیماری، دو ماه به تأخیر بیندازد و بسیاری پرسش‌هایی که برای آنها متأسفانه پاسخ مثبتی وجود ندارد. پرسش مهمتر این است که اگر کشاورزان در معرض این بیماری قرار گیرند چه منابع و کانون‌هایی آنها را مورد پایش و درصورت خسارت، مورد پوشش حمایتی خود قرار می‌دهد؟ یا اگر کشاورزانی ناگزیر شدند در ضرورت‌های زمانی مشخص به فعالیت صحرایی خود بپردازند چه نهادی پیشگیری‌های احتمالی را در برنامه‌ریزی قرار می‌دهد؟ بدون تردید در بین گروه‌های مختلف بهره برداران بخش کشاورزی، آنان که به‌طور کامل یا تکمیلی به حرفه دامداری اشتغال دارند در معرض آسیب‌های بیشتری هستند. آیا برای این گروه از مشاغل پرخطر و دراین شیوع کرونا، تمهیدات مناسبی اندیشیده شده است؟ به‌طور قطع وزارت جهاد کشاورزی خود را موظف می‌داند که در این فضای ملتهب که صادرات و واردات نهاده‌‌ها و محصولات و حتی ترابری داخل کشور تحت‌الشعاع محدودیت‌های ناشی از این اپیدمی قرار گرفته است، حداکثر مساعی خود را به کار بگیرد. اما این آماده باش متولی بخش، آن هنگام بدرستی به انجام می‌رسد که سایر دستگاه‌های تسهیلگر و حمایت‌کننده هم بتوانند با آن هماهنگ باشند. برای چنین هماهنگی همه ما به یک درک همگانی نیاز داریم. درک آن‌که نقش کشاورزان دراین بحران کرونا، حیاتی است.