تصویب آیین نامه اجرایی قانون تعاونی کردن تولید و یکپارچه شدن اراضی

به گزارش ایانا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، در جلسه روز چهارشنبه هیئت دولت به ریاست حجت الاسلام والمسلمین دکتر روحانی رئیس جمهوری، سازمان برنامه و بودجه کشور گزارشی درخصوص «آمایش سرزمین» به هیئت وزیران ارایه داد.

سازمان برنامه و بودجه کشور در گزارش خود با اشاره به اهمیت و ضرورت «آمایش سرزمین» به عنوان برنامه ریزی راهبردی سرزمینی برای بازآرایی فعالیت، جمعیت و زیرساخت‌ها بر شالوده فرصت‌ها و توان سرزمین، تاریخچه و سیر تطور و تکوین آمایش سرزمین در ایران از دهه ۱۳۵۰ تا ۱۳۹۰ را مورد بررسی قرار داده است.

سند آمایش سرزمین با توجه به الزامات قانونی مندرج در اصل چهل و هشتم قانون اساسی، سیاست‌های کلی آمایش سرزمین (ابلاغی مقام معظم رهبری)، ماده (۳۲) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و ماده (۲۶) قانون برنامه ششم توسعه کشور، در دو سطح ملی و استانی تهیه و تدوین شده است.

به موجب چشم انداز «سند آمایش سرزمین» در افق ۱۴۲۴، ایران سرزمینی خواهد بود که با تکیه بر جامعه بالنده، تمدن دیرین فرهنگ اسلامی – ایرانی فاخر، انسجام ملی، هم نوایی خرده فرهنگ‌ها، استعدادهای انسانی و سرزمینی خدادادی، جوشش‌های نوآوری فناورانه، نمودهای بارز تحقق الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت را به جهان عرضه می کند و به دستاوردها و اهداف زیر شده است:

نقش آفرینی و رقابت پذیری در شبکه جریان‌های منطقه ای و بین المللی، اقتصاد متنوع، درون زا، برون گرا و ارزش آفرین مبتنی بر سرمایه انسانی، فناوری نوآورانه و تخصص‌ها و مزیت‌های منطقه ای، حفاظت، احیاء و بهره برداری خردمندانه از منابع طبیعی و محیط زیست، سازمان فضایی شبکه ای، متعادل، منسجم، هم پیوند، تاب آور، انعطاف پذیر و غیرمتمرکز سازگار با تغییر اقلیم، عدالت، رفاه و مشارکت اجتماعی، حفظ و تعمیق انسجام ملی، یکپارچگی سرزمین و هویت ایرانی – اسلامی و نیز امنیت بالنده سرزمین در همه وجوه قدرت بازدارنده.

در گزارش سازمان برنامه و بودجه کشور همچنین از اقدامات زیر به عنوان الزامات تحقق و پیاده سازی «سند آمایش سرزمین» یاد شده است:

تهیه پیش نویس مصوبه آب قابل برنامه ریزی، تدوین لایحه اصلاح قانون تقسیمات سیاسی کشور، تدوین تمهیدات، دستورالعمل‌ها و یا بخشنامه‌ها، منطقه بندی آمایشی کشور و تدوین اسناد آمایش منطقه ای، سامانه پایش و ارزیابی توسعه فضایی کشور، بازنگری دوره ای سند، تعیین محدوده شهر منطقه‌ها، تبیین الگوی توزیع فضایی و محدوده مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، تعیین اولویت‌های صنعتی ملی و استانی، تعیین اراضی مستعد (مرغوب) کشاورزی، تهیه نقش‌های کاربری اراضی در سطح ملی و تدوین الگوی کشت ملی و منطقه ای با در نظر گرفتن آب قابل برنامه ریزی مصوب.

تصویب آیین نامه اجرایی قانون تعاونی کردن تولید و یکپارچه شدن اراضی

هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و با هدف ایجاد و حمایت از شرکت‌های تعاونی تولید روستایی، آیین نامه اجرایی قانون تعاونی کردن تولید و یکپارچه شدن اراضی را به تصویب رساند.

ایجاد انگیزه برای جذب و توسعه سرمایه ‌گذاری در بخش کشاورزی و کاهش احتمال زیان تولید، ساماندهی فرآیند تولید و افزایش بهره ‌وری، کاهش هزینه‌های تولید و بهبود کیفیت مواد و فرآورده‌های غذایی، تخصیص هدفمند منابع به بخش کشاورزی روستایی در جهت تحقق خود کفایی، حمایت از ساخت زیربناها و رویکرد حمایتی و تشویقی در حوزه آب‌های کشاورزی، از مهم ترین دلایل تصویب آین آیین نامه بشمار می روند.

بر اساس این آیین نامه، وزارت جهاد کشاورزی مجاز است با رعایت حدنصاب فنی و اقتصادی اراضی، در مناطقی که بر اساس موافقت صاحبان حداقل دو سوم اراضی کشاورزی متعلق به اعضای شرکت تعاونی تولید روستایی و سایر کشاورزان و نتایج مطالعات امکان سنجی، مناسب تشخیص داده می شود، برنامه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه‌ شدن اراضی را اجرایی نماید.

این برنامه مشتمل بر مجموعه ای از اقدامات فنی و اجرایی است که توسط وزارت جهاد کشاورزی به منظور بهره برداری جمعی و گروهی از منابع، عوامل تولید و اعمال مدیریت یکپارچه آب و کشاورزی در قالب سازوکارهای مشارکتی و با هدف تسهیم منافع به نسبت منابع، کار، سرمایه و یکپارچه شدن قطعات اراضی در حوزه عمل شرکت تعاونی تولید روستایی به اجرا در می آید.

همچنین وزارتخانه مذکور موظف است به منظور بهره برداری مناسب از منابع آب و خاک و افزایش بهره وری، برنامه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی را در قالب حمایت از تشکیل، توسعه و پایداری شرکت‌های تعاونی تولید روستایی و استقرار و توانمندسازی این شرکت‌ها به اجرا درآورد.

علاوه بر این، شرکت تعاونی تولید روستایی می تواند راساً بر حسب ضرورت و با موافقت کشاورزان، عملیات کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی را در تمام یا قسمتی از اراضی آنان انجام دهد و یا اجرای تمام یا قسمتی از برنامه را با موافقت اعضای ذینفع، تحت نظارت خود به گروهی از اعضا و یا اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار کند. همچنین شرکت می‌تواند در صورت لزوم اراضی اشخاصی را که عضو شرکت نیستند، اما اراضی آنان در حوزه عمل شرکت قرار دارد، برای اجرای فعالیت‌های تولیدی و کشاورزی خریداری و یا اجاره نماید.

وزارت نیرو نیز موظف است به منظور ارتقای کارایی و بهره وری آب کشاورزی، اعمال مدیریت صحیح در جهت استقرار نظام بهره برداری مناسب و تحقق مدیریت مشارکتی آب کشاورزی در حوزه عمل شرکت‌های تعاونی تولید روستایی، اقدامات ذیل را انجام دهد:

الف) تحویل حجمی آب در شبکه‌های آبیاری، زهکشی و منابع آب زیرزمینی در چارچوب الگوی کشت منطقه تا سقف پروانه بهره برداری.

ب) واگذاری وظایف مدیریت توزیع، بهره برداری، نگهداری و حفاظت از منابع آب سطحی و زیرزمینی، تأسیسات و شبکه‌های آبیاری، زهکشی و جمع‌آوری هزینه‌ها و نیز سایر وظایف تصدی‌گری به شرکت‌های تعاونی تولید روستایی مشروط به وجود توانمندی‌ها و ظرفیت‌های لازم مورد تایید وزارت نیرو در این شرکت‌ها در چارچوب مقررات موجود.

پ) رفع نواقص و بهسازی شبکه‌های آبیاری و نصب سیستم‌های کنترل و اندازه‌گیری به منظور تحویل حجمی آب در منابع آب سطحی.

ت) کنترل و نظارت بر فرآیند تجهیز چاه‌های کشاورزی به ابزار اندازه گیری

ث) تعیین نحوه استفاده و برداشت منابع آب با توجه به ضوابط موجود.

همچنین شرکت‌های تعاونی تولید روستایی موظف به رعایت الگوی کشت و مصرف بهینه آب براساس مصوبات کارگروه ملی سازگاری با کم آبی و سیاست‌های اجرایی وزارت جهاد کشاورزی برای آن منطقه تا سقف پروانه بهره برداری آب صادره توسط وزارت نیرو می باشند.

شرکت‌های تعاونی تولید روستایی می‌توانند در چارچوب قوانین و مقررات مرتبط، نسبت به تأسیس اتحادیه‌های تعاونی تولید روستایی مبادرت نمایند.