حمایت سیستم بانکی الزام توسعه پرورش ماهی در دریا

علی ایزدی مجری طرح توسعه پرورش ماهی در دریا در گفتگو با خبرنگار ایانا، طرح پرورش ماهی در دریا را از برنامه‌های اقتصاد مقاومتی و راهبردی وزارت جهاد کشاورزی عنوان کرد و افزود: سازمان شیلات ایران، با هدف بهره مندی حداکثری از ظرفیت‌های اقلیمی و همچنین رفع دغدغه‌های وزارت نیرو برای تأمین آب شرب و بخش کشاورزی، استفاده از آب های شور و لب‌شور را در توسعه آبزی‌پروری دنبال می کند.

ایزدی ادامه داد: این مسئله باعث تغییر عملکرد ما در توسعه آبزی‌پروری در آب‌های شیرین شده است.

مجری طرح توسعه پرورش ماهی در دریا عنوان کرد: طبیعتاً منابع آبی دریای خزر که لب‌شور محسوب می‌شود و از شوری کمتری نسبت به دریاهای جنوب برخوردار است، استفاده خاصی از آن نمی‌شد و به همین دلیل به فکر سیاست‌گذاری برای توسعه این منابع آبی افتادیم.

وی افزود: پرورش ماهی در دریا در دنیا قدمت 40 ساله دارد و یکی از پروژه‌های مطرح برای استفاده از منابع آب‌شور دریایی است و این نوع پرورش ماهی را می‌توان در سطوح و پهنه‌های کوچک‌مقیاس با تولیدات بالاتری انجام داد.

ایزدی در رابطه با شروع طرح پرورش ماهی در دریا خاطرنشان کرد: در سال 1380 با همکاری نروژ به‌عنوان کشور پیشرو در این طرح مطالعات را شروع کردیم. گروه نروژی در آن سال به تهران آمدند و در جلساتی که داشتیم شرکت‌هایی را که می‌توانستند در زمینهٔ تحقیقات به ما کمک کنند، معرفی کردند.

وی افزود: پس از یک سال مطالعه اجمالی حدود 910 هزار تن ظرفیت در مناطق ساحلی و کم‌عمقِ بین 20 تا 40 متر شناسایی شد. ما کار را پس از مطالعات انجام‌شده با اعطای مجوزها شروع کردیم که حدود یک تا سه سال پروسه آن به طول می‌انجامید.

ایزدی گفت: تیمی تدارک دیده شد تا موانع موجود بر سر راه تولید و اخذ مجوزها را رفع کند. برای یک مجوز پرورش ماهی در دریا سه سازمان نظام‌مهندسی، بنادر و دریانوردی و دامپزشکی مکلف به اعطای مجوز بودند و در جلسات کمیته رفع موانع تولید در وزارت اقتصاد این موضوع به بحث گذاشته شد.

وی ادامه داد: طبق رأی این کمیته سازمان بنادر و دریانوردی از صدور مجوز معاف شده و تنها مرجع استعلام شونده قرار گرفت.

مجری طرح توسعه پرورش ماهی در دریا تصریح کرد: ما در حال حاضر حدود 480 هزار تن موافقت اصولی صادر کردیم که منجر به 220 هزار تن پروانه تأسیس و حدود 35 هزار تن پروانه بهره‌برداری شده است.

وی با اشاره به میزان ظرفیت تولید ماهی در دریا اذعان کرد: تولید ماهی در قفس حدود 14 هزار و 100 تن در سال گذشته بوده اما با توجه به قفس‌هایی که خریداری و در دریا و دریاچه‌ها نصب‌شده حدود 33 هزار تن ظرفیت تولید وجود دارد.

ایزدی با اشاره به وضعیت دریافت تسهیلات از بانک‌ها تشریح کرد: سیستم بانکی حمایت لازم را از تولید نمی‌کند. بانک تنها شریک سود است و با وثایقی که می‌گیرد خود را در کنار طرح قرار می‌دهد و منتظر سررسید اقساط است و در ضرر شریک نیست.

وی افزود:  بانک عامل باید ورود کند و در زمان ارائه تسهیلات صفر تا صد پروژه را بررسی کرده و اشکالات پروژه را اطلاع دهد تا بتوانیم مشکلات را حل کنیم، بنابراین بانک باید در سود و ضرر سرمایه‌گذاری شریک باشد.

ایزدی ادامه داد: سیستم بانکی وثیقه‌ها را به‌راحتی نمی‌پذیرد و به دنبال وثایق سهل‌البیع است درحالی‌که منابع از صندوق توسعه ملی در اختیار بانک قرارگرفته تا به امور تولید اختصاص داده شود.

وی با اشاره به سنددار کردن تجهیزات برای ارائه به بانک به عنوان وثیقه خاطرنشان کرد: با سازمان بنادر و دریانوردی صحبت کرده‌ایم که تجهیزات پروژه و قفس را ثبت و شناسنامه‌دار کند که بانک در این صورت آن را به‌عنوان سند و وثیقه می‌پذیرد.

وی افزود: در این سه سال اخیر تنها 5 درصد از مراجعین به بانک موفق به دریافت تسهیلات شدند که بسیار ناچیز است درحالی‌که در تمام دنیا دولت‌ها سعی می‌کنند مشکلات مردم را حل کنند.

مجری طرح توسعه پرورش ماهی در دریا با اشاره به اینکه در مطالعات جامع انجام‌شده ظرفیت آبزی‌پروری 4.6 میلیون تن است، اذعان کرد: ظرفیت آبزی‌پروری در مناطق ساحلی و کم‌عمق به‌غیر از مناطق نظامی، حفاظت‌شده و محل عبور کشتی‌ها، حدود 6 هزار کیلومتر است که پهنه‌هایی که مشخص‌ شده ظرفیت تولید 4.6 میلیون تن را دارد.

وی افزود: در این پهنه‌ها که اسم آمایش سرزمین را می‌توان بر روی آن گذاشت، مشخص‌شده که کدام مناطق با حفظ حریم‌ کاربری‌های دیگر دریا، برای این کار مناسب‌تر هستند.

ایزدی در ادامه در رابطه با سواحلی که ظرفیت شروع کار را دارند، گفت: در سواحلی کار را شروع کردیم که تأسیسات پشتیانی وجود داشت و با توجه به نقاط پشتیبانی که در حال حاضر داریم می‌توانیم برای 400 هزار تن هدف‌گذاری کنیم که این میزان را در دو برنامه ششم توسعه و افق 1404 تقسیم کرده‌ایم.

وی با اشاره به این که میزان تولید ماهی در دریا در شرایط فعلی و با وجود موانع، مثبت بوده تصریح کرد: تولید 14 هزار و 100 تن ماهی در دریا در صنعت نوپای کنونی و باوجود اقناع دشوار دستگاه‌های ذی‌ربط میزان چشمگیری است و اگر مشکلات حل شود این شیب تولید می‌تواند سرعت بگیرد.

مجری طرح توسعه پرورش ماهی در دریا در رابطه با انواع ماهیان پرورشی در قفس در شمال کشور عنوان کرد: در شمال کشور گونه قزل‌آلا گونه غالب است که با شرط مطالعه بر روی گونه‌های بومی، سازمان محیط‌زیست مجوز تولید آن را داده است تا پس‌ از آن گونه‌های بومی جایگزین شوند.

وی افزود: البته در حال حاضر و با انبوه تولید قزل‌آلا در کشور این‌گونه هم بومی محسوب می‌شود.

ایزدی ادامه داد: انواع دیگر، ماهی آزاد دریای خزر، فیل‌ماهی که از گونه‌های خاویاری، ماهی سوف و کپور دریایی است که این نوع ماهی در شش‌ماهه گرم سال قابل پرورش است.

وی در رابطه با تنوع گونه ماهی در جنوب کشور بیان کرد: در بخش جنوبی کشور تنوع گونه‌ای بالاتری داریم؛ سی بس یا سوف دریایی، سیبیریم اروپایی یا شانک است که این دو گونه غالب هستند.

ایزدی افزود: گونه‌های دیگر مانند آمور، سوکلا (سکن)، کوبیا که جزو پروژه‌های ملی هستند، انواع گیش ماهیان، میش ماهی که صیادان چابهاری برای کار بر روی این گونه بسیار مشتاق هستند، پرستو ماهی، سرخو و کوسه‌ماهیان و تون ماهیان هستند.

مجری طرح توسعه پرورش ماهی در دریا با اشاره به سیاست سازمان شیلات در اشتغالزایی برای صیادان اظهار کرد: سیاست سازمان شیلات این است برای جامعه صیادی یک شغل پایدار ایجاد کند اما این شغل نباید به ذخایر رو به کاهش لطمه‌ای وارد کند تا معیشت این افراد به خطر نیفتد.

وی در خصوص بومی سازی تجهیزات پرورش ماهی در دریا عنوان کرد: برای تولید و بومی‌سازی قفس و تور رایزنی‌هایی را با شرکت‌های خارجی انجام دادیم که در این میان یک شرکت ترکیه‌ای اعلام آمادگی کرده تا کارخانه‌ای را در ایران احداث کند که در حال بررسی آن هستیم.