اهم دستاوردهای دولت دوازدهم در بخش کشاورزی
دکتر عبدالمهدی بخشنده
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی
به رغم اعمال شدیدترین تحریمها در سالهای اخیر و از سویی بروز تنشهای محیطی و شرایط سخت تولید به دلیل شرایط اقلیمی کشور، بخش کشاورزی توانست با اهتمام نسبت به حفظ و صیانت از منابع طبیعی و آب و خاک، توسعه صادرات و مدیریت بازار، توسعه صنایع کشاورزی و زنجیرههای ارزش، دانشبنیان و توانمندسازی منابع انسانی، ارتقای بهرهوری عوامل و منابع تولید و صرفهجویی در مصرف آب کشاورزی با افزایش مستمر تولید و ارتقای امنیت غذایی و خودکفایی در برخی از محصولات اساسی، امنیت و اقتدار کشور را ارتقا داده و به استقلال کشور کمک نماید. به لطف خدا و با تلاش کشاورزان عزیز، همه ذینفعان و حمایت تمامی مسئولین بویژه مقام معظم رهبری، ریاست محترم جمهوری، دولت، مجلس، نمایندگان محترم و با مدیریت راهبردی در وزارت متبوع، بخش کشاورزی به جایی رسیده که تولیدات آن نسبت به سال1392 بیش از 25 میلیون تن و به طور متوسط سالانه حدود 4 میلیون تن افزایش یافته است. حدود 90 درصد از ارزش مواد غذائی مورد نیاز و بیش از 20 درصد اشتغال مولد و صادرات غیرنفتی را تأمین نموده و نرخ رشد ارزش افزوده آن در شرایط سخت اقتصادی کشور همواره مثبت بوده و در مواردی جبران رشد منفی سایر بخشها را نموده تا نرخ رشد سایر بخشها را جبران نموده و نرخ رشد اقتصاد کشور را مثبت نماید. براساس آخرین آمار منتشره نرخ رشد ارزش افزوده در بهار سال جاری مواد خام تولیدی بخش حدود 6.5 درصد رشد داشته است و با احتساب کسب و کارهای مرتبط با بخش کشاورزی، این بخش حدود 32.5 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص داده و بدین جهت نقش شایان توجهی در فرآیند توسعه ملی ایفا مینماید. کسری تراز تجاری کشاورزی و غذا از حدود منفی 8.1 میلیارد دلار در سال 1392 به نصف و به حدود منفی 4 میلیارد دلار کاهش یافته است و این به معنای کاهش 4 میلیارد دلار خروج ارز از کشور میباشد. این رشد و دستاوردها وقتی اهمیت بیشتری پیدا مینماید که مطالعات نشان میدهد شاخص بهرهوری بخش کشاورزی در دولت تدبیر و امید 20 درصد اضافه شده است.
خوداتکایی گندم با وجود کاهش بیش از نیم میلیون هکتار از سطح کشت، نهادینه شده و در چهار سال اخیر استمرار یافته است و نام کشور از لیست واردکنندگان و بهعنوان دومین واردکننده گندم در جهان حذف شد و نان سفره مردم عزیز کشورمان با دسترنج هموطنان کشاورز خودشان تامین گردید.
با توسعه کشت پاییزه چغندرقند و افزایش بهرهوری نیشکر، تولید شکر در سال گذشته به بیش از 2 میلیون تن رسید. با برنامهریزی صورت گرفته و تمهیدات ایجاد شده و با توسعه کشت دانههای روغنی، خوداتکایی 50 درصدی در ریل خود قرار گرفته و نوید عملی آن در بلند مدت را میدهد.
با حمایت از تشکلهای تولیدی و خدمات مولد و با تأکید بر ایجاد زنجیرههای ارزش، حدود 15 میلیون تن به ظرفیت صنایع تبدیلی و تکمیلی و فرآوری محصولات کشاورزی اضافه شد و این ظرفیت به 52 میلیون تن و ظرفیت سردخانهای کشور به 5/4 میلیون تن رسید.
کشت محصولات گلخانهای به بیش از 15 هزار هکتار رسیده است که نقش زیادی در کاهش مصرف آب ، افزایش تولید، اشتغال قابل توجه فارغالتحصیلان دانشگاهی و آزادسازی عرصه قابل توجهی زمین نیز شده است که این اراضی به تولید سایر محصولات راهبردی اختصاص خواهد یافت.
از سال 1392 توسعه پرورش میگو و سایر آبزیان در دستور کار قرار گرفت و 163 هزارتن به تولیدات پرورشی اضافه شد. پرورش میگو با 33 هزارتن افزایش به 47 هزارتن رسید. پرورش ماهی در دریا به عنوان یک فناوری نوین در کشور پایه گذاری و مورد اهتمام جدی قرار گرفته است.
با رویکرد ارتقای بهرهوری عوامل و نهادههای تولید در سالهای اخیر، در مجموع در بیش از یک و نیم میلیون هکتار از اراضی کشور شبکههای آبیاری و زهکشی و سیستمهای نوین آبیاری اجرا گردیده که در طول سه دهه گذشته بیسابقه بوده است. فاز اول طرح 550 هزار هکتاری توسعه شبکههای آبیاری و زهکشی در استانهای خوزستان و ایلام، در سطح 300 هزار هکتار به اتمام رسید. علاوه بر آن عملیات اجرای این شبکهها در سطح 240 هزار هکتار در یازده استان مرزی با پیشرفت 96 درصد در دست اجرا است. اجرای پروژههای46 هزار هکتاری طرح آبرسانی دشت سیستان با پیشرفت بالای 85 درصد از جمله دستاوردهای بخش کشاورزی است.
برای حفظ و صیانت از منابع طبیعی کشور با مشارکت مردم و سازمان های مردم نهاد، در بیش از دویست هزار هکتار از این عرصه ها، جنگلکاری صورت گرفته و بیش از 200 میلیون اصله نهال تولید شده است. همچنین بیش از یک میلیون هکتار تحت پوشش عملیات آبخیزداری قرارگرفته است. در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه بیش از ده هزار هکتار جنگلکاری شده و احیاء و بازسازی بیش از 900 هزارهکتار از کانونهای بحرانی شنزار و نمکزار این حوضه در دست انجام است. همچنین تهیه و اجرای طرح مقابله با گردوغبار در سطح 60 هزار هکتار در جنوبشرق اهواز در استان خوزستان و کانون های فرسایش بادی جازموریان در سطح 700 هزار هکتار با مشارکت بخش خصوصی در حال اجرا است.
بدیهی است تمامی این دستاوردها در شرایطی حاصل شده است که کشور تحت شدیدترین تحریمهای اقتصادی دوره معاصر قرار داشته است و این مهم دستیافتنی نبود و پایدار نمی ماند مگر با همت و تلاش رزمندگان خط مقدم تولید که همانا تولیدکنندگان سختکوش و فداکار بخش کشاورزی و غذای کشور می باشند.
دیدگاه تان را بنویسید