شناسایی دو هزار و ۵۰۰ گونه گیاه دارویی در کشور

به گزارش خبرنگار ایانا در استان کردستان، گیاهان دارویی همچون طلایی زیر خاک مناطق متعددی از کشور و مخصوصا کردستان هستند که در صورت مدیریت و بهره وری صحیح می تواند ظرفیت ویژه ای برای اقتصاد استان و حتی کشور باشند.

 وقتی سخن از اقتصاد است، همواره ظرفیت هایی همچون نفت، معدن و صنایع معروف مطرح می شود اما در این میان صنایعی کم تر شناخته شده و شاید بتوان گفت کمتر توجه شده ای است که اگر کمی بهتر مدیریت شود، می تواند وزنه ای برای اقتصاد کشور باشد که بین این صنایع، گیاهان دارویی جایگاه ویژه ای دارد.

صنعتی که در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان توانسته جای خود را بیابد و مصرف آن جای مصرف داروهای شیمیایی را به مقدار زیادی گرفته است اما در کشور ایران که طب سنتی و طب اسلامی در آن جایگاه ویژه ای دارد، گیاهان دارویی نتوانسته به بهره وری مناسبی برسد چه برسد به اینکه سهم درخور شایسته ای در صنعت صادرات داشته باشد.

گیاهان دارویی، یک سوم داروهای مورد استفاده در جهان

به گفته رئیس انجمن گیاهان دارویی کشور، گیاهان دارویی یک سوم داروهای مورد استفاده در جوامع انسانی را به خود اختصاص داده‌اند و سهم تجارت جهانی از محصولات گیاهی دارویی حدود ۱۲۴ میلیارد دلار و سهم کشور ما از این میزان ۴۴۰ میلیون دلار است که می‌توان گفت ۰.۴ درصد از کل سهم تجارت جهانی در حوزه گیاهان دارویی مربوط به کشور ما است.

 در حال حاضر حدود دو هزار و ۵۰۰ گونه گیاه دارویی در کشور شناسایی شده است که با توجه به این تنوع بالا و اقبال به گیاهان دارویی در کشورهای سراسر جهان، این صنعت را می توان موقعیتی برای ارزآوری دانست.

 امروزه بیشتر مردم جامعه  ترجیح می دهند که عصاره گیاهان را برای درمان دردهای خود بکار گیرند و این را می توان به خوبی در زمان شیوع کرونا مشاهده کرد که میزان مصرف گیاهان دارویی در بین مردم چقدر افزایش پیدا کرد.افزایش تمایل مردم به استفاده گیاهان دارویی و پرهیز از مصرف داروهای شیمیایی، وجود شرایط محیطی مطلوب، تنوع زیاد گونه های گیاهی و مرزی بودن استان کردستان از جمله ظرفیت های مهم کشت و توسعه گیاهان دارویی در این منطقه است.

 ظرفیت های فراوان طبیعی اعم از وجود، آب، خاک و هوای مناسب و همچنین وجود شرکت های دانش بنیان بخش کشاورزی موجب شده کردستان یکی از استان های مستعد کشور در کشت گیاهان دارویی باشد و علاوه بر این  عالمان و حکیمان زیادی هم در این منطقه رشد و نمو کردند که علم آنها در خصوص گیاهان دارویی تا به امروز هم در داخل و هم خارج از کشور زبانزد خاص و عام است.

 نبود اعتبار مانع بزرگ سر راه توسعه گیاهان دارویی

مجری طرح ملی گیاهان دارویی سازمان جهاد کشاورزی کردستان با اشاره به اینکه بسیاری از گونه های گیاهان دارویی با شرایط آب و هوایی استان سازگار هستند، گفت: حدود ۲۰ گونه شاخص از گیاهان دارویی شناسایی و به منظور تجارت استانی، کشوری و حتی جهانی آن در استان  کشت شده است.

 محمد مرادی از افزایش سطح کشت گیاهان دارویی و استقبال کشاورزان استان به کشت این نوع از گیاهان اشاره کرد و افزود: میزان سطح زیرکشت گل محمدی در استان از ۲۹ هکتار به ۱۷۱ هکتار در سال جاری افزایش پیدا کرده است.

 مرادی با اشاره به اینکه همه شرایط لازم برای کشت گیاهان دارویی در این استان فراهم است، اظهار داشت: تنها مشکلی که در این رابطه وجود دارد به کمبود اعتبارات بر می گردد که مانعی بر سر راه توسعه کشت گیاهان دارویی در استان شده است.

 وی اضافه کرد: گونه های گیاهان دارویی که در گذشته کشت شده از بازار پسندی بالایی برخوردار نبودند به همین دلیل امروز از گونه های اصلاح شده که دارای کیفیت بالاتر و بازارپسندی بیشتری هستند استفاده می شود.

 توسعه کشت گیاهان دارویی در اراضی ملی کردستان

طاهر کرمی معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری هم گفت: در سال ۹۸ از محل صندوق توسعه ملی ۶ میلیارد تومان اعتبار از دو بخش بیولوژیک جنگل و مرتع به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان تخصیص داده‌شده که ۴ میلیارد تومان آن جهت توسعه جنگل‌های سطح استان در مساحت هزار و ۴۰۰ هکتار هزینه شده است

 کرمی افزود: دو میلیارد تومان هم در بخش بیولوژیک مرتع جهت انجام فعالیت‌های کپه کاری، نصب آبشخورشرب دام و توسعه گیاهان دارویی در مساحت حدود ۲۰۳ هکتار انجام شد.

وی با بیان اینکه ۷ میلیارد تومان اعتبار در سال ۹۹ در این خصوص اختصاص داده‌شده اظهار داشت: پیش‌بینی‌شده امسال در ۲۰۰ هکتار از اراضی ملی استان عملیات توسعه گیاهان دارویی با مشارکت مردم انجام شود.

علاوه بر ادارات و سازمان های دولتی متولی تولید و کشت گیاهان دارویی؛ شرکت های دانش بنیان بخش کشاورزی در استان که متشکل از جوانان فارغ التحصیل خوش فکر و توانمند است به حوزه کشت گیاهان دارویی ورود پیدا کردند.

 شرکت پویا کشت و زرع آوینه سنه است که  در راستای حفظ منابع طبیعی و جلوگیری از انقراض گیاهان دارویی از جمله موسیر، به وسعت چند هکتار کشت مکانیزه موسیر را انجام داده است.

 این شرکت دانش بنیان علاوه بر کشت اقدام به برگزاری دوره های آموزشی و ترغیب کشاورزان به کشت گیاهان دارویی می کند و در مراحل مختلف تولید(کاشت، داشت و برداشت) حمایت های مشاوره ای را ارائه می کند و در پایان هم اقدام به خرید محصول کشت شده از کشاورزان خواهد کرد.

 با وجود اقداماتی که از سوی دستگاه های اجرایی و شرکت های دانش بنیان بخش کشاورزی کردستان در خصوص تولید گیاهان دارویی به شیوه های متعدد از جمله کشت بافت انجام شده است  می توان آینده روشنی را برای تولید گیاهان دارویی در این استان متصور شد.