روز جهانی چای، فرصتی برای تجلیل از میراث فرهنگی و اهمیت چای

حبیب جهانساز - رئیس سازمان چای کشور

روز 15 دسامبر (برابر با 25 آذر ماه سال 1399) در کشورهای مهم تولید کننده این محصول، روز جهانی چای نامگذاری شده است. چای یکی از با اهمیت­‌ترین محصولات کشاورزی و پس از آب دومین نوشیدنی پرمصرف در جهان بوده و تحول بازار نوشیدنی‌­ها و متنوع­شدن آن‌ها نه تنها باعث کم­رنگ شدن اهمیت آن نشده بلکه بر دوستداران و علاقه­‌مندان آن نیز افزوده است. افزایش تولید و مصرف چای در سال­‌های اخیر نشانگر این واقعیت است که چای جایگاه مهمی در دنیای نوشیدنی­هادارد. منشا چای بیش از 5 هزار سال پیش بوده و سهم آن در بهداشت، فرهنگ و توسعه اقتصادی-اجتماعی همچنان مهم و ارزشمند می باشد.. در حال حاضر چای در بیش از 35 کشور جهان کشت می­شود و بیش از 13 میلیون نفر در این صنعت فعالیت دارند، از جمله کشاورزان خرده مالک و خانواده­های آن­‌ها که برای امرار معاش خود به این صنعت وابسته هستند.

روز جهانی چای فرصتی برای تجلیل از میراث فرهنگی، فواید بهداشتی و اهمیت اقتصادی آن برای دولت‌ها و مصرف کنندگان است. در حالی که تلاش می‌شود تا تولید آن "از مزرعه تا فنجان" پایدار بوده و اطمینان حاصل گردد که مزایای آن برای مردم، فرهنگ­‌ها و محیط زیست برای نسل­‌ها ادامه شود. تولید و فرآوری چای منبع اصلی تأمین معاش میلیون‌­ها خانواده، به­‌ویژه در کشورهای چای خیز است. این مراسم تولید پایدار، مصرف و تجارت چای را ترویج می‌کند و فرصتی را برای بازیگران در سطح جهانی، منطقه­‌ای و ملی فراهم می‌آورد تا اطمینان حاصل شود که بخش چای همچنان در کاهش فقر شدید، مبارزه با گرسنگی و حفاظت از منابع طبیعی نقش مهمی دارد.

محصول چای در کشور ما به لحاظ اقتصادی حائز اهمیت بوده و تامین کننده معیشت صدها هزار نفر در حوزه‌های تولید، عمل آوری و تجارت است. سطح زیر کشت چای در ایران حدود 25 هزار هکتار است. چای از معدود محصولاتی است که ویژگی کاربردهای مختلف در ابعاد  اقتصادی وزیست محیطی داشته  و از همه مهم­تر به دلیل دارا بودن انتی اکسیدان‌ها  و ...... تأمین­ کننده سلامت مصرف­کنندگان است ضمن آن که به سبب عدم استفاده از مواد آفت-کش و سایر مواد شیمیایی در باغ‌های چای کشورمان بسیار قابل توجه است.

چای در سال 1280 (ه.ش) به وسیله مرحوم کاشف‌­السلطنه در لاهیجان کشت شد، به سرعت در بین عموم طبقات جامعه در مناطق گیلان و مازندران مورد استقبال قرار گرفت. چای در آداب و رسوم و سنت­‌های فرهنگی جامعه ایران و حتی در مراسم مذهبی و دینی ایرانیان حضوری جدایی ناپذیر دارد. امروزه چای ایران به همین دلایل خواستاران فراوانی پیدا کرده است و همه در تلاشند روز به روز آن را ارتقاء بخشند. در سال­های اخیر با حمایت دولت و تدوین برنامه‌­های راهبردی چای توسط سازمان چای کشور و ایجاد صندوق حمایت از توسعه صنعت چای باعث پایداری و ثبات در این صنعت شده است.

سازمان چای کشور این روز مهم را به تمامی کشاورزان چایکار، کارخانه داران چای، بازرگانان و همه دوستداران چای ایرانی تبریک می گوید و آرزو دارد با تکیه بر عزم ملی بکوشیم نام چای ایرانی را در جهان بلند آوازه سازیم.

ضمناً پیشنهاد می‌شود این روز در تقویم رسمی کشورمان ثبت شود.