بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد
ابهام در آمایش سرزمین
طرح آمایش سرزمین در دولت سازندگی آغاز شده است
این میان نباید کم دستاورد بودن اقدامات انجام شده در این حوزه را تنها به دوره اخیر محدود کرد؛ به گونه ای که ارزیابی آسیب شناختی آمایش سرزمین در دو سطح اندیشه و اجرا حکایت از وجود کاستی های جدی دارد.
دولتهای یازدهم و دوازدهم طرحهای گوناگون و تلاش های بسیاری در جهت آمایش سرزمین در ایران انجام داد. بررسیهای انجام شده نشان میدهد عملکرد دولت در ارتباط تهیه اسناد آمایش سرزمین، برنامهریزیهای توسعه منطقهای در ایران تاکنون دستاوردهای قابل اعتنایی نداشتهاند و در بیشتر دورهها بر نابرابری و فاصله در میان مناطق گوناگون افزوده شده است. به عبارت دیگر کشور از منظر پراکندگی جمعیت و فعالیت دارای چهرهای دوگانه شده که بخشی از آن کمتر توسعهیافته و محروم و بخشی دیگر توسعهیافته است.
تحلیلهای مرکز پژوهشهای مجلس از دولت انتظار دارد براساس منطقهای بنیادی آمایش سرزمین، در فرآیند تقسیم کار ملی شایستگیهای منطقهای و بایستگیهای اقلیمی در نظر گرفته شود؛ این در حالی است که بحرانهای زیستمحیطی نظیر بحران آب نماینگر کارکردهای ضد توسعهای اقدامات انجام شده و کمدستاورد بودن برنامههای توسعه پیشین در زمینه توسعهای است. به طور کلی به رغم پیشین نسبتا طولانی آمایش سرزمین در ایران، دستاوردهای مورد انتظار از برنامههای آمایش ظاهر نشده و کشور در تمامی مولفههای بنیادین آمایش دچار فقدان توازنهای جدی است.
در این شرایط، برگزیدن استراتژی مناسب و توجه به برنامه آمایش سرزمین از ضرورت دوچندان برخوردار شده است. در این راستا مجلس در جزء یک بند الف ماده 26 قانون برنامه ششم توسعه نیز بر لزوم تدوین سند ملی و استانی آمایش سرزمین در سال اول برنامه و اجرای آن از سال دوم تاکید کند و در ادامه به منظور نظارت بر عملکرد دولت اقدام به تشکیل کمیته آمایش در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس کرده است. این میان سازمان برنامه و بودجه در نامهای مورخ سیزدهم آذرماه سال گذشته در مورد سه اقدام از یازده اقدام ارائه شده در گزارش عملکرد دولت گفته بود: موارد مذکور هنوز در شورای عالی طرح به تصویب نرسیده است. بنابراین امکان بررسی محتوایی ایجاد ساز و کار شورای توسعه منطقهای، پیشنویس چشم انداز توسعه مناطق و پیش نویس اولیه اسناد چشم اندازهای بلندمدت توسعه در استان های کشور ممکن نیست.
این میان نباید کمدستاورد بودن اقدامات انجام شده در این حوزه را تنها به دوره اخیر محدود کرد؛ به گونهای که ارزیابی آسیبشناختی آمایش سرزمین در دو سطح اندیشه و اجرا حکایت از وجود کاستیهای جدی دارد.
دیدگاه تان را بنویسید