طی هفت سال اخیرطرح استقرار کشاورزی پایدار در ۱۸۳ روستای حوضه آبریز دریاچه ارومیه اجرا شد

به گزارش خبرنگار ایانا در آذربایجان غربی ، حسین دهقانی سانیج در جلسه برنامه ریزی مشترک برای پایدار سازی فعالیت های پروژه استقرار کشاورزی پایدار به منظور الگو سازی مشارکت مردم برای احیای دریاچه ارومیه که در سالن جلسات جهاد کشاورزی آذربایجان غربی برگزار شد، اظهار کرد: از سال ۹۳ تا سال ۱۴۰۰ طرح استقرار کشاورزی پایدار در سطح اراضی واقع در روستاهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه در ۱۸۳ روستا اجرایی شده است.

وی با بیان اینکه این تعداد شامل ۴.۳ درصد از کل روستاهای استان های آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی را شامل می شود، افزود: تعداد بهره برداران تحت پوشش این طرح ۴ هزار و ۵۰۰ بهره بردار بوده که در سطح ۵ هزار و ۴۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی روستاهای این دو استان اجرا شده است.

دهقانی سانیج با اشاره به تداوم اجرای این طرح در سالجاری در قالب فاز هشتم نیز عنوان کرد: امسال ۱۹ روستای جدید شامل ۱۱ روستای آذربایجان غربی و ۸ روستای آذربایجان شرقی نیز تحت پوشش این طرح قرار گرفته اند.

وی یادآور شد: پروژه الگوسازی مشارکت مردم برای احیای دریاچه ارومیه (تمرکز بر استقرار کشاورزی پایدار) از سال ۱۳۹۳ آغاز و تا سال ۱۴۰۰ ادامه یافت و از سال گذشته نیز پروژه بسط و توسعه مدیریت محیط‌ زیست و معیشت‌های پایدار در دریاچه ارومیه و تالاب‌های بختگان و شادگان  و پایدارسازی فعالیت‌ها و انتقال تجارب به استان‌های فارس و خوزستان آغاز شد. 

دهقانی سانیج با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط ‌زیست چند سالی است در روند احیا و حفاظت از تالاب‌ها رویکرد زیست بومی را پیش گرفته است و تلاش می کنیم تا از تجربیات  موفق کشورهای دیگر در این زمینه استفاده کنیم، افزود: در این رویکرد تلاش می شود تا جوامع محلی در بهره‌برداری خردمندانه و پایدار نقش موثری داشته باشند که طرح حفاظت از تالاب‌ها تلاش کرده در برنامه‌ریزی‌های جوامع محلی حضور داشته باشند و در این راستا تلاش کردیم، ذینفعان را شناسایی کنیم و دامنه فعالیت هر کدام از آنها را بشناسیم تا با همکاری آنها به یک برنامه جامع برای حفاظت از تالاب‌ها برسیم. 

وی به پایش جامع آب و ردپای کربن در حوضه آبریز دریاچه ارومیه اشاره کرد و افزود: در این مدت با اجرای این برنامه شاهد کاهش ۲۷.۱ درصدی مصرف آب آبیاری در سطح مزراع ، بین ۵۵ تا ۹۸ درصدی بهبود بهره‌وری آب در مزارع پایلوت  بین ۲۰ تا ۵۰ درصدی کاهش عمق آبیاری ، بین ۱۰تا ۵۵ درصدی کارآیی مصرف آب و همچنین کاهش ۲۵ درصد میزان تولید گاز دی اکسید کربن در مزارع پایلوت بوده ایم. 

دهقانی سانیج میزان کاهش مصرف آب آبیاری طی پیاده سازی پروژه در اراضی تحت پوشش پروژه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه طی  ۷ فاز اجرای این طرح اشاره کرد و گفت: مجموع کل صرفه‌جویی در آب آبیاری مزارع ۱۰.۴ میلیون مترمکعب بوده که ۴ میلیون مترمکعب آن مربوط به میزان کاهش آب آبیاری در محصولات پاییزه، ۴.۳ میلیون مترمکعب مربوط به میزان کاهش آب آبیاری در محصولات بهاره و ۲.۳ میلیون مترمکعب نیز مربوط به میزان کاهش آب آبیاری در محصولات باغی بوده است. 

وی همچنین الگوی استقرار کشاورزی پایدار در سطح روستا را شامل  مولفه های مدیریتی و راهبری، توانمندسازی نیروی فنی و تخصصی در دستگاه‌های دولتی و همکاری بین‌بخشی، پتانسیل نیروی انسانی توانمند، توانمندسازی منابع انسانی در بخش خصوصی و قابلیت پیاده‌سازی پروژه‌های کشاورزی پایدار، ساز و کار مشخص جهت پیاده‌سازی و پایش جامع آن و رویه اجرایی در قالب شرح خدمات کشاورزی پایدار و رویه پایش آب، ابعاد اقتصادی و ردپای کرین دانست و بر تجارب کسب شده و اقدامات مشترک برای پایدارسازی آن‌ها تاکید کرد .

دهقانی برنامه‌ریزی مشترک سازمان جهادکشاورزی و طرح حفاظت از تالابهای ایران با همکاری همکاران پایش و اداره کل حفاظت محیط‌زیست برای استقرار کشاورزی پایدار ، جلب حمایت معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری در خصوص پایدارسازی پروژه، آگاهی‌رسانی و جلب مشارکت رئیس سازمان برنامه و بودجه استان، تدوین برنامه پیشنهادی برپایه الگو برای شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، ارتباط با دبیرخانه شورا برای هماهنگی برای برگزاری جلسه و ارائه برنامه پیشنهادی به شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان و اهتمام به تصویب و ابلاغ آن در این راستا هستند. 

در سال ١٣٩٣ که وضعیت دریاچه ارومیه بحرانی بود و دولت ژاپن در تفاهم نامه‌ای که با ایران  امضاکرد اعلام آمادگی کرد تا در روند احیای دریاچه ارومیه همکاری کند، اکنون ٧ تا ۸ سال متوالی است که این همکاری ادامه دارد و در این مدت تلاش شد معیشت پایدار جوامع محلی شکل گیرد تا فشار به تالاب در مزارع ها کاهش یابد.