بهره‌برداری کامل از طرح 46 هزار هکتاری آبیاری دشت سیستان برای کشت پاییزه

به گزارش ایانا به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، علیمراد اکبری در برنامه شنبه شب گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با بیان اینکه طرح 46 هزار هکتاری آبیاری دشت سیستان از بزرگترین و پیچیده‌ترین طرح‌های آبرسانی کشور است افزود: این طرح از سال ۹۳ و با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی آغاز شد و تاکنون ۳۲ هزار هکتار از این طرح به بهره برداری رسیده است.

وی گفت: منطقه سیستان حدود ۵۰ میلی متر بارندگی و حدود ۴ هزار میلی متر ظرفیت تبخیر و اقلیم شکننده‌ای دارد بنابراین باید منابع پایه آب و خاک در این منطقه به درستی صیانت شود.

اکبری خاطرنشان کرد: برای طرح آبرسانی سیستان در مرحله نخست ۴۰۰ میلیون دلار و در مرحله بعد ۳۵۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی به وزرارت جهاد کشاورزی تخصیص داده شد.

وی گفت: زیر ساخت های این طرح در عرصه ۲۰۳ هزار هکتار از دشت سیستان که ۱۵۰ هزار هکتار از آن قابل کشت است انجام شده است و آب تخصیص یافته فقط ۴۶ هزار هکتار را مشروب می کند.

اکبری اضافه کرد: بر اساس این طرح، مناطق زابل، هیرمند، زهک، نیمروز و هامون در قالب ۱۶ ناحیه عمرانی منتفع خواهند شد.

وی یادآور شد: بر اساس این طرح به هر هکتار ۸ هزار و ۸۰۰ متر مکعب آب می‌رسانیم.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با بیان این که مطالعات خاک شناسی و زیرساخت‌های سامانه‌های نوین آبیاری در این طرح انجام شده است، خاطرنشان کرد: لوله کشی طرح آبرسانی سیستان تا قطعات ۵ هکتاری آب را تامین خواهد کرد.

اکبری گفت: طرح آبرسانی سیستان تداخلی با شبکه آبرسانی سنتی این منطقه ندارد و ۴۶ هزار هکتار از زمین‌های این منطقه را پایدار آبیاری می‌کنیم.

وی اظهار کرد: ۱۶ ایستگاه پمپاژ که ۳۹ متر مکعب آب را جا به جا می‌کند بر اساس طرح آبرسانی سیستان اجرا شده است.

اکبری تاکید کرد: در این طرح ۵ هزار و ۶۰۰ کیلومتر لوله گذاری شده است و ممکن است در نقطه‌ای از طرح در زمان بارگذاری اشکال جزیی وجود داشته باشد که قابل رفع است.

وی گفت: ۸۲۰ میلیون متر مکعب حق آبه ایران از کشور افغانستان است که سالانه ۴۰۰ میلیون متر مکعب آب در اختیار این طرح قرار می‌گیرد.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: با اجرای طرح آبرسانی سیستان، میزان تولید محصولات کشاورزی این منطقه از ۴۰۰ هزار تن به ۹۶۰ هزار تن افزایش می‌یابد و ۷۰ هزار شغل که ۵۰ هزار شغل مستقیم و ۲۰ هزار شغل غیر مستقیم است با اجرای این طرح ایجاد می‌شود.

اکبری بیان کرد: در کشور ۴۰۰ هزار حلقه چاه مجاز و حدود ۳۵۰ هزار چاه غیر مجاز داریم.

وی گفت: سالانه به وسیله چاه‌های غیر مجاز بیش از ۱۰ میلیارد متر مکعب از ذخایر سفره‌های زیر زمینی آب استخراج می‌شود.

اکبری یادآوری کرد: با توجه به ۱۴ نوع فعالیت برای طرح تعادل بخشی آبهای زیرزمینی، تاکنون موفقیتی برای صیانت از سفره‌های آب زیر زمینی بدست نیامده است.

وی گفت: برای مقابله با چاه‌های غیر مجاز، همه دستگاه‌ها باید تعامل داشته باشند.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: تاکنون ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار آبیاری تحت فشار در کشور انجام شده که 1.1 میلیون هکتار آن در این دولت انجام شده شده است.

وی گفت: شبکه‌های آبرسانی، زهکشی در ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار انجام شده که حدود ۷۰۰ هزار هکتار آن مربوط به این دولت است.

اکبری ادامه داد: سالانه بیش از ۱۴۰ میلیارد تومان فقط از منابع ملی برای مرمت و احیای قنوات استفاده می‌شود.

وی گفت: میزان راندمان آبیاری از ۳۹ درصد در سال ۹۲ به ۴۵ درصد در سال ۹۹ رسیده است.

اکبری اظهار داشت: میزان بهره وری در سال ۹۲ نهصد و بیست گرم به ازای مصرف یک متر مکعب آب بوده که این رقم اکنون به ۱۴۵۰ گرم به ازای هرمترمکعب آب رسیده است.

وی گفت: در سال ۹۲ سطح گلخانه‌ها ۸ هزار هکتار بود و اکنون به ۱۷ هزار هکتار رسیده است.

اکبری خاطرنشان کرد: در گلخانه ۹۰ درصد آب صرفه جویی  می‌شود که برای جبران بیلان منفی سفره‌ها مفید است.

وی گفت: از سال ۹۲، 1.1 میلیون هکتار آبیاری تحت فشار انجام داده ایم که بر اساس آن پنج و نیم میلیارد متر مکعب آب صرفه جویی شده است.

اکبری یادآور شد: از سال ۹۲ تاکنون تراز تجاری کشور در بخش کشاورزی از منفی ۸ میلیون دلار به منفی چهار و نیم میلیون دلار کاهش یافته است.

وی گفت: بر اساس برنامه ششم باید سالانه ۵۰۰ هزار هکتار از خاک اراضی کشاورزی کشور بهبود و عملیات حاصلخیزی انجام شود که تا کنون اعتباری تامین نشده است.

اکبری اظهار کرد: از سال ۹۲ تاکنون ۴۰۰ هزار هکتار زهکشی در کشور انجام شده که حدود ۲۰۰ هزار هکتار آن در سال‌های اخیر بوده است.

وی اضافه کرد: با توجه به عملیات تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی و تسطیح اراضی و عملیات آبیاری تحت فشار  فرسایش در اراضی کشت آبی به علت توزیع یکنواخت آب کاهش یافته است.

اکبری با بیان این که درسال های گذشته به منابع خاک کشور جفا شده است، گفت: سه تا پنج درصد اعتبارات آب برای حاصلخیزی خاک، بهبود وضع آن، افزایش مواد آلی خاک و تهیه نقشه‌های مدیریت پذیر اختصاص می‌یابد.