فرصت طلایی برای کشاورزی

 با این‌وجود سال 97 با شعار حمایت از کالای ایرانی آغاز شد. مسئله‌ای که پیش از این نیز، با تعطیلی کارخانه‌های ایرانی که همدردی ایرانیان را در فضای مجازی با خود همراه کرده بود، مدتی بر سر زبان‌ها افتاد و در راستای فرهنگ‌سازی آن اقدامات تبلیغاتی صورت گرفت. این موضوع حتی با هشتگ حمایت از تولید ایرانی در فضای مجازی دست‌به‌دست شد که سعی در تشویق مردم داشت.

در این میان می‌توان به نکته‌ای توجه کرد که در فرهنگ‌سازی‌ها کمتر به آن توجه شده است. بررسی‌ها حاکی از آن است که حمایت از تولیدات داخلی در بخش کشاورزی، یکی از حوزه‌هایی است که با دست باز می‌توان روی آن متمرکز شد و حتی گلایه نبود کیفیت در تولیدات ایرانی را هم در آن حس نکرد، زیرا محصولات کشاورزی ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار هستند و می‌توان این موضوع را از نارضایتی مصرف‌کنندگان با دیدن میوه‌های وارداتی در سطح شهر دید. اعتمادی که مردم به محصولات کشاورزی ایرانی دارند، آن‌قدر قابل دفاع است که به اعتقاد کارشناسان، می‌توان از فرصت نام‌گذاری سال جاری با نام حمایت از کالای ایرانی، از این موضوع برای بهبود حمایت از تولیدات داخلی بخش کشاورزی استفاده کرد.

آن طوری که علی ایران‌پور، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی به خبرنگار «خبرگزاری ایانا» می‌گوید: «در چند سال اخیر نام‌گذاری سال نو بر اساس اقتصاد و معیشت خانواده‌های ایرانی انتخاب شده. با توجه به اینکه شعار سال 97 حمایت از تولیدات داخلی است، می‌توان به‌خوبی از این فرصت استفاده کرد و از این موضوع به نفع بهبود تولیدات داخلی کشاورزی بهره برد.»

او یادآوری می‌کند که «ایران کشوری با اقلیم متنوع است که ظرفیت و پتانسیل بالایی در زمینه کشت محصولات کشاورزی متفاوت دارد. در نتیجه لازم است برنامه جامعی تنظیم شود تا بتوان نگاه مسئولان و مردم را به سمت تولیدات داخلی جلب کرد.»

همواره بسیاری از تولیدکنندگان داخلی در بخش کشاورزی از بازاریابی و عرضه نادرست و بدون برنامه محصولات کشاورزی انتقاد دارند، اما باوجوداین گله‌ها قدمی برای بهبود شرایط برداشته نشده است.

ایران‌پور درباره  این انتقادات می‌گوید: «تلاش برای عرضه بهتر و سازمان‌یافته‌تر محصولات کشاورزی به بازار باید جدی صورت بگیرد. مهم‌ترین گام در این راستا جلوگیری از واردات بی‌رویه است. چراکه باید از واردات محصولاتی که در داخل کشور پتانسیل و ظرفیت کشت آن وجود دارد جلوگیری کرد.»

او اشاره می‌کند: «حوزه کشاورزی زیربنای توسعه کشور است. لازم است مسئولان کنترل و نظارت بیشتری برای عرضه محصولات داشته باشند چراکه محصولات کشاورزی در ایران دارای کیفیت مناسب و قابل رقابت با تولیدات خارجی هستند.»

حمایت دولت از بخش کشاورزی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر

سیاست حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در بخش کشاورزی یکی از موضوع‌های مهم و اساسی است که نه‌تنها در ایران، بلکه در تمام نقاط دنیا نیز اثر مثبتی بر شاخص امنیت غذایی دارد.

طبق بررسی‌های صورت‌گرفته در دو سال اخیر، به ازای هر یک واحد افزایش درصد حمایت از تولیدکننده، مقدار شاخص امنیت غذایی 0.177 درصد افزایش خواهد یافت. این نکته اهمیت حمایت از بخش کشاورزی و تولیدات داخلی را به‌خوبی به نمایش می‌گذارد.

اشتغال‌زایی در پی خرید تولیدات داخلی

همچنین رونق در فروش محصولات کشاورزی می‌تواند یکی از محورهای مناسب در راستای اشتغال‌زایی باشد. اگرچه آمار نشان می‌دهد در سال‌های اخیر سهم شاغلان بخش کشاورزی از کل اشتغال کشور، روند نزولی را طی کرده است.

متأسفانه این روند نزولی در حالی بهوجود آمده که مانور بیش از حد انتظار محصولات وارداتی کشاورزی به‌ویژه محصولات باغی در کشور، درآمد کشاورزی را فلج و ریشه اشتغال‌زایی در این حوزه  خشک می‌کند.

گفتنی است، بخش کشاورزی به‌شدت نیاز به کاهش واردات و نیز تخصص بازاریابی مناسب و اصولی برای فروش بیشتر تولیدات خود دارد تا در سایه رونق گرفتن عرضه، اشتغال‌زایی به‌ویژه در مناطق روستایی جانی دوباره بگیرد.

واردات آفت تولیدات کشاورزی

یکی از بهانه‌هایی که در زمینه توجیه واردات بی‌رویه محصولات کشاورزی به کشور وجود دارد، مسئله مشخص نبودن میزان تولیدات کشاورزی است. همچنین موضوع تنظیم بازار ترفند دیگری است که راه را برای واردکنندگان هموار کرده. موضوعات عنوان شده ازجمله مواردی است که سال‌ها در سایه آن‌ها، واردات محصولات کشاورزی منطقی جلوه داده شده؛ منطق غیرقابل قبولی که در سال‌های گذشته ضربه‌های مهلکی را به کشاورزان ایرانی وارد کرده و در صورت ادامه داشتن، شعار حمایت از تولیدات داخلی را نیز خدشه‌دار خواهد کرد.

در سال‌های اخیر واردات محصولات باغی به کشور در حالی رخ داده که تولید‌کنندگان داخلی از روی دست ماندن محصولاتشان گلایه دارند و همواره برای اینکه محصولاتشان روی دست‌شان نماند و از تولیدشان سودی ببرند، ناچار هستند محصولات خود را با قیمت‌های ناچیز به دلالان بفروشند. این در حالی است که بخش کشاورزی یکی از حوزه‌هایی است که حتی در دوران تحریم‌ها توانست موفق‌تر از سایر بخش‌ها عمل کند و با وجود اینکه کشور می‌توانست از این پتانسیل استفاده و بیشتر روی حمایت از بخش کشاورزی تمرکز کند و صادرات خود را در این زمینه افزایش دهد، اما متأسفانه رویداد بزرگی در این زمینه رخ نداد و این فرصت نیز با سیاست‌های نادرست سوزانده شد و فرصت حمایت از تولید محصولات کشاورزی در داخل کشور به واردات این محصولات به بهانه تنظیم بازار تبدیل شد و حمایت‌ها را کمرنگ کرد./