تحلیل‌گر مسایل آمریکا:
دوئل تجاری ترامپ، تیشه‌ای به ریشه اقتصاد آمریکا
ایانا- اقتصاد: از آنجایی که تجارت جهانی و نظم کنونی بر پایه کاهش موانع تجاری و یکسان‌سازی بازارها است، سیاست‌های ملی‌گرایانه می‌تواند بر این اصول خدشه وارد کند. چرا که مانع رقابت آزاد بین تولیدکنندگان خواهد شد. از این‌رو حمایت‌هایی که دولت‌ها از تولیدکنندگان داخلی خود انجام می‌دهند، مانند ارائه سوبسید به تولیدکنندگان و افزایش تعرفه‌ها، به صورت نسنجیده در تجارت و اقتصاد دخالت می‌کنند. بنابراین باعث می‌شود که دیگر بازیگران و تولید کنندگان متضرر شوند.
هنوز چیزی از دوئل تجاری رئیس جمهور آمریکا با چین نگذشته که زمزمه‌های جنگ تجاری ترامپ با سایر هم پیمانان تجاری خود به گوش می‌رسد. سوم آوریل سال جاری بود که دونالد ترامپ با انتشار فهرستی که شامل 1300 قلم کالای چینی است، اعلام کرد که با هدف برقراری عدالت تجاری بین دو کشور، بر کالاهای چینی 25 درصد تعرفه وضع می‌کند. رئیس جمهور ایالات متحده اعتقاد دارد، چین با محدودیت‌های غیرتعرفه‌ای مانع از رشد صادرات آمریکا شده. این ادعای ترامپ در حالی مطرح شد که گزینه رعایت نکردن حق مالکیت محصولات تولیدی آمریکا و تولید کپی‌های ارزان قیمت توسط چین، بهانه دیگر او برای وضع تعرفه‌های جدید بود. اما ماجرا به اینجا ختم نشد، یک روز بعد از تهدید ترامپ، چین درصدد مقابله با او برآمد و با انتشار فهرستی که حدود 100 قلم کالای آمریکایی داشت، اعلام کرد که با اعمال تعرفه 20 درصدی بر محصولات آمریکایی تلافی اقدام رئیس جمهور آمریکا را خواهد کرد.
این جنگ تجاری در حالی توسط آمریکا آغاز شده که صندوق بین‌المللی پول به اقدامات دونالد ترامپ اعتراض کرده و اعلام کرده است که «تهدیدهای کنونی از جانب آمریکا موجب شده تا ریسک کاهش رشد اقتصاد جهانی به میزان 0.5 درصد افزایش پیدا کند. پیش‌بینی می‌شود که هرچند تمامی کشورهای جهان از این منازعات آسیب می‌بینند، اما کشور دونالد ترامپ قربانی اصلی این جنگ تجاری خواهد شد.
در این باره امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا، در گفت‌و‌گو با خبرنگار گروه اقتصادی ایانا می‌گوید: «استراتژی که دونالد ترامپ در پیش گرفته مبتنی بر سیاست حمایت‌گرانه برای حفاظت از تولید ملی و مقابله با ورود کالاهای ارزان قیمت خارجی و در نهایت تغییر سهم‌بندی در نظام تجارت بین‌المللی است. چنین سیاستی از یک جنبه تامین کننده منافع ملی ایالات متحده آمریکا و از طرف دیگری به نظم تجارت جهانی لطمه جدی وارد خواهد کرد. بعد از جنگ جهانی دوم، قواعد برتون وودز شامل سه رکن ایجاد صندوق بین‌المللی پول، ایجاد بانک جهانی و یکسان‌سازی تعرفه‌ها بود. این سه قاعده بعداً به سازمان تجارت جهانی تبدیل شد که تلاش کشورها در زمینه حذف موارد تعرفه‌ای را درپی داشت تا در این راستا اجازه دهند سرمایه‌ها آزادانه منتقل و با کاهش هزینه‌ها رفاه اجتماعی مهیا شود. تا سالیان سال برای دهه‌های زیادی این موضوع تامین کننده منافع ایالات متحده آمریکا بود و آمریکا مدافع اصلی تجارت آزاد و فرایند جهانی شدن اقتصاد معرفی می‌شد.»
او با اشاره به بحران 2008-2007 که تبعات منفی جهانی شدن اقتصاد بر اقتصاد، سیاست و اجتماع کشورهایی مانند آمریکا گذاشت، ادامه می‌دهد: «از آنجایی که تجارت جهانی و نظم کنونی بر پایه کاهش موانع تجاری و یکسان‌سازی بازارها است، سیاست‌های ملی‌گرایانه می‌تواند بر این اصول خدشه وارد کند. چرا که مانع رقابت آزاد بین تولیدکنندگان خواهد شد. از این‌رو حمایت‌هایی که دولت‌ها از تولیدکنندگان داخلی خود انجام می‌دهند، مانند ارائه سوبسید به تولیدکنندگان و افزایش تعرفه‌ها، به صورت نسنجیده در تجارت و اقتصاد دخالت می‌کنند. بنابراین باعث می‌شود که دیگر بازیگران و تولید کنندگان متضرر شوند.»
او با یادآوری این که ایالات متحده در صدر کشورهای وارد کننده و صادرکننده کالا در جهان قرار دارد، ادامه می‌دهد: «اگر سیاست حمایت‌گرانه اعمال شود و واردات کالاهای خارجی به این ایالات با تعرفه بالاتری رخ دهد دو اتفاق خواهد افتاد. اول اینکه هزینه تولید در آمریکا افزایش پیدا خواهد کرد که بخشی از این اجناس، کالاهای ساخته شده یا کالاهای واسطه‌ای هستند که در فرآیند تولید به محصول نهایی تبدیل می‌شوند، در نتیجه افزایش تعرفه موجب افزایش هزینه تولید و افزایش قیمت تمام شده خواهد شد که قطعاً به مصرف‌کنندگان فشار می‌آورد، ضمن اینکه سایر کشورها نیز دست به اقدام متقابل خواهند زد. همانطور که در ماه‌های اخیر شاهد بودیم در ازای افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم وارداتی به آمریکا که توسط تولیدکنندگان کانادایی، اروپایی و بعضاً چینی صورت می‌گرفت، کشورها اعلام کردند که اقدامات متقابلی انجام خواهند داد و برای برخی از محصولات آمریکایی تعرفه اعمال می‌کنند. چنین اقدامات متقابلی فرآیند انتقال آزادانه سرمایه را محدود می‌کند. بنابراین مکانیزم‌هایی که در سازمان تجارت جهانی وجود دارد، کم کم از بین خواهد رفت.»
این کارشناس، اعتقاد دارد که ملی‌گرایان آمریکایی معلوم نیست به این موضوع تن دهند، چرا که با فشارهای داخلی و بالا رفتن مطالبات در آمریکا و طرح شعارهایی در این خصوص دولت آمریکا قصد ندارد که از موضع خود برگردد.
ابوالفتح اظهار می‌کند: «جنگ تجاری که آمریکا به راه انداخته بخش‌های مختلف اقتصاد این کشور را متضرر خواهد کرد. برای نمونه به صادرات برخی از محصولات کشاورزی لطمه خواهد زد و در نهایت این مصرف‌کنندگان آمریکایی هستند که هزینه تجاری این جنگ را خواهند پرداخت. اما آمریکا برای اینکه بخواهد قدرت اول اقتصادی باقی بماند چاره‌ای ندارد جز اینکه وارد جنگ تجاری شود تا بلکه از این طریق و با ابزارهای اقتصادی، سیاسی و نظامی رقبای خود را وادار به تمکین از خود کند. شاید بتواند قواعد جدیدی را در وزارت بین‌الملل مستقر سازد، در غیر این‌صورت قابل پیش‌بینی است که رتبه نخست آمریکا در جهان به خطر خواهد افتاد. در نتیجه افول موقعیت اقتصادی و تجاری این کشور ممکن است، لطمه سنگینی به شهروندان آمریکایی وارد کند.»
پدیدآورنده: شهناز دیواندری
دیدگاه تان را بنویسید