هشدار چمنی «خندوانه» به شهرداری کارگر افتاد!

به نوشته ایسنا،حجت نظری عضو شورای شهرتهران با اشاره به صدور بخشنامه‌ای جدید از سوی سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران از ممنوعیت کاشت چمن در تهران خبر داد و از شهروندان خواست تخلفات را از طریق سامانه ۱۳۷ و ۱۸۸۸ اطلاع‌رسانی کنند. او گفت:‌«نحوه آبیاری فضای سبز تهران و گیاهانی که برای کاشت در فضای سبز تهران انتخاب می‌شوند، همواره انتقادات بسیاری را از سوی کارشناسان و شهروندان برانگیخته‌ است. در همین راستا از همان روزهای اولیه تابستان در این خصوص به مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای شهر تهران تذکر دادیم و از ایشان خواستیم در مورد کاشتِ گیاهانِ نامتناسب با اقلیم تهران به ویژه چمن تجدیدنظر شود و آبیاری این فضاها نیز در زمان‌های مناسبی صورت گیرد».عضو شورای شهر با اشاره به دو بخشنامه‌ای که علی‌محمد مختاری به شهرداران مناطق مدیرعامل سازمان بهشت زهرا، مدیرعامل سازمان میادین میوه وتره‌بار و مدیریت مجموعه اراضی عباس آباد در خصوص نحوه آبیاری فضای سبز ارسال کرده است، گفت:‌ براساس این بخشنامه، آبیاری فضای سبز از سوی پیمانکاران شهرداری از ساعت ۱۸ تا ۶ صبح روز بعد باید انجام شود تا از تبخیر آب و هدررفت آن جلوگیری شود و با پیمانکاران متخلف برخورد می‌شود» او با اشاره به بندهای دیگر این بخشنامه ادامه داد: «براساس این بخشنامه کاشتِ چمن در سطحِ شهر ممنوع شد. همچنین در این بخشنامه تاکید شده که از گیاهان متناسب با اقلیم تهران استفاده شود و دیگر در تهران چمن کاشته نشود».

تصمیم درستی که هر چند کمی دیر گرفته شده، اما همچنان شایسته تقدیر است.

به گزارش ایانا،در چند سال گذشته رسانه ها  و فعالان محیط زیست بارها از نداشتن توجیه مناسب برای چمن کاریهای وسیع در پایتخت به دلیل نیاز به آبیاری فراوان و لزوم مواجهه دقیق با بحران خشکسالی صحبت کردند. مشکلی که ظاهرا تا امروز گوش مدیران مختلف شهرداری تهران به آن بدهکار نبود و همچنان به این شیوه سعی در زیبا سازی ظاهری معابر عمومی پارکهای این کلان شهر داشتند.

البته تلاش مدیریت شهری پایتخت و سازمان بوستان ها و فضای سبز شهر تهران در جهت افزایش سرانه فضای سبز شهری و متعادل کردن نسبت میان سطح فضای سبز به فضای سخت  همچون بتن، آسفالت و... که منجر به افزایش بوستان ها و پارکها شده قابل تقدیر است. ضمن اینکه پیشتر در سال۸۴ کمیسیون زیربنایی هیات دولت طرحی را به تصویب رساند که در آن مقرر شد، پایتخت صاحب ۵۰هزار هکتار کمربند سبز شود و مدیران شهری را مقید به اجرای آن کرد. با این حال به نظر می رسد مسئولان مدیریت شهری تلقی نادرستی از این قانون داشتند و بدون توجه به معضل همیشگی کمبود آب در ایران، چمن کاری را بیش از درختکاری مد نظر قرار دادند.

حال آنکه بهتر بود گونه‎های گیاهی مورد استفاده در بدنه بزرگراه ها از گونه‎های مقاوم و با نیاز آبی حداقل و سازگار با شرایط اقلیم شهر تهران و قابل کاشت در زمینهای شیبدار انتخاب شود که البته در موارد محدودی اجرا شد. با این حال استفاده بی رویه از چمن نیاز به استفاده از آب را بیشتر کرد.  در صورتی که جایگزینی چمن کاری با گیاهان پوششی با نیاز حداقل به آب و درختان و درختچه های مقاوم و ماندگار در پایتخت ضرورت بیشتری دارد.

تاثیر هشدار خندوانه ای؟!

رامبد جوان همیشه در برنامه «خندوانه» دغدغه محیط زیست داشته و بارها مردم را تشویق به استفاده بهتر از منابع طبیعی و مصرف بهینه آب کرده است. ایجاد کمپین «قطره قطره» که به گفته رامبد جوان بیش از 4.5 میلیون عضو دارد، در همین مسیر شکل گرفت که عملکردش در حوزه صرفه جویی آب بازتابهای مناسبی داشته است. گرچه او گاه با ارائه اطلاعات دور از واقعیت در این زمینه، اتهامات بی اساسی نیز به حوزه پرمشقت کشاورزی وارد آورده است(نکته ای که پیش از این به طور مفصل در مطلبی با عنوان «شلیک های کور «خندوانه» ای به بخش کشاورزی » در خبرگزاری ایانا به آن پرداختیم).

با این حال اوایل خرداد ماه امسال گفت و گوی هفته گذشته رامبد جوان با یک حجت میان آبادی، عضو هیات علمی دانشگاه و پژوهشگر هیدروپلیتیک و دیپلماسی آب در بخشی مسئله کاشت چمن در پایتخت را به چالش کشید و هشدارهای گزنده ای را مطرح کرد. هشدارهایی که نوک پیکان آنها به سوی مدیران شهری بود.

این کارشناس چمن کاری های وسیع شهرداری تهران را بدون توجه به شرایط اقلیمی پایتخت اشتباه خواند و آنرا الگو گرفته از کشورهایی در اروپا دانست که نه بحران کم آبی دارند و نه حتی با وجود منابع آبی مناسب و مدیریت حرفه ای آنها، تا این حد به چمن کاری های بی ضابطه می پردازند! صحبتهایی که بازتابهای نسبتا گسترده ای در رسانه ها و در میان مردم داشت.

به نظر می رسد حالا این هشدار در کمتر از یک ماه  واکنشی بجات از سوی سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران داشته است. این سازمان حتی از مردم خواسته موارد تخطی از این قانون در آینده به مسئولان شهری اعلام کنند تا با آنها برخورد صورت گیرد.

بارها در خبرگزاری ایانا با ذکر موارد متعددی از لزوم توجه صدا و سیما به مواردی از این دست در اصلاح الگوی مصرف و تغذیه نوشته ایم و تاثیر گذاری این رسانه را بارها گوشزد کرده ایم. دستورالعمل جدید سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران اگر واقعا در واکنش به هشدارهای کارشناس «خندوانه» صورت گرفته باشد، جا دارد تا برنامه سازان و دست اندرکاران رسانه ملی، روی دیگر نقاط ضعف در این باره هم تمرکز کنند و در تولیدات پرمخاطب خود به آن بپردازند.