نظام‌های غذایی باید موجب بهره مندی همه مردم از غذای سالم و مغذی شوند

به گزارش خبرنگار ایانا، کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی صبح امروز در چهل و دومین کنفرانس سران فائو با موضوع «بررسی وضعیت غذا و کشاورزی: تغییر نظام‌های غذا و کشاورزی از استراتژی تا اقدام» که به صورت ودیئو کنفرانس برگزار شد، ضمن تشکر از برگزاری شایسته این کنفرانس به صورت مجازی اظهار کرد: جهان امروز، در جریان رشد و توسعه اقتصادی، در حال گذر از نظام‌های سنتی غذا و تغذیه به نظام‌های هوشمند و مدرن است.

وی افزود: در این فرآیند، تولید غذای کافی و مغذی، هنوز یکی از مشکلات اساسی برقراری امنیت غذایی است و چالش‌های متعددی در زنجیره غذایی، تولید، مصرف،کفایت تغذیه، سلامت و تعادل غذای مصرفی و تخریب منابع طبیعی وجود دارد.

وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: اختلالات ناشی از بحران COVID-19 بسیاری از شکنندگی‌های نظام‌های غذایی معاصر را برجسته کرده است، پیامدهای گسترده‌ی ناشی از این بحران، عملکرد زنجیره‌های ارزش غذایی و جریان محصولات کشاورزی، از تولید تا فرآوری، بسته‌بندی، حمل و نقل، بازاریابی، مصرف و دستیابی جامعه آسیب‌پذیر به غذای کافی، سالم و مغذی و با قیمت‌های مقرون به صرفه، بقای بنگاه‌های کوچک و متوسط، اشتغال و درآمد پایدار را که برای تامین امنیت غذایی و تغذیه بسیار مهم هستند، با چالش مواجه ساخته است.

وی با بیان این که این بحران نشان داد که بسیاری از بخش‌های نظام غذایی، توان واکنش زودهنگام را دارند، خاطرنشان کرد: بسیاری از شرکت ها ناچار شده‌اند به‌جای به کارگیری رویکردهای معمول تجاری، از کانال‌های جایگزین استفاده کنند، بازارهای جدید و محلی‌تر ایجاد کنند، برای مقابله در برابر اختلالات آینده، بیشتر بر مدیریت نوآورانه تکیه کنند و بر روی منابع انسانی برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری داشته باشند.

خاوازی با اشاره به این که  شواهد، حاکی از اهمیت نظام‌های غذایی در دستیابی به توسعه پایدار هستند، ادامه داد: این نظام‌ها در پیوند با امنیت‌غذایی، تغذیه و سلامت انسان، حیات اکوسیستم‌ها، تغییرات آب و هوایی و عدالت اجتماعی هستند، نکته قابل تامل، همگرایی سیاست‌های نظام کشاورزی و غذایی با دستور کار توسعه پایدار 2030 است.

وی با بیان این که درتحول فراگیر و مورد نیاز در نظام‌های غذایی توجه به چهار بخش ضروری است، افزود: نظام‌های غذایی باید موجب بهره مندی همه مردم از غذای سالم و مغذی شوند، منعکس کننده تولید پایدار کشاورزی وزنجیره‌های ارزش غذایی باشند، تغییرات آب و هوایی را کاهش دهند و تاب آوری ایجاد کنند و مشوق رنسانس (نوزایی) در مناطق روستایی باشند.

وزیر جهاد کشاورزی تاکید کرد: اجرای این تحول متکی به انتخاب معیارهای مناسب برای کمک به تصمیم‌گیری، هم افزایی سیاست‌ها از طریق همگرایی اولویت‌های محلی و جهانی و افزایش رویکردهای توسعه با تمرکز بر مناطق روستایی ‌است.

وی عنوان کرد: در جمهوری اسلامی ایران، برنامه‌ریزان کشاورزی همواره سعی کرده اند تا با اتخاذ راهبرد‌ها و سیاست‌های مناسب کشاورزی و غذایی درزمینه‌های‌ مختلف‌ چون حفاظت از‌ آب ‌وخاک‌، آموزش‌ و ترویج، افزایش تولید پایدار، افزایش بهره‌وری منابع و عوامل تولید، اصلاح الگوی تولید و ارتقای ایمنی و کیفیت محصولات کشاورزی و سایر موارد به ایجاد بستر‌ مناسب ‌برای‌ رشد و توسعه‌ تولید دست یابند.

خاوازی ادامه داد: در سطح منطقه، سیاست‌ها و اقدامات مشترکی مانند حفاظت از منابع پایه تولید، محیط زیست و افزایش بهره‌وری و کارایی منابع آب و مبارزه با فرسایش خاک، بیابان‌زایی و کانون‌های ریزگردها، افزایش آگاهی کشاورزان با ترویج شیوه‌های مناسب و مدیریت آب، بازچرخانی آب و استفاده از آب‌های نامتعارف با رعایت مسایل زیست‌محیطی و توسعه فنآوری‌های نوین در بخش آبیاری، دستیابی به ارقام متحمل به تنش‌های محیطی، ارقام با دوره رشد کوتاه‌تر و زودرس، و سازگار با مناطق مختلف اقلیمی کشور، ایجاد سامانه‌های رهگیری و مبارزه سازمان یافته و یکپارچه با آفات و بیماری‌ها، توانمندسازی زنان روستایی و کشاورز به منظور تقویت مشارکت آنها در توسعه پایدار کشاورزی، حمایت از الگوهای غذایی پایدار و کاهش ضایعات و اتلاف‌های غذایی و ارایه الگوهایی برای‌ حفظ و احیای روش‌های سنتی و کهـن کشاورزی خرد و خانوادگی جهت تاب آوری در مقابل تغییرات اقلیمی لازم است.

وی با اشاره به اقدامات دولت جمهوری اسلامی ایران در چند سال اخیر در راستای پایداری نظام غذایی به عنوان تجارب مفید در بخش کشاورزی و افزایش درآمد روستاییان گفت: این اقدامات شامل افزایش 85 درصدی مساحت اراضی مجهز به سیستمهای نوین آبیاری (1398-1392) و افزایش 15 درصدی راندمان آبیاری بخش کشاورزی و همچنین افزایش 58 درصدی در میزان بهره‌وری آب کشاورزی، توسعه گلخانه‌ها طی سال‌های اخیر (1398-1392) و افزایش بیش از 10 هزار هکتار به سطح آن، تولید و توزیع بذور و نهال مقاوم و متحمل به خشکی، تامین بیش از 112 هزار دستگاه انواع تراکتور‌ و 10300 دستگاه کمباین به ناوگان ماشینی کشاورزی به منظور جلوگیری از ضایعات و افزایش بهره‌وری طی سال‌های اخیر و ایجاد صنایع تبدیلی و نگهداری با هدف کاهش ضایعات و پایداری درآمد کشاورزان و روستاییان و افزایش بیش از 100 درصدی در ظرفیت فرآوری صنایع تبدیلی طی سال‌های اخیر (1398-1392) و ارتقا ظرفیت سردخانه‌های نگهداری محصولات کشاورزی از 765 هزارتن به 4/3 میلیون تن می شود.

وزیر جهاد کشاورزی تاکید کرد: مجموع این اقدامات موجب افزایش تولید محصولات کشاورزی به میزان22 درصد در بخش تولیدات زراعی و 50 درصد در بخش تولیدات باغی شده است که ناشی از توام کردن کاهش سطح زیر کشت و بهبود بهره‌وری در واحد سطح است.