عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور:
حمایت از خشکه کاری برنج با بستههای ترویجی
هر رقم و یا هر روشی را که دولت یا تحقیقات بخواهد آن را ارائه بدهند، لازم است که به همراه بستههای حمایتی و ترویجی مانند تسهیلات، خرید تضمینی و غیره ارائه شود تا بتواند توسط کشاورز پذیرفته شود.
خشکه کاری برنج روشی است که در آن برنج را مانند گندم کشت میکنند، در واقع در این روش برخلاف روش سنتی کشت برنج که مصرف بالای آب را به علت غرقابی بودن در پی داشت میزان آب مصرفی تقریبا به نصف میرسد. بهبود بیلان آبی و افزایش بهرهوری آب به میزان قابل توجه یکی از فواید این روش کشت است. علاوه به فواید خشکه کاری که به گفته کارشناسان شامل افزایش راندمان آبی، کاهش زمان کشت، از بین بردن علفهای هرز و کاهش بیماریهای برنج میشود با در نظر گرفتن ممنوعیت کشت برنج در استانهایی به غیر از مازندران و گیلان، این روش میتواند تا حدودی به اصرار و علاقه برنجکاران سایر استانها به کشت برنج و همچنین به بر طرف کردن نیاز کشور کمک کند. تا به حال خشک کاری برنج به طور آزمایشی و در مراحل تحقیقاتی در استان گلستان انجام شده است.
غلامرضا خانکشی پور عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور در گفتوگو با خبرنگار گروه کشاورزی ایانا در باره این روش کشت، گفت: «تحقیقات مربوط به خشکه کاری برنج در حدود یک دهه قبل انجام شده و ارقام مقاوم به خشکی و مناسب این روش تعیین شده است و همچنین در پی آزمایشهای تطبیقی صورت گرفته تعیین میشود که کشت به روش خشکهکاری در کدام استانها و مناطق میتواند انجام شود. این روش تا به حال در استانهای خوزستان، گلستان و برخی مناطق مازندران موفقیت آمیز بوده است.»
او ادامه داد: «وقتی میزان مصرف آب را کاهش میدهیم، مسلما این مساله بر کیفیت و کمیت بیتاثیر نخواهد بود. بازار مصرف تفاوتهای موجود را رصد میکند. اگر روش کشت عوض شود صرفه اقتصادی برای کشاورز مد نظر قرار میگیرد. لازم است این را بدانیم که خشکه کاری برای شرایط خاص و رقمهای خاصی توصیه میشود. در واقع در شرایطی که به دلیل محدودیت منابع آبی نمیتوان برنج کاری را انجام داد، به جای آن که کشت برنج را متوقف کنیم روش جایگیزین آن یعنی خشکه کاری، برای مناطق و ارقام خاص پیشنهاد میشود.»
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور، در ارتباط با پذیرش و یا عدم پذیریش کشاورز در قبول این روش گفت: «ارقام پرمصرف به کشاورز اعلام میشود. 40 رقم پرمصرف معرفی شده و در گیلان عملکرد برخی از این ارقام پربازده تا 10 تن افزایش داشته، اما نکته قابل تامل این است که به علت اینکه این ارقام نسبت به رقمهایی چون هاشمی و علی کاظمی کیفیت کمتری دارند، کشاورز ترجیح میدهد، ارقام شناخته شده را بکارد تا بتواند به خوبی آن را بفروشد.»
خانکشی پور با بیان این نکته که نمیتوان به جای کشاورز تصمیم گرفت و یا رقمی را به او دستوری اعلام کرد، گفت: «هر رقم و یا هر روشی را که دولت یا تحقیقات بخواهد آن را ارائه بدهند، لازم است که به همراه بستههای حمایتی و ترویجی مانند تسهیلات، خرید تضمینی و غیره ارائه شود تا بتواند توسط کشاورز پذیرفته شود. به طور مثال رقم گوهر رقم بسیار خوبی است و توسط کشاورزان هم کاشته شد، اما زمانی که فروش محصول فرا رسید رقم هاشمی و علی کاظمی به علت کیفیت بالاتر و اینکه در میان مصرف کنندگان شناخته شده است، به فروش رسید و رقم گوهر نتوانست نقش پررنگی در بازار فروش داشته باشد، به همین علت سال بعد کشاورز گوهر نکاشت. لازم است که دولت با بستههای حمایتی کشاورز را حمایت کند.»
این استاد دانشگاه اعتقاد دارد خشکه کاری روشی است که در شرایط کمبود آب و هنگامی که کشاورز با مشکل تامین منابع آبی مواجه است، میتواند جایگزین نکاشتن برنج شود. در این روش برنج در مناطق و با ارقام خاص کشت میشود.