گفت‌وگوی اختصاصی ایانا با مدیر کسب‌وکارهای نوپا در وزارت جهادکشاورزی:
چالش استارت‌آپ‌های کشاورزی اجتماعی است
اوایل تابستان وزیر کشاورزی در حکمی مجری راه اندازی کسب و کارهای نوپا در وزارت جهاد کشاورزی را منصوب کرد تا با برنامه‌‌ریزی و ایجاد زمینه مناسب برای صاحبان ایده‌های نوین و شکوفایی فرآیند کارآفرینی از جمله توزیع الکترونیکی محصولات بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی و ارزش افزوده در بخش،افزایش مشارکت بخش خصوصی در زنجیره تولید و مصرف،موجبات توسعه بخش کشاورزی و ایجاد اشتغال در کشور فراهم شود. با این حکم روشن و مشخص، دکتر حمیدرضا مختاری بر این صندلی نشست و حالا بعد از نزدیک به ماه مدیریت این حوزه حرف‌هایی در این حوزه دارد که بخش اول آن در زیر می‌آید:
واقعا شرایط حضور استارت‌آپ‌ها در کشاورزی چگونه است؟
بحث کسب و کارهای نوپا یا استارت‌آپ‌ها نه در کشاورزی، بلکه در همه‌ی موضوعات بحث جدیدی است، اما متاسفانه مثل همه‌ی الگوبرداری‌ها فقط کار را از خارج گرفتیم بدون آنکه بستر مناسب بسازیم و یا راه‌های محلی و محیطی آن را برآورد کنیم. چون همین الان وقتی از آدم‌ها در مورد این حوزه سوال کنید به یاد خرید و فروش در سایت دیجی‌کالا و یا رفت و آمد با اسنپ می‌افتند.
اما واقعیت این است؛ استارت آپ دایره وسیع‌تری دارد و از خیلی کارها و ایده‌های ساده شروع می‌شود. به عنوان مثل در همین حوزه کشاورزی استارت‌آپ «کشمون» که تاکنون بسیاری جایزه هم دریافت کرده یک ایده‌ی ساده در کشاورزی است که توانسته آن را به خوبی اجرایی کند.
بنابراین وظیفه‌ای که به شما محول شده دقیقا چه خصوصیات و مسوولیت‌هایی دارد؟
واقعیت این است که جناب آقای وزیر در جلساتی که داشتیم هیچ وقت نگفتند که شما بروید و استارت‌آپ راه‌اندازی کنید، بلکه ایشون آگاهانه مشکلات کلیدی و اصلی را مطرح کردند و از ما خواستند که برای آنها راه‌حل به دست بیاوریم. این دقیقا یعنی نقشه‌ی راه استارت‌آپی! از نگاه ایشون و بیشتر کارشناس‌های کشاورزی، در این برهه مساله زنجیره توزیع و زنجیره تامین محصولات کشاورزی به شدت مشکل دارد و برای آن باید راه حال جدی پیدا شود.
البته در نظر داشته باشید، در وزارت جهاد کشاورزی اکو سیستم استارت‌آپی در اوایل سال 92 رشد کرد. در آن زمان با کمک فرایندهای پیشنهادی دکتر سورنا ستاری، دکتر واعظی و دکتر آذری جهرمی برنامه‌ریزی‌ها و هدفگذاری‌هایی برای دستگاه‌های دولتی گذاشته شد که این مهم را در ملزومات خود ببینند و خب باد تغییرات به سمت کشاورزی هم آمد و با کمک معاونت علمی ریاست جمهوری در حوزه توزیع میوه تلاش برای رشد استارت‌آپ‌ها صورت گرفت و چند قدمی برای این کار برداشته شد، به همین دلیل تاکنون هم بسیاری از استارت‌آپ‌های شناس در این حوزه در همین محدوده فعالیت می‌کنند.
بنابراین به همین دلیل بیشتر استارت‌آپ‌ها در حوزه توزیع فعال هستند؟
بله آنچه که در اولویت است، زنجیره تامین کشاورزی است، یعنی زنجیره تامین از مزرعه شروع و به سفره ختم می شود. در حقیقت دو بخش دارد؛ نهاده‌ها ابتدا باید به مزرعه برسد و سپس به سفره مردم برسد.
و دقیقا همین زنجیره حلقه‌های پیچیده‌ای دارد که برای حل آنها به جرات می‌توانم بگویم یک ایده‌ی قابل اجرا و ساده لازم است که گره‌ها برطرف و زنجیره تکمیل شود.
رویکرد وزارتخانه هم این نیست ناگهان یک سنگ بزرگ برداشته شود تا همه‌ی مشکلات هم‌زمان برطرف شود. گاهی بسیاری از دانشجوها و متخصصان می آیند و می‌خواهد مساله‌ها را یک‌جا حل کنند و طرح موضوع کلان وبزرگ می‌دهند، اما واقعیت این است که طرح مساله بزرگ قابل حل شدن نیست و باید خرد شود، تا به سادگی حل شود.
کار شما در این راه هدایت کردن استارت‌آپ‌هاست؟
ما پشتیمانی می‌کنیم که بتوانند برای هر قسمت حلقه‌ها راه‌حل داشته باشند. مثلا کسی می‌آید و می‌گوید هم‌اکنون سامانه‌ای طراحی کرده‌ایم که کل مساله توزیع و زنجیره را حل می کند! واقعا اصلا ما همچین چیزی نداریم. چون اتفاقا آنچه که در کار گره می‌اندازد مسال فنی نیست که به سادگی و با یک برنامه اجرا و حل شود. مسال پیچیده‌ی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در هم آمیخته می‌شوند و گره‌های اصلی کار را ایجاد می‌کنند.
بنابراین آنچه که راه را برای شما ساده و برای استارت‌آپ‌ها سخت می‌کند، چالش‌های اجتماعی است؟
بله دقیقا! استارت‌آپ‌ها با این چالش‌ها مواجه هستند، اما من و همه‌ی همکارانم خوشحالیم که وزیر با نگاه به حل این مشکلات فذصت را به ما دادند که این شانس را آزمایش کنیم و بدون مناسبات اداری با جذب استعدادها و ایده‌های خلاقانه موضوعات را حل کنیم. همانطور که به آقای حجتی هم اعلام کردم، اعتقاد دارم استارت‌آپ‌ها می‌توانند این چرخه معیوب را اصلاح کنند. البته این در گرو وقت و انرژی زیادی است که ماباید بگذاریم تا راه را برای استارت‌آپ‌ها هموار کنیم.
دیدگاه تان را بنویسید